Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000176">
                <pb pagenum="13" xlink:href="025/01/017.jpg"/>
              nuum rectorum arcuum decurſorum: In his, crede mihi, nulla eſt diffi­
                <lb/>
              cultas, ſed par vtrinque facilitas; noſter tamen modus naturæ, veritati,
                <lb/>
              & rationi congruit, veſter errori & fallaciis patrocinatur. </s>
              <s id="s.000177">Hic autem ac­
                <lb/>
              curatas revolutionum menſuras non definio, ſed illud duntaxat intendo
                <lb/>
              æquè facilè in noſtra hypotheſi, atque in tua, explicari illa omnia, quæ ad
                <lb/>
              Planetarum paſſiones ſpectant, licet noſtra hypotheſis naturæ ac rationi
                <lb/>
              magis congruat. </s>
              <s id="s.000178">Sed ne in hoc quidem pares eſſe videamur, per te mihi
                <lb/>
              liceat, quæro, rem iſtam paulò minutiùs enucleare. </s>
              <s id="s.000179">Suppone, Martem,
                <lb/>
              cum eo velocitatis gradu, quo velociùs Sole movetur, moveri ab ortu in
                <lb/>
              occaſum, haud dubiè Solem poſt ſe relinquit, & poſt aliquot revolutio­
                <lb/>
              nes, modò eſt in Quadraturis, modò in oppoſitione, modò in Coniunctio­
                <lb/>
              ne; ſit enim v.g. Sol in C, Mars in F, & vterque versùs occaſum eat, ſci­
                <lb/>
              licet Sol à C, versùs D, Mars ab F, versùs S ; haud dubiè Mars Solem à
                <lb/>
              tergo relinquit versùs ortum, atque adeò poſt aliquot revolutiones Mars
                <lb/>
              erit in F ; & Solem aſpiciet in B, tum in F ; poſtea in D, ac demum
                <lb/>
              eum aſſequetur in C, redibitque Conjunctio; Vides, vtrumque moveri
                <lb/>
              ſimpliciſſimo motu; Cogita duos equos in duobus circulis currentes,
                <lb/>
              quorum alter velociùs ſuum orbem abſoluit; Hinc Mars ſemper aſſequi­
                <lb/>
              tur partem ortivam diſci Solaris; hinc ſemper veſpertinus occidit He­
                <lb/>
              liacè, id eſt, immergitur in radios Solis, ac proinde deſinit videri; Matuti­
                <lb/>
              nus verò Heliacè oritur; id eſt, emergit ex radiis ſolaribus, Sole poſt ſe
                <lb/>
              relicto versùs ortum; ac proinde incipit videri. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000180">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000181"> Optimè ſanè intelligo, quomodò ex diverſo velocitatis gra­
                <lb/>
              du, ſuppoſito etiam motu ſimpliciſſimo, vtriuſque Planetæ diverſi aſpe­
                <lb/>
              ctus ſequantur, & ſuppleatur vtriuſque motus ortum versùs, motu illo
                <lb/>
              diurno; ſed quæſo te, quomodò Apogæum & Perigæum explicabis? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000182">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000183"> Perſpicuè omninò; ſuppoſito enim illo velocitatis gradu,
                <lb/>
              quem Mars motu recto acquiſivit, eo temporis momento, quo cœpit agi
                <lb/>
              in orbem, ſimul vna cum Sole, retinuit tantulam inclinationem primus
                <lb/>
              ille impetus deorſum, ab Apogæo, ſcilicet, in quo tune erat, cum volui
                <lb/>
              cœpit, eamque ad inſtar motus accelerati, vſque ad mediocrem diſtan­
                <lb/>
              tiam, & ab hac vſque ad Perigæum ad inſtar motus retardati; atque ita
                <lb/>
              deinceps: Ita porrò hæc inclinatio, qua Planeta deorſum ſurſumque vi­
                <lb/>
              bratur, eo modo, quo dixi, attemperata eſt, vt menſura illius periodi, qua
                <lb/>
              ſcilicet Planeta ab Apogæo ad Apagæum redit, ſit ferè æqualis, priori pe­
                <lb/>
              riodo, quæ ſcilicet intercedit, ab vna Conjunctione ad aliam Conjunctio­
                <lb/>
              nem, ac proinde, poſito quod, Mars initio, cum primùm cœpit moveri mo­
                <lb/>
              tu circulari, eſſet in Apogæo & in conjunctione, neceſſatiò ſequitur oppo­
                <lb/>
              ſitionem fieri, cùm eſt in Perigæo, ac ſimul deinde ad Coniunctionem &
                <lb/>
              Apogæum redire. </s>
              <s id="s.000184">Cur autem prædictæ inclinationis ſit talis menſura, vel
                <lb/>
              periodus, facilè dictu eſt; poſito ſcilicet, quod Naturæ Auctor ita diſpo­
                <lb/>
              nere voluerit; nempe negari non poteſt, quin res ſecus eſſe potuerit, ac
                <lb/>
              diverſus motuum & revolutionum modus; ſed ſtatuto ſemel hoc ordi­
                <lb/>
              ne, finis Planetæ fuit, ita volvi, & ad Solem componere ſeſe; proportio­
                <lb/>
              nata igitur fuit ad hunc finem prædicta inclinatio, imò & talis medio-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>