Gubernaculum.] Gubernaculum remus erat apud antiquos,
ſed multo latioris palmulæ: quam remi, quibus ad latera nauis remi
gabant. Ob id pterigion ab alæ extenſæ ſimilitudine vel latitudine
dicta eſt. Reliqua pars inſtar grandioris pali temo dicitur, qui ad ex
tremum in puppi cardinem retentus, conuoluitur ad obliquandum
nauim.
ſed multo latioris palmulæ: quam remi, quibus ad latera nauis remi
gabant. Ob id pterigion ab alæ extenſæ ſimilitudine vel latitudine
dicta eſt. Reliqua pars inſtar grandioris pali temo dicitur, qui ad ex
tremum in puppi cardinem retentus, conuoluitur ad obliquandum
nauim.
Cur gubernaculum.] Propoſitio eſt problematis in duas par
tes à nobis antea ſubdiuiſi, vt & Ariſtoteles poſtea ſubdiuidendo
diſſoluit.
tes à nobis antea ſubdiuiſi, vt & Ariſtoteles poſtea ſubdiuidendo
diſſoluit.
Vt ab exiguo temone.] Propoſiti problematis admiratio au
getur, ex parte mouentis quidem tripliciter, quod motor ſit vnus ho
mo, ſit propemodum nihil agens, Cicero ludentem poſuit, vtatur ad
id quod facere vult, exiguo inſtrumento nempè temone, vt qui ſem
per breuior ſit longißimo remorum: ex parte vero rei motæ, nempè
totius nauigij, & omnium, quæ vehenda naui impoſita ſunt. Quæ, vt
ijs qui viderunt omnia, manifeſtißima ſunt: ita ijs qui non viderunt
incredibilia. præſertim ſi ex antiquorum monumentis repetant, quan
ta à quibuſdam conſtructa ſunt nauigia è quibus vnum ex Athe
næo placet hîc attexere, vt ex eo diſcant omnes quantam molem vnus
homo temone exiguo dimouere poßit. Longa eſt, ſed vt ſpero, omni
bus lectu iucunda hiſtoria. Recitat igitur Athenæus Hieronem Syra
cuſanorum Regem ad naues fabricandum ambitiosà animum inten
diſſe, & vnam imprimis memorabilem perfeciſſe, ad quam ædifi
candam, materiam in AEtna monte cædendam, indeque deuehen
dam curauiſſe, quæ ſexaginta triremibus conficiendis ſatis eſſe potuiſ
ſet. quo dicto nauigij magnitudinem conijciendam nobis reliquit.
Ad nauticum autem inſtrumentum cum æs, ferrum, cannabim, reli
quaque, quibus opus erat, partim ex Italia, partim ex Iberia, partim
Rhodano flumine comparaſſet, trecentos operi faciendo fabros, arti
ficeſque adhibuiſſe: ac materiæ dedolandæ præter adminiſtros fabri
cæ ſubſeruientes opificijs, præfecto ſummæ operis architecto Archia
Corinthio. Quos ipſe cum magnopere hortatus eſſet ad opus aggre
diendum, inſuper etiam dies totos operis ſe curatorem, exactoremque
præbuiſſe: hac diligentia, his artificibus, hoc architecto, Regem ta
men illum dimidium tantum nauis intra ſex menſes perfeciſſe. Quo
facto inchoatam eo modo nauem in mare deducendam mandaſſe: vt
getur, ex parte mouentis quidem tripliciter, quod motor ſit vnus ho
mo, ſit propemodum nihil agens, Cicero ludentem poſuit, vtatur ad
id quod facere vult, exiguo inſtrumento nempè temone, vt qui ſem
per breuior ſit longißimo remorum: ex parte vero rei motæ, nempè
totius nauigij, & omnium, quæ vehenda naui impoſita ſunt. Quæ, vt
ijs qui viderunt omnia, manifeſtißima ſunt: ita ijs qui non viderunt
incredibilia. præſertim ſi ex antiquorum monumentis repetant, quan
ta à quibuſdam conſtructa ſunt nauigia è quibus vnum ex Athe
næo placet hîc attexere, vt ex eo diſcant omnes quantam molem vnus
homo temone exiguo dimouere poßit. Longa eſt, ſed vt ſpero, omni
bus lectu iucunda hiſtoria. Recitat igitur Athenæus Hieronem Syra
cuſanorum Regem ad naues fabricandum ambitiosà animum inten
diſſe, & vnam imprimis memorabilem perfeciſſe, ad quam ædifi
candam, materiam in AEtna monte cædendam, indeque deuehen
dam curauiſſe, quæ ſexaginta triremibus conficiendis ſatis eſſe potuiſ
ſet. quo dicto nauigij magnitudinem conijciendam nobis reliquit.
Ad nauticum autem inſtrumentum cum æs, ferrum, cannabim, reli
quaque, quibus opus erat, partim ex Italia, partim ex Iberia, partim
Rhodano flumine comparaſſet, trecentos operi faciendo fabros, arti
ficeſque adhibuiſſe: ac materiæ dedolandæ præter adminiſtros fabri
cæ ſubſeruientes opificijs, præfecto ſummæ operis architecto Archia
Corinthio. Quos ipſe cum magnopere hortatus eſſet ad opus aggre
diendum, inſuper etiam dies totos operis ſe curatorem, exactoremque
præbuiſſe: hac diligentia, his artificibus, hoc architecto, Regem ta
men illum dimidium tantum nauis intra ſex menſes perfeciſſe. Quo
facto inchoatam eo modo nauem in mare deducendam mandaſſe: vt