Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

List of thumbnails

< >
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10 (148)
< >
page |< < of 412 > >|
5 rerum obſeruatione ante concepta, exemplar fit eius formæ, quæ exte-
riorem materiem, quàm ſimillime poteſt, effingit?
Quod ſi artifex
tam excellens opus parare poſſet, ut id eum cognoſceret, &
amaret, pla-
nè hoc faceret, opus autem nulla alia ratione opifcem ſuum agnoſceret,
niſi ex èa ſimilitudine, quam prius ab exemplari habuiſſet.
Quod ſi adeo
hebeti, &
obtuſa eſſet intelligentia, ut ſe ſe efferre, atque euehere ad co-
gnoſcendum opificem minime poſſet, neceſſarium eſſet, ut exemplar ip-
ſum eò ſe demitteret, ut ab opere percipi, &
cognoſci poßet. Hinc quam
reconditi cognitionis theſauri recludantur, ex te uidere potes.
Cum
æterna mens, æternam artem concipiens, in rebus a ſe conditis, ueſti-
gium, uelimaginem ſuam impreſſerit, &
ut melius perciperetur, &
amaretur, uiſibilem, atque aſpectabilem ſe præbuit.
Ecce quò nos
egreſſus artis euexit.
Quod ſi perfectum opus ſpeculari uoluerimus, ad-
mir andum ſane uiuendi or dinem intuebimur.
Sentio iam, & quaſi
oculis cerno acumen ingenij tui uſque ad cœlos penetrare, ac diuinæ cu-
iuſdam rei notionem concipere.
Omnis enim artifex, quantum ani-
mo, &
labore niti poteſt, pulchrum, utile, ac firmum opus ſuum efficere
conatur, &
cum hæc in opere ineſſe ſenſerit, mirum eſt quàm carum,
quàm gratum, quàm iucundum illud habet, nam ex pulchritudine
ſcientiam, ex utilitate probitatem, ex firmitate uirtutem ſuam cogno-
ſci poſſe ſper at.
quæ omnia in recta uiuendi ratione requiruntur, & in
diuinitatis cognitionem nos ducunt.
Demum ſi fructum artis atten-
damus, profectò conſider abimus artificem quemlibet opus aliquod fa-
cere, uel ut ex eo laudem ferat, uel ut ſibi aliquid emolumenti paret,
uelut in eo oblectetur, unde tria illa rerum appetendarum genera ha-
bentur, honeſtas, utilitas, &
uoluptas: quæ cum ita eſſe ex diuini lumi-
nis illuſtratione ſentiamus, nos qui pr æſtantiſsimum Dei opus ſumus, co-
gitabimus nos à Deo proptere a factos eſſe, ut ipſum laudemus, illi ſer-
uiamus, in eo conquieſcamus.
Hac ſpeculatione fit, ut ſagax, & no-
bilis natur a hominum artium cognitione ornata, uberiores in dies fru-
ctus fer at, &
ingentem ( artificum tamen uulgo ignotam mercedem ) la-
borum ſuorum percipiat, &
eos longe à uero aberrare cognoſcat, qui
nobiles, &
in dignitate conſtitutos uiros ab artium oblectatione arcere
uolunt, Illuſtrium animarum pr æſtantiam ing eniorum ſuorum imbecil-
litate metientes.
Quos ut ualere ſinamus, age doctiſsime, & ornatiſ-
ſime Præſul ueteris meæ in te obſeruantiæ monimentum accipe, &
com-
ment arios meos in M.
V itruuij Architectur am editos, & tutelæ tuæ
commendatos amplectere.
In quibus ſi quid erit, quod alijs prodeſſe

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index