Descartes, René, Renati Des-Cartes principia philosophiae

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 334 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb pagenum="43"/>
              eſſe intelligimus, quàm extensionem inlongum, latum
                <lb/>
              &sproſundum, non ſoleamus decere ibi eſſe corpus, ſed
                <lb/>
              tantummodo ſpatium, & quidem ſpatium inane, quod
                <lb/>
              ferè omnes ſibi perſuadent eſſe purum nihil. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg312"/>
              V.
                <lb/>
              Praejudicia de rareſa­
                <lb/>
              ctione & de vacuo,
                <lb/>
              hanc corporis natu­
                <lb/>
              ram obſcuriorem fa­
                <lb/>
              cere. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg313"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg314"/>
              30</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg315"/>
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg316"/>
              Sed quantum ad rarefadionem & condenſationem,
                <lb/>
              quicunque ad cogitationes ſuas attendet, ac nihil volet
                <lb/>
              admittere niſi quod clarè percipiat, nonputabit in ipſis
                <lb/>
              aliud quidquam contingere, quàm figurae mutationem:
                <lb/>
              ita ſcilicet, ut rara corpora illa ſint, inter quorum par­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg317"/>
              tes multa intervalla exiſtunt, corporibus aliis repleta,
                <lb/>
              &sper hoc tantúm denſiora reddantur, quòd ipſorum
                <lb/>
              partes, ad invicem accedentes, intervalla iſta' immi­
                <lb/>
              nuant vel planè tollant: quod ultimum ſi aliquando
                <lb/>
              contingat, tunc corpus tam denſum evadit, ut repu­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg318"/>
              gnet ipſum denſius reddi poſſe. </s>
              <s>Atqui non ideò minús
                <lb/>
              tunc extenſum eſt, quàm cúm partes habens à ſe mu­
                <lb/>
              tuò diſſitas majus ſpatium ampleditur: quia quicquid
                <lb/>
              extenſionis in poris ſive intervallis à partibus ejus
                <lb/>
              relictis continetur, nullo modo ipſi tribui debet, ſed
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg319"/>
              aliis quibuſvis corporibus, a quibus intervalla iſta
                <lb/>
              replentur. </s>
              <s>Ut cúm videmus ſpongiam, aquâ vel alio
                <lb/>
              liquore turgentem, non putamus ipſam ſecundúm ſin­
                <lb/>
              gulas ſuas partes magis extenſam, quàm cúm com­
                <lb/>
              preſſa eſt & ſicca; ſed tantummodo poros habere
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg320"/>
              magis patentes, ac ideò per majus ſpatium eſſe dif­
                <lb/>
              fuſam. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg315"/>
              VI.
                <lb/>
              Quomodo fiat rare­
                <lb/>
              factio. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg316"/>
              5</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg317"/>
              10</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg318"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg319"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg320"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg321"/>
                <lb/>
              Et ſanè non video, quid moverit nonnullos, ut mal­
                <lb/>
              lent dicere rarefactionem fieri per augmentationem
                <lb/>
              quantitatis, quàm ipſam hoc ſpongiae exemplo expli­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg322"/>
              care. </s>
              <s>Nam etſi, cùm ae
                <gap/>
              r aut aqua rarefiunt, non vi­
                <lb/>
              deamus ullos ipſorum poros qui ampliores reddantur, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>