183171DISPVTATIONES.
ad velocitatem per aquam vt .e.a. ad .a.u. non erit ergo vt .u.i. ad .e.i.
Ob hanc igitur
cauſam nimis diſſentaneum eſt rationi, opi-
nari proportionem velocitatis omnium cor
porum grauium per aerem vnam eandemque;
245[Figure 245]
eſſe cum velocitate eorundem per aquam,
quemadmodum Ariſtoteles ſenſit.
cauſam nimis diſſentaneum eſt rationi, opi-
nari proportionem velocitatis omnium cor
porum grauium per aerem vnam eandemque;
quemadmodum Ariſtoteles ſenſit.
Exempla dictorum.
CAP.V.
POnamus, exempli gratia, aquam eſſe in denſitate dupla ad aerem, & aliquod
graue corpus in aqua duplum ad denſitatem ipſius aquæ, vnde dictum corpus in
denſitate ad aerem quadruplum erit; quam ob cauſam, mediam ſui ponderis tota-
lis partem in aqua, & in aere quartam partem, ex .7. lib. de inſidentibus aquæ ab Ar-
chimede conſcripto, amitteret. Moueretur igitur in aqua virtute illius mediæ partis
ponderis ſui, in aere autem uirtute trium quartarum; vnde proportio facultatis mouentis dicti
corporis in aere ad facultatem mouentem eiuſde m in aqua ſeſquialtera erit. hocque;
corpus appelletur .A. Sit aliud quoque corpus, quod .B. nominetur, ſimile figura, &
magnitudine corporea corpori .A. ſed denſitate, in proportione ſeſquialtera ad aquam,
& denſius erit aere in proportione tripla. quamobrem corpus .A. grauius erit cor-
pore .B. in aere in proportione ſeſquialtera, vnde etiam velocius erit ipſo .B. in aere
in eadem proportione, ſed corpus .B. in aere, duplo maius pondus habebit, quam in
aqua, cum in aere remaneant ei duæ ponderis tertiæ partes, & in aqua vna tantum,
ita vt Ariſtoteli concedam corpus .B. in aere, quam in aqua velocius futurum in ea-
dem proportione, in qua, aqua eſt denſior aere, ex Euclidis vndecima propoſitione
lib. quinti. Sed præter hæc omnia, ſi corpus .A. eſſet etiam velocius in aere, quam in
aqua, in eadem proportione, ſequeretur ex .16. dicti lib. quinti proportionem velo-
citatis .A. in aqua ad velocitatem ipſius .B. in aqua etiam ſeſquialteram eſſe. Sed cum
corpus .A. in denſitate ad aquam duplum ſit, & corpus .B. ſeſquialterum ad ipſam aquam,
ſequetur proportionem ponderis ipſius .A. ad pondus ipſius .B. in aqua eſſe in propor-
tione dupla; Vnde ex primo ſuppoſito capitis ſecundi proportio velocitatis .A. ad
velocitatem .B. in aqua dupla erit, non ſeſquialtera. Si ergo proportio velocitatis .
A. ad eam quæ eſt .B. in aqua dupla eſt, & ea, quæeſt .B. in aere, ad eam, quæ eſt ipſius
per aquam eſt etiam dupla (vnde ea quę eſt .A. per aquam ęqualis erit ei, quæ eſt .B.
peraerem, ex .9. lib. quinti) & cum ea, quæ eſt .A. ſit ei, quæ eſt .B. per aerem ſeſqui-
altera, erit ergo ea, quæ eſt .A. per aerem, ei, quæ eſt ſuimet ipſius per aquam ſeſqui
altera, non autem dupla, ex .7. eiuſdem libr. quinti. Hiſce rationibus accedimus ad
confirmandam veritatem vltimi ſuppoſiti cap .2. proportionem videlicet velocita
tis motus naturalis in diuerſis medijs alicuius corporis ponderoſi in ipſis medijs eſſe ean
dem cum ea, quæeſt inter pondera
246[Figure 246]
dicti corporis in dictis medijs. de ijs
tamen medijs intelligendo, quæ un-
ctuoſa, aut pinguia non ſunt, ut ſunt
oleum, lac, aut huiuſmodialia, quæà
qualibet minima qualitate frigoris
aut caloris alterantur, & impermea-
biles fiunt.
graue corpus in aqua duplum ad denſitatem ipſius aquæ, vnde dictum corpus in
denſitate ad aerem quadruplum erit; quam ob cauſam, mediam ſui ponderis tota-
lis partem in aqua, & in aere quartam partem, ex .7. lib. de inſidentibus aquæ ab Ar-
chimede conſcripto, amitteret. Moueretur igitur in aqua virtute illius mediæ partis
ponderis ſui, in aere autem uirtute trium quartarum; vnde proportio facultatis mouentis dicti
corporis in aere ad facultatem mouentem eiuſde m in aqua ſeſquialtera erit. hocque;
corpus appelletur .A. Sit aliud quoque corpus, quod .B. nominetur, ſimile figura, &
magnitudine corporea corpori .A. ſed denſitate, in proportione ſeſquialtera ad aquam,
& denſius erit aere in proportione tripla. quamobrem corpus .A. grauius erit cor-
pore .B. in aere in proportione ſeſquialtera, vnde etiam velocius erit ipſo .B. in aere
in eadem proportione, ſed corpus .B. in aere, duplo maius pondus habebit, quam in
aqua, cum in aere remaneant ei duæ ponderis tertiæ partes, & in aqua vna tantum,
ita vt Ariſtoteli concedam corpus .B. in aere, quam in aqua velocius futurum in ea-
dem proportione, in qua, aqua eſt denſior aere, ex Euclidis vndecima propoſitione
lib. quinti. Sed præter hæc omnia, ſi corpus .A. eſſet etiam velocius in aere, quam in
aqua, in eadem proportione, ſequeretur ex .16. dicti lib. quinti proportionem velo-
citatis .A. in aqua ad velocitatem ipſius .B. in aqua etiam ſeſquialteram eſſe. Sed cum
corpus .A. in denſitate ad aquam duplum ſit, & corpus .B. ſeſquialterum ad ipſam aquam,
ſequetur proportionem ponderis ipſius .A. ad pondus ipſius .B. in aqua eſſe in propor-
tione dupla; Vnde ex primo ſuppoſito capitis ſecundi proportio velocitatis .A. ad
velocitatem .B. in aqua dupla erit, non ſeſquialtera. Si ergo proportio velocitatis .
A. ad eam quæ eſt .B. in aqua dupla eſt, & ea, quæeſt .B. in aere, ad eam, quæ eſt ipſius
per aquam eſt etiam dupla (vnde ea quę eſt .A. per aquam ęqualis erit ei, quæ eſt .B.
peraerem, ex .9. lib. quinti) & cum ea, quæ eſt .A. ſit ei, quæ eſt .B. per aerem ſeſqui-
altera, erit ergo ea, quæ eſt .A. per aerem, ei, quæ eſt ſuimet ipſius per aquam ſeſqui
altera, non autem dupla, ex .7. eiuſdem libr. quinti. Hiſce rationibus accedimus ad
confirmandam veritatem vltimi ſuppoſiti cap .2. proportionem videlicet velocita
tis motus naturalis in diuerſis medijs alicuius corporis ponderoſi in ipſis medijs eſſe ean
dem cum ea, quæeſt inter pondera
tamen medijs intelligendo, quæ un-
ctuoſa, aut pinguia non ſunt, ut ſunt
oleum, lac, aut huiuſmodialia, quæà
qualibet minima qualitate frigoris
aut caloris alterantur, & impermea-
biles fiunt.