Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Page concordance

< >
Scan Original
181 169
182 170
183 171
184 172
185 173
186 174
187 175
188 176
189 177
190 178
191 179
192 180
193 181
194 182
195 183
196 184
197 185
198 186
199 187
200 188
201 189
202 190
203 191
204 192
205 193
206 194
207 195
208 196
209 197
210 198
< >
page |< < (169) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <div xml:id="echoid-div387" type="section" level="3" n="1">
              <pb o="169" rhead="DISPVTATIONES." n="181" file="0181" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0181"/>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div388" type="section" level="3" n="2">
              <head xml:id="echoid-head245" style="it" xml:space="preserve">Quædam ſupponenda ut conſtet cur circa uelocit atem motuum
                <lb/>
              natur alium localium ab Ariſtotelis placitis
                <lb/>
              recedamus.</head>
              <head xml:id="echoid-head246" xml:space="preserve">CAP. II.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2012" xml:space="preserve">CVM ſuſceperimus prouinciam probandi quod Ariſtoteles circa motus
                  <lb/>
                locales naturales deceptus fuerit, ſunt quædam primo veriſſima & obie-
                  <lb/>
                cta intellectus perſe cognita pręſupponenda, ac primum quælibet duo corpora,
                  <lb/>
                grauia, aut leuia, area æquali,
                  <reg norm="ſimilique" type="simple">ſimiliq́</reg>
                figura, ſed ex materia diuerſa conſtantia,
                  <reg norm="eodem­ q́ue" type="context">eodẽ­
                    <lb/>
                  q́ue</reg>
                modo ſitum habentia, eandem proportionem velocitatis inter ſuos motus loca
                  <lb/>
                les naturales, ut inter ſuamet pondera aut leuitates in vno
                  <reg norm="eodemque" type="simple">eodemq́;</reg>
                medio, ſeruatu-
                  <lb/>
                ra. </s>
                <s xml:id="echoid-s2013" xml:space="preserve">Quod quidem natura ſua notiſſimum eſt ſi conſiderabimus non aliunde maio-
                  <lb/>
                rem tarditatem, aut velocitatem gigni, quàm à .4. cauſis (dummodo medium vnifor
                  <lb/>
                mè ſit & quietum) ideſt à maiori aut minori pondere aut leuitate; </s>
                <s xml:id="echoid-s2014" xml:space="preserve">à diuerſa figura;
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2015" xml:space="preserve">à ſitu ciuſdem figuræ diuerſo, reſpectu lineę directionis, quæ recta inter mundi cen-
                  <lb/>
                trum, & circunferentiam extenditur; </s>
                <s xml:id="echoid-s2016" xml:space="preserve">& ab inæquali magnitudine. </s>
                <s xml:id="echoid-s2017" xml:space="preserve">Vnde patebit,
                  <lb/>
                quòd figuram non variando, nec in qualitate nec in quantitate, neque eiuſdem figu-
                  <lb/>
                ræ ſitum, motum fore proportionatum virtuti mouenti, quæ erit pondus aut leuitas.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2018" xml:space="preserve">Quod autem de qualitate, de quantitate & ſitu eiuſdem figuræ dico, reſpectu reſi-
                  <lb/>
                ftentiæ ipſius medii dico: </s>
                <s xml:id="echoid-s2019" xml:space="preserve">Quia diffimilitudo aut inęqualitas figurarum, aut ſitus di-
                  <lb/>
                uerſus non
                  <reg norm="parum" type="context">parũ</reg>
                alterat dictorum corporum motus, cum figura parua facilius diui-
                  <lb/>
                dat continuitatem medij, quam magna; </s>
                <s xml:id="echoid-s2020" xml:space="preserve">vt etiam cęlerius idem facit acuta, quàm ob
                  <lb/>
                tufa; </s>
                <s xml:id="echoid-s2021" xml:space="preserve">& illa quæ cum angulo, qui antecedat mouebitur velocius quàm illa, quæ ſecus.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2022" xml:space="preserve">Quotieſcunque igitur duo corpora vnam
                  <reg norm="eandemque" type="simple">eandemq́;</reg>
                reſiſtentiam ipſorum ſuperfi-
                  <lb/>
                ciebus, aut habebunt aut recipient, eorum motus inter ſeipſos eodem planè modo
                  <lb/>
                proportionati conſurgent, quo erunt ipſorum virtutes mouentes: </s>
                <s xml:id="echoid-s2023" xml:space="preserve">& è conuerſo, quo
                  <lb/>
                tieſcunque duo corpora vnam
                  <reg norm="eandemque" type="simple">eandemq́;</reg>
                grauitatem, aut leuitatem, & diuerſas reſi
                  <lb/>
                ſtentias habebunt, eorum motus inter ſeipſos eandem
                  <reg norm="proportionem" type="context">proportionẽ</reg>
                ſortientur,
                  <reg norm="quam" type="context">quã</reg>
                  <lb/>
                habebunteorum reſiſtentiæ conuerſo modo; </s>
                <s xml:id="echoid-s2024" xml:space="preserve">quæ quidem reſiſtentiæ inter ſeipſas,
                  <lb/>
                eandem proportionem quàm ipſarum ſuperficies habebunt, aut in qualitate ſola fi
                  <lb/>
                guræ, aut in quantitate ſola, aut in ſitu, aut in aliquibus ex dictis rebus, eo tamen mo
                  <lb/>
                do, quiſuperius poſitus fuit, vt ſcilicet corpus illud quod alteri comparatum, æqua-
                  <lb/>
                lis erit ponderis, aut leuitatis, ſed minoris reſiſtentiæ, exiſtet velocius altero, in
                  <reg norm="eadem" type="context">eadẽ</reg>
                  <lb/>
                proportione, cuius ſuperficies reſiſtentiam ſuſcipit minorem ea quæ alterius eſt cor-
                  <lb/>
                poris, ratione facilioris diuiſionis continuitatis aeris, aut aquæ; </s>
                <s xml:id="echoid-s2025" xml:space="preserve">Vt exempli gratia,
                  <lb/>
                ſi proportio ſuperficiei corporis maioris ſuperficiei minoris ſeſquitertia eſſet, pro-
                  <lb/>
                portio velocitatis dicti corporis maioris, velocitati corporis minoris, eſſet ſubſeſqui
                  <lb/>
                tertia; </s>
                <s xml:id="echoid-s2026" xml:space="preserve">vnde velocitas minoris corporis, maior eſſet velocitate corporis maioris,
                  <reg norm="quem" type="context">quẽ</reg>
                  <lb/>
                admodum quaternarius numerus ternario maior exiſtit.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2027" xml:space="preserve">Aliud quoque ſupponendum eſt, velocitatem ſcilicet motus naturalis alicuius
                  <lb/>
                corporis grauis, in diuerſis medijs, propor-
                  <lb/>
                tionatam eſſe ponderi eiuſdem corporis in
                  <lb/>
                ijſdem medijs; </s>
                <s xml:id="echoid-s2028" xml:space="preserve">Vt exempli gratia, ſi pondus
                  <lb/>
                  <figure xlink:label="fig-0181-01" xlink:href="fig-0181-01a" number="242">
                    <image file="0181-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0181-01"/>
                  </figure>
                totale alicuius corporis grauis ſignificatum
                  <lb/>
                crit ab
                  <var>.a.i.</var>
                quo corpore poſito in aliquo me- </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>