Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Page concordance

< >
Scan Original
61 49
62 50
63 51
64 52
65 53
66 54
67 55
68 56
69 57
70 58
71 59
72 60
73 61
74 62
75 63
76 64
77 65
78 66
79 67
80 70
81 71
82 70
83 71
84 72
85 73
86 74
87 75
88 76
89 77
90 78
< >
page |< < (195) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <div xml:id="echoid-div435" type="section" level="3" n="35">
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2371" xml:space="preserve">
                  <pb o="195" rhead="DISPVTATIO NES." n="207" file="0207" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0207"/>
                tarium è contrà ſe habeat, præter id,
                  <reg norm="quod" type="simple">ꝙ</reg>
                nunquam fuit neque ſit futurus aliquis
                  <reg norm="horum" type="context">horũ</reg>
                  <lb/>
                rectorum, qui naturales dicuntur, qui tam velociter moueatur, ut motus cœli, quia ſi
                  <lb/>
                voluerimus conſiderare motum diurnum .24. horarum, ſecundum opinionem com-
                  <lb/>
                munem, reperiemus calculando, Lunam in quadraturis cum Sole, dum inuenitur in
                  <lb/>
                æquatore, ſingulis horarum minutis moueri per .500. milliaria Italica vel circa, & in
                  <lb/>
                coniunctionibus, & oppoſitionibus ipſius Solis .1000. vel circa, & Solem tempore
                  <reg norm="ae- quinoctiorum" type="simple context">ę-
                    <lb/>
                  quinoctiorũ</reg>
                .18000. &
                  <reg norm="Saturnum" type="context">Saturnũ</reg>
                circa æquatoris
                  <reg norm="ſitum" type="context">ſitũ</reg>
                .260000. &
                  <reg norm="amplius" type="simple">ampliꝰ</reg>
                de ſtellis
                  <reg norm="autem" type="wordlist">aũt</reg>
                  <lb/>
                fixis circa æquatorem poſitis quiuis cogitet; </s>
                <s xml:id="echoid-s2372" xml:space="preserve">quod reuera diffi cillimum quibuſdam
                  <lb/>
                videbitur, quod quidem non occurrit
                  <reg norm="ſecundum" type="context">ſecũdum</reg>
                pulcherrimam Ariſtarchi ſamij opi-
                  <lb/>
                nionem, diuinitus à Nicolao Copernico expreſſam, contra quam nil planè valent
                  <lb/>
                rationes ab Ariſtotele; </s>
                <s xml:id="echoid-s2373" xml:space="preserve">neque etiam à Ptolomeo propoſitę. </s>
                <s xml:id="echoid-s2374" xml:space="preserve">Motu verò proprio, quo
                  <lb/>
                libet horę minuto, Sol
                  <reg norm="mouetur" type="simple">mouet̃</reg>
                per milliaria circa .48. </s>
                <s xml:id="echoid-s2375" xml:space="preserve">Luna
                  <reg norm="quando" type="context">quãdo</reg>
                  <reg norm="coniuncta" type="context">cõiuncta</reg>
                eſt, aut op
                  <lb/>
                poſita reperitur Soli .36. milliaria, & in quadraturis .18. Saturnus .24. Iupiter .40:
                  <lb/>
                Mars .100: Venus .26: Mercur .5. </s>
                <s xml:id="echoid-s2376" xml:space="preserve">Sed Saturnus motu rapido, vno horæ minuto
                  <reg norm="mo- uetur" type="simple">mo-
                    <lb/>
                  uet̃</reg>
                circa .260000. milliaria, vt diximus Iupiter circa .170000. Mars .75000. Venus.
                  <lb/>
                10000, Mercurius .2000. corpus
                  <reg norm="autem" type="context">autẽ</reg>
                elementare, & ſi
                  <reg norm="moueretur" type="simple">moueret̃</reg>
                motu recto hoc
                  <reg norm="mon" type="context">mõ</reg>
                ,
                  <lb/>
                & velocius etiam corpore cęleſti, non obſeruans
                  <reg norm="tamen" type="wordlist">tamẽ</reg>
                uniformitatem, ut dictum cœ
                  <lb/>
                leſte facit, cum eodem nullo modo comparari poſſet, quia rectus dictus naturalis,
                  <lb/>
                ſuam ſemper velocitatem adauget, ob continuam impreſſionem, quam recipit à cau
                  <lb/>
                ſa perpetuò coniuncta cum ipſo corpore, quę eſt propenſio illa naturalis eundi bre-
                  <lb/>
                uiori quadam via ad locum ſuum, ita vt etiam ſi dictum corpus elementare à motu
                  <lb/>
                tardiore ad velociorem, ſuperare poſſet
                  <reg norm="motum" type="context">motũ</reg>
                alicuius corporis cęleſtis, ij duo motus
                  <lb/>
                interſecarent ſeſe in vno ſolo
                  <reg norm="puncto" type="context">pũcto</reg>
                , quod diuidi
                  <reg norm="diſtribuique" type="simple">diſtribuiq́;</reg>
                in partes nequiret, ideſt
                  <lb/>
                non niſi in vno ſolo temporis inſtanti redderentur æquales, vt ita dicam. </s>
                <s xml:id="echoid-s2377" xml:space="preserve">
                  <reg norm="Neque" type="simple">Neq;</reg>
                  <reg norm="ſolum" type="context">ſolũ</reg>
                  <lb/>
                loquor de circulari cœleſti cum recto elementari, ſed de qualibet alia motuum ſpe-
                  <lb/>
                cie, ſiue ſint ambo recti, ſiue ambo curui, quando aliquis eorum irregularis erit.</s>
              </p>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div436" type="section" level="3" n="36">
              <head xml:id="echoid-head313" style="it" xml:space="preserve">Minus ſufficienter exploſam fuiſſe ab Ariſtotele opinionem cre-
                <lb/>
              dentium plures mundos exiſtere.</head>
              <head xml:id="echoid-head314" xml:space="preserve">CAP. XXXVI.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2378" xml:space="preserve">MAior ratio, qua Ariſtoteles eorum opinionem, qui plures eſſe mundos dixe
                  <lb/>
                runt, refutare nititur, in eo conſiſtit, quod is credat partes terræ, quæ alijs
                  <lb/>
                mundis aſſignarentur, ad huius mundi centrum inclinationem habere, & ſic ignem
                  <lb/>
                illorum, propenſionem habiturum ad circunferentiam huius.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2379" xml:space="preserve">Quæ certè ratio tam debilis eſt, vt per ſe cadat, non conſideransipſe, quòd ſi
                  <lb/>
                eſſent dicti mundi, eorum quilibet ſuum proprium centrum,
                  <reg norm="ſuamque" type="simple">ſuamq́;</reg>
                propriam cir-
                  <lb/>
                cunferentiam haberet,
                  <reg norm="terrasque" type="simple">terrasq́;</reg>
                & ignes haberent inclinationem ad centra circunfe-
                  <lb/>
                  <reg norm="rentiasque" type="simple">rentiasq́;</reg>
                ſuorum mundorum, abſque eo,
                  <reg norm="quod" type="simple">ꝙ</reg>
                vna terra, alterius centrum appeteret; </s>
                <s xml:id="echoid-s2380" xml:space="preserve">vt
                  <lb/>
                exempli gratia, ſi doctiſſimi Ariſtarchi opinio eſt vera, rationi
                  <reg norm="quoque" type="simple">quoq;</reg>
                conſentaneum
                  <lb/>
                erit maximè, vt quod Lunæ contingit, cuilibet
                  <reg norm="etiam" type="context">etiã</reg>
                ex aliis quinque planetis eue-
                  <lb/>
                niat, ideſt, vt quemadmodum Luna ſuorum epicyclorum ope
                  <reg norm="circum" type="context">circũ</reg>
                terram voluitur,
                  <lb/>
                quaſi per circunferentiam alterius cuiuſdam epicycli, in quo terra ſit inſtar centri
                  <lb/>
                naturalis (ideſt ſit in medio) delati ab orbe annuo circa Solem; </s>
                <s xml:id="echoid-s2381" xml:space="preserve">Sic etiam Saturnus,
                  <lb/>
                Iupiter, Mars, Venus, atque Mercurius, cir cum aliquod corpus in medio ſui epici- </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>