332320IO. BAPT. BENED.
De Horologio perpendiculari ad oriz ontem rectum.
AD EVNDEM.
MOdus quem tibi ſcribere promiſi delineandi lineas horarias communes in
pariete perpendiculariter ad orizontem rectum, declinantem à meridiano,
ſumendus eſt ex .46. cap. meæ gnomonicæ, hocſcilicet ordine.
pariete perpendiculariter ad orizontem rectum, declinantem à meridiano,
ſumendus eſt ex .46. cap. meæ gnomonicæ, hocſcilicet ordine.
Sit exempli gratia, orizon hic ſubſcriptus. or. oc .M.S. diuiſus à meridiana .M.
S. et verticali ſeu æquinoctiali. or. oc. Sitq́ue .e.t. communis ſectio muri cum ori-
zonte, et .g.n. ſit gnomon perpendicularis ipſi muro, vnde ex dictis in mea gnomo-
nica, cognoſcemus in ipſa murali orizontali totam .e.t. inter meridianam orizonta-
lem, & æquinoctialem orizontalem, cognoſcemus etiam partem .g.t. ipſius æ-
quinoctialis orizontalis, quam quidem accipiamus in rectitudine ipſius muralis ori
zontalis, quæ quidem ſit .t.G. quo facto erigatur .G.A. ad rectos cum .G.t.e. & cir-
cum .G.e. deſignetur vna medietas circuli verſus .e. cuiuſuis magnitudinis, quæ di-
uiſa in .12. partes ęquales, ſignificabit medietatem æquatoris, protrahanturque; lineæ oc
cultæ à centro .G. per ſectiones circunferentię dimidij circuli, quæ fignificabunt con
munes ſectiones æquatoris cum circulis horarijs communibus, quo facto oportet, vt
à puncto .t. protrahatur .t.s. ad rectos cum murali orizontali, quæ quidem .t.s. ſignifi-
cabit communem ſectionem æquatoris cum muro propoſito, & erit ęquędiſtans me
ridianæ murali ex .6. vndecimi Eucli. eo quod ex .19. eiuſdem vnaquæque; illarum, per
pendicularis eſt tali orizonti. Videantur nunc puncta communia iſti .t.s. & occultis
protractis à centro .G. medietatis circularis, per quæ puncta protrahantur à puncto .
e. tot lineæ, punctum enim .e. ſignificat punctum axis mundi, & meridianæ in mu-
ro propoſito, eo quod in tali ſitu ſphæræ rectæ, dictum punctum reperitur in orizon
re, cum .M.s. non ſolum ſit meridiana orizontalis, ſed etiam axis mundi, deinde nul
li dubium eſt quin meridiana muralis ſit perpendicularis orizontali murali .e.t. à
puncto .e. Sed quia dimidium
356[Figure 356]
harum linearum horariarum erit
ſub orizontali .e.t.G. alterum
vero dimidium ſupra ipſam, opor
tet quod quę ſupra ſunt produ-
cantur à parte .oe. ſub orizonta-
li, ab alia parte meridianæ, &
talis erit effigies horologij mura
lis in hoc ſphęrę ſitu, hoc eſt ver
ſus quartam orientalem auſtra-
lemque;, vnde orizontalis .e.t.
erit ſemper horæ .6. matutinæ,
ſecunda verò ab ipſa erit horæ.
7. tertia autem horæ .8. & ſic dein-
ceps.
S. et verticali ſeu æquinoctiali. or. oc. Sitq́ue .e.t. communis ſectio muri cum ori-
zonte, et .g.n. ſit gnomon perpendicularis ipſi muro, vnde ex dictis in mea gnomo-
nica, cognoſcemus in ipſa murali orizontali totam .e.t. inter meridianam orizonta-
lem, & æquinoctialem orizontalem, cognoſcemus etiam partem .g.t. ipſius æ-
quinoctialis orizontalis, quam quidem accipiamus in rectitudine ipſius muralis ori
zontalis, quæ quidem ſit .t.G. quo facto erigatur .G.A. ad rectos cum .G.t.e. & cir-
cum .G.e. deſignetur vna medietas circuli verſus .e. cuiuſuis magnitudinis, quæ di-
uiſa in .12. partes ęquales, ſignificabit medietatem æquatoris, protrahanturque; lineæ oc
cultæ à centro .G. per ſectiones circunferentię dimidij circuli, quæ fignificabunt con
munes ſectiones æquatoris cum circulis horarijs communibus, quo facto oportet, vt
à puncto .t. protrahatur .t.s. ad rectos cum murali orizontali, quæ quidem .t.s. ſignifi-
cabit communem ſectionem æquatoris cum muro propoſito, & erit ęquędiſtans me
ridianæ murali ex .6. vndecimi Eucli. eo quod ex .19. eiuſdem vnaquæque; illarum, per
pendicularis eſt tali orizonti. Videantur nunc puncta communia iſti .t.s. & occultis
protractis à centro .G. medietatis circularis, per quæ puncta protrahantur à puncto .
e. tot lineæ, punctum enim .e. ſignificat punctum axis mundi, & meridianæ in mu-
ro propoſito, eo quod in tali ſitu ſphæræ rectæ, dictum punctum reperitur in orizon
re, cum .M.s. non ſolum ſit meridiana orizontalis, ſed etiam axis mundi, deinde nul
li dubium eſt quin meridiana muralis ſit perpendicularis orizontali murali .e.t. à
puncto .e. Sed quia dimidium
ſub orizontali .e.t.G. alterum
vero dimidium ſupra ipſam, opor
tet quod quę ſupra ſunt produ-
cantur à parte .oe. ſub orizonta-
li, ab alia parte meridianæ, &
talis erit effigies horologij mura
lis in hoc ſphęrę ſitu, hoc eſt ver
ſus quartam orientalem auſtra-
lemque;, vnde orizontalis .e.t.
erit ſemper horæ .6. matutinæ,
ſecunda verò ab ipſa erit horæ.
7. tertia autem horæ .8. & ſic dein-
ceps.
Quotieſcunque verò angu-
lus .n.g.e. minor erit maxima
Solis declinatione, & Sol fuerit
in parte auſtrali ab æquatore cum
lus .n.g.e. minor erit maxima
Solis declinatione, & Sol fuerit
in parte auſtrali ab æquatore cum