Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (271) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div477" type="chapter" level="2" n="6">
            <div xml:id="echoid-div531" type="section" level="3" n="10">
              <div xml:id="echoid-div531" type="letter" level="4" n="1">
                <pb o="271" rhead="EPISTOL AE." n="283" file="0283" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0283"/>
              </div>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div533" type="section" level="3" n="11">
              <div xml:id="echoid-div533" type="letter" level="4" n="1">
                <head xml:id="echoid-head404" style="it" xml:space="preserve">Cur byems valde frigida ſequatur ac
                  <unsure/>
                tatem in qua
                  <lb/>
                calor viguerit.</head>
                <head xml:id="echoid-head405" xml:space="preserve">NOBILISSIMO, NECNON INGENIOSISSIMO
                  <lb/>
                Gabrieli Buſchæ, Mediolanenſi.</head>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s3405" xml:space="preserve">QVod dixi hyemem valde frigidam ſequi
                    <reg norm="æſtatem" type="context">æſtatẽ</reg>
                  , in qua calor viguerit, inde na
                    <lb/>
                  ſcitur, quia calor terrę, aquæ, & aeris, non eſt naturalis horum corporum, vt
                    <lb/>
                  eſt frigus, cum calor à Sole procedat, qui ea calefacit ſuo lumine, vnde quod æſtate
                    <lb/>
                  Sol præter modum calefaciat
                    <reg norm="terram" type="context">terrã</reg>
                  , ideo
                    <reg norm="contingit" type="context">cõtingit</reg>
                  , quod minora
                    <reg norm="impedimenta" type="context">impedimẽta</reg>
                  contra
                    <lb/>
                  ria ſortiatur, & cum eandem poſtea deſerit, ad aliam partem æquatoris
                    <reg norm="tranſmigrans" type="context">tranſmigrãs</reg>
                    <lb/>
                  terra ad ſuam qualitatem reddit, maiori cum impetu, eo modo, quo res in mo-
                    <lb/>
                  tibus localibus naturalibus, qui etiam terminos ſibi pręfixos, & conſtitutos exce-
                    <lb/>
                  dunt, hinc etiam hyeme fit glacies, ex calefacta prius aqua, quæ durior poſtea eſt
                    <lb/>
                  atque frigidior alia. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3406" xml:space="preserve">Aeſtas etiàm quæ ſequitur hyemem valde frigidam, non
                    <lb/>
                  erit admodum calida, quia Sol inueniens contrarium naturale valde potens, non
                    <lb/>
                  tam facile illud pellere poteſt, vnde etiam ſi in Geminis, Cancro, & Leone, moram
                    <lb/>
                  trahat, non ſufficit tamen ut magnum calorem imprimere poſſit. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3407" xml:space="preserve">Vnde ſequitur duas
                    <lb/>
                  æſtates quarum una ſequatur aliam, in eodem loco, uehementi calore præditas eſ-
                    <lb/>
                  ſe non poſſe, quemadmodum nec duas hyemes exceſſiuo frigore, remotis tamen
                    <lb/>
                  accidentibus uentorum, pluuiarum, & niuium.</s>
                </p>
              </div>
              <div xml:id="echoid-div534" type="letter" level="4" n="2">
                <head xml:id="echoid-head406" xml:space="preserve">QVOD MALE SENSERIT NICOLAVS TARTA-
                  <lb/>
                lea circa attractionem machinæ tormentalis.</head>
                <head xml:id="echoid-head407" xml:space="preserve">AD EVNDEM.</head>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s3408" xml:space="preserve">EFfectus, quem ſcribit Tattalea quęſito quinto primi lib. necnon quæſito
                    <lb/>
                  21. et .24. maxima cum ratione eſſe uidetur, non tamen ea quam ipſe in
                    <lb/>
                  quinto profert, quia uerum non eſt, vt quanto aliquid fit calidius,
                    <reg norm="tanto" type="context">tãto</reg>
                  ue-
                    <lb/>
                  hementius attrahat, eo quod ſi etiam huiuſmodi res, in eodem calore, in
                    <lb/>
                  quo ſemel reperitur, firma maneret; </s>
                  <s xml:id="echoid-s3409" xml:space="preserve">neque attraheret, neque aliquid impelleret.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="echoid-s3410" xml:space="preserve">Nam dum aliquod corpus calefit, dilatatur, & per conſequens circumcirca
                    <reg norm="undique" type="simple">undiq;</reg>
                    <lb/>
                  trudit, & partes uaſis debiliores cedunt. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3411" xml:space="preserve">dum uerò dictum corpus re frigeratur, re-
                    <lb/>
                  ſtringitur, & dum in unum cogitur, ſi reperiatur in uaſe, quod aer, aqua, aut aliud
                    <lb/>
                  aliquod corpus ingredi nequeat, dictum uas à quo circundatur frangit, ne aliqua
                    <lb/>
                  pars loci uacua remaneat, ſed ſi aliquod corpus ingredi poteſt, illud ipſum ad ſe at-
                    <lb/>
                  trahit, quemadmodum uidere licet in cucurbitulis. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3412" xml:space="preserve">Vnde ſequitur eam propoſi-
                    <lb/>
                  tionem, qua dicitur, calidi eſt attrahere, ueram non eſſe, quia ſi hoc fieret, quanto
                    <lb/>
                  aliquid calidus efficeretur, tanto magis attraheret, & ècontra, cum tamen planè
                    <lb/>
                  contrarium appareat, cum quanto magis aliquid calefit, tanto uehementius impel-
                    <lb/>
                  lat, & quanto magis frigefit, tanto plus attrahat. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3413" xml:space="preserve">Quapropter uerius dicemus, fri-
                    <lb/>
                  gidi eſſe attrahere, calidi uerò expellere, quamuis per accidens. </s>
                  <s xml:id="echoid-s3414" xml:space="preserve">Ex quo ſequitur, ut
                    <lb/>
                  quanto calidior facta fuerit materia aliqua, aliquo loco determinata, redeundo po-
                    <lb/>
                  ſtea ad ſuam priorem frigiditatem, tanto minori loco indigeat, ſimiliter etiam
                    <lb/>
                  è conuerſo accidit, ut quanto frigidior
                    <reg norm="reperitur" type="simple">reꝑitur</reg>
                  talis materia, tanto maioriloco, po- </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>