Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]
page |< < (196) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <div xml:id="echoid-div436" type="section" level="3" n="36">
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2381" xml:space="preserve">
                  <pb o="196" rhead="IO. BABPT. BENED." n="208" file="0208" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0208"/>
                cli maioris, ſitum habens, voluantur; </s>
                <s xml:id="echoid-s2382" xml:space="preserve">quod quidem corpus, & aliquem quoque ha-
                  <lb/>
                beat motum circa ſuum axem, ſit opacum, ijs conditionibus, quæ terræ ſunt ſimi-
                  <lb/>
                les, præditum exiſtat, & in dicto epyciclo ſint res ſimiles iſtis lunaribus.</s>
              </p>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div437" type="section" level="3" n="37">
              <head xml:id="echoid-head315" style="it" xml:space="preserve">Anrectè loquutus ſit Phyloſopbus de extenſione luminis
                <lb/>
              per uacuum.</head>
              <head xml:id="echoid-head316" xml:space="preserve">CAP. XXXVII.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2383" xml:space="preserve">ARriſtoteles ſecundo lib. de anima ſentit
                  <reg norm="quod" type="simple">ꝙ</reg>
                per vacuum non extenderetur
                  <reg norm="lu- mem" type="context">lu-
                    <lb/>
                  mẽ</reg>
                , quod procederet à corpore lucido. </s>
                <s xml:id="echoid-s2384" xml:space="preserve">Quod veriſimile
                  <reg norm="non" type="context">nõ</reg>
                eſt; </s>
                <s xml:id="echoid-s2385" xml:space="preserve">
                  <reg norm="quia" type="simple">ꝗa</reg>
                  <reg norm="quemadmo­ dum" type="wordlist">quẽadmo­
                    <lb/>
                  dum</reg>
                quantò rarius eſt aliquod corpus, tanto aptius eſt vt diaphanum exiſtat; </s>
                <s xml:id="echoid-s2386" xml:space="preserve">&
                  <reg norm="quan- tò" type="context">quã-
                    <lb/>
                  tò</reg>
                rarius eſt dictum corpus, tantò minorem quantitatem materiæ contineat; </s>
                <s xml:id="echoid-s2387" xml:space="preserve">ſic
                  <reg norm="quam" type="context">quã</reg>
                  <lb/>
                tò magis diaphanum eſt, cum ex perexigua materia conſtet, tantò magis liber tran-
                  <lb/>
                ſitus luminis patet; </s>
                <s xml:id="echoid-s2388" xml:space="preserve">Vnde quantò minor quantitas materiæ erit in dicto ſpatio, tan
                  <lb/>
                tò nitidius pertranſibit lumen. </s>
                <s xml:id="echoid-s2389" xml:space="preserve">Sequitur ergo, quòd vbi nulla eſſet materia, totum
                  <lb/>
                lumen libere tranſiret. </s>
                <s xml:id="echoid-s2390" xml:space="preserve">Color cęruleus quem videmus in profunditate aquæ, & ae-
                  <lb/>
                ris, color eſt a quæ & aeris, qui denotat reſiſtentiam factam ab aere & ab aqua ipſi lu
                  <lb/>
                mini; </s>
                <s xml:id="echoid-s2391" xml:space="preserve">Quod quidem lumen ubi corpus aliquod non eſſet, minime reflecteretur, ſed
                  <lb/>
                abſque vllo impedimento rectà tranſiret.</s>
              </p>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div438" type="section" level="3" n="38">
              <head xml:id="echoid-head317" style="it" xml:space="preserve">An rectè phyloſophiœ
                <unsure/>
              penus Ariſtoteles ſenſerit de loco im-
                <lb/>
              pellendo à pyramide.</head>
              <head xml:id="echoid-head318" xml:space="preserve">CAP. XXXVIII.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2392" xml:space="preserve">ARiſtoteles .8. cap. lib. 3. de cœlo, diſputans contra antiquos de elementorum
                  <lb/>
                figuris, ait pyramidem implere poſſe locum corporeum. </s>
                <s xml:id="echoid-s2393" xml:space="preserve">quod verum non
                  <lb/>
                eſt. </s>
                <s xml:id="echoid-s2394" xml:space="preserve">Cubus quidem id facit ab .8. enim cubis perfectè impletur locus, ſed non
                  <lb/>
                item .12. pyramides, ut Ariſtoteles ſenſit (ideſt ſex ſuper aliquam exagonam figu-
                  <lb/>
                ram ſuperficialem & ſexſub eadem) id præſtant, cum potius maius vacuum rema-
                  <lb/>
                neatad quamlibet partium ſupra, & infra, quam plenum. </s>
                <s xml:id="echoid-s2395" xml:space="preserve">Rectius Ariſtoteles
                  <lb/>
                egiſſet, ſi probaſſet ratione immobilitatis conuenire pyramidem terræ, quam cu-
                  <lb/>
                bum. </s>
                <s xml:id="echoid-s2396" xml:space="preserve">quamuis, de horum corporum altero, ſit ſtultum hoc credere. </s>
                <s xml:id="echoid-s2397" xml:space="preserve">decepti tamen
                  <lb/>
                fuerunt antiqui, credentes cubum ad motum minus idoneum eſſe, quam reliqua
                  <lb/>
                quatuor corpora regularia (loquor autem habita volubilitatis ratione) quia pyra-
                  <lb/>
                midale eſt illud, quod ita ſe habet, vt multis rationibus probari poteſt, quarum vna
                  <lb/>
                hæc nobis ſufficiet. </s>
                <s xml:id="echoid-s2398" xml:space="preserve">Scimus iam ex communi conceptu corpus ſphęricum eſſe ma-
                  <lb/>
                gis volubile,
                  <reg norm="inſtabileque" type="simple">inſtabileq́;</reg>
                , quàm alia ſint. </s>
                <s xml:id="echoid-s2399" xml:space="preserve">Illud ergo corpus, cuius figura ad ſphæri-
                  <lb/>
                cam magis accedet, ad uoluendum, & ad mouendum facilius erit quouis alio, quod
                  <lb/>
                æqualis ſit quantitatis, & ſibi omogeneum materia, vt exempli gratia corpus .20. ba
                  <lb/>
                ſium ad voluendum, & ad mouendum promptius erit eo, quod ex .12. conſtat, & id,
                  <lb/>
                quod eſt .12. eo, quod eſt .8. & id, quod eſt .8. eo, quod eſt .6. & id, quod eſt .6. vt
                  <lb/>
                cubus eſt, eo, quod eſt .4. cuiuſmodi eſt pyramidale. </s>
                <s xml:id="echoid-s2400" xml:space="preserve">Huc accedit, quòd pyrami-
                  <lb/>
                dale corpus aliam conditionem habet, quàm cubicum, cum in quauis facie inalte- </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>