Benedetti, Giovanni Battista de
,
Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 22
[out of range]
>
<
1 - 22
[out of range]
>
page
|<
<
(287)
of 445
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
type
="
book
"
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
echoid-div7
"
type
="
body
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div477
"
type
="
chapter
"
level
="
2
"
n
="
6
">
<
div
xml:id
="
echoid-div551
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
15
">
<
div
xml:id
="
echoid-div552
"
type
="
letter
"
level
="
4
"
n
="
2
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3560
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
287
"
rhead
="
EPISTOL AE.
"
n
="
299
"
file
="
0299
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0299
"/>
nem & impetum motus, ita vt ſeparatum à virtute mouente per aliquod temporis
<
lb
/>
ſpatium ex ſeipſo moueatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3561
"
xml:space
="
preserve
">nam ſi ſecundum naturam motu cieatur, ſuam veloci-
<
lb
/>
tatem ſemper augebit, cum in eo, impetus & impreſſio ſemper augeantur, quia
<
lb
/>
coniunctam habet per petuò virtutem mouentem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3562
"
xml:space
="
preserve
">Vnde manu mouendo rotam, ab
<
lb
/>
<
reg
norm
="
eaque
"
type
="
simple
">eaq́;</
reg
>
eam remouendo rota ſtatim non quieſcet, ſed per aliquod temporis ſpatium
<
lb
/>
circunuertetur.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3563
"
xml:space
="
preserve
">Secunda cauſa eſt, quia quoduis gr aue corpus, aut per naturam, aut per vim mo-
<
lb
/>
tum, rectitudinem itineris naturaliter appetat, quod clarè cognoſcere poſſumus,
<
lb
/>
proijciendo lapides funda, & circunducentes brachium, nam funes tanto maius
<
lb
/>
pondus acquirunt, & manum tanto magis onerant, quanto velocius voluitur funda,
<
lb
/>
& incitatur motus, quod ab appetitu naturali inſito ei corpori per
<
reg
norm
="
lineam
"
type
="
context
">lineã</
reg
>
rectam pro-
<
lb
/>
grediendi procedit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3564
"
xml:space
="
preserve
">Vnde fit, vt pondus circunferentiæ ipſius rotæ, tanto facilius cir-
<
lb
/>
cunuoluatur, & ex ſeipſo tanto longiori tempore moueatur, quanto longius diſtat à
<
lb
/>
centro, cum eius iter tanto minus ſit curuum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3565
"
xml:space
="
preserve
">Hanc igitur ob cauſam, rota, quanto
<
lb
/>
maior erit,
<
reg
norm
="
eiuſque
"
type
="
simple
">eiuſq́;</
reg
>
pondus tanto magis vicinum circunferentiæ, tanto magis durabit
<
lb
/>
impetus motus aſſumptus.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3566
"
xml:space
="
preserve
">Tertia cauſa eſt, quod funis dum circunuoluitur, vicinius axi mathematico reuo-
<
lb
/>
lutionis, quam corpus graue circunferentiæ rotæ, ratione vectis, cum rota eſt in mo
<
lb
/>
tu, eius impetus non obtinet reſiſtentiam æqualem à contrario pondere aquæ in ſitu
<
lb
/>
la poſitæ.</
s
>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div553
"
type
="
letter
"
level
="
4
"
n
="
3
">
<
head
xml:id
="
echoid-head422
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">De machina, qua aquam impellit & ſubleuat.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head423
"
xml:space
="
preserve
">AD EVNDEM.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3567
"
xml:space
="
preserve
">VNde ſit vt in fonte mandauerim,
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0299-01
"
xlink:href
="
fig-0299-01a
"
number
="
320
">
<
image
file
="
0299-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0299-01
"/>
</
figure
>
vas ſeu mortarium in quod in-
<
lb
/>
greditur inſtrumentum, quod aquam
<
lb
/>
impellit, diametrum ſuæ concauitatis,
<
lb
/>
habere non oportere maiorem dia-
<
lb
/>
metro fiſtulæ, per quam debet aſcende
<
lb
/>
re aqua, ratio eſt, quia ſi maius eſſet,
<
lb
/>
neceſſarium eſſet aliquod inſtrumen-
<
lb
/>
tum quo aqua impelleretur multo gra
<
lb
/>
uius toto corpore aqueo, quod aptum
<
lb
/>
eſſet implere aliquam fiſtulam adeo
<
lb
/>
altam, vt eſt fons, quæ tamen eſſet
<
lb
/>
adeo lata vt eſt mortarium.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3568
"
xml:space
="
preserve
">Sit exempli gratia, tota fiſtula, ſeu
<
lb
/>
hirundo, per quam aſcendit aqua
<
var
>.f.</
var
>
<
lb
/>
mortarium verò ſit
<
var
>.a.u.</
var
>
quod tam
<
reg
norm
="
altum
"
type
="
context
">altũ</
reg
>
<
lb
/>
ſit vt
<
var
>.f.</
var
>
ſed
<
var
>.f.</
var
>
anguſtior ipſo
<
var
>.a.u</
var
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3569
"
xml:space
="
preserve
">Nunc
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0299-02
"
xlink:href
="
fig-0299-02a
"
number
="
321
">
<
image
file
="
0299-02
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0299-02
"/>
</
figure
>
cum repleta fuerint hæc duo vaſa, ma-
<
lb
/>
nifeſtum erit, quod aqua ipſius
<
var
>.f.</
var
>
ſuffi-
<
lb
/>
ciens erit ad
<
reg
norm
="
reſiſtendum
"
type
="
context
">reſiſtẽdum</
reg
>
toti aquæ
<
reg
norm
="
ipſius
"
type
="
simple
">ipſiꝰ</
reg
>
<
lb
/>
<
var
>a.u.</
var
>
& aqua
<
var
>.a.u.</
var
>
reſiſtet aquæ
<
var
>.f.</
var
>
quam-
<
lb
/>
uis aqua
<
var
>.a.u.</
var
>
maioris quantitatis ſit, &
<
lb
/>
ponderis ipſa
<
var
>.f.</
var
>
hoc autem euenit ex
<
lb
/>
eo quod aqua
<
var
>.a.u.</
var
>
<
reg
norm
="
non
"
type
="
context
">nõ</
reg
>
impellit aquam </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>