Benedetti, Giovanni Battista de
,
Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 22
[out of range]
>
<
1 - 22
[out of range]
>
page
|<
<
(414)
of 445
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
type
="
book
"
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
echoid-div7
"
type
="
body
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div477
"
type
="
chapter
"
level
="
2
"
n
="
6
">
<
div
xml:id
="
echoid-div773
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
49
">
<
div
xml:id
="
echoid-div773
"
type
="
letter
"
level
="
4
"
n
="
1
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4968
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
414
"
rhead
="
IO. BAPT. BENED.
"
n
="
426
"
file
="
0426
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0426
"/>
ſibi ſimile valentius agat, vtrectè vidit Ariſtoteles cum dixit, omne contrarium @
<
lb
/>
ſuo contrario patinatum eſt.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4969
"
xml:space
="
preserve
">Inter corpora, multum ſimplicitatisretinet ſphæra.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4970
"
xml:space
="
preserve
">Circa quod, præter rationes adductas ab Ariſtotele in libris de Cœlo, poſſumus
<
lb
/>
etiam ratiocinarià facilitate motus
<
reg
norm
="
vndique
"
type
="
simple
">vndiq́;</
reg
>
ab eo quod violentiæ non reſiſtar, ab eo,
<
lb
/>
quod apta
<
reg
norm
="
nataque
"
type
="
simple
">nataq́;</
reg
>
ſit quieſcere ſupra quoduis punctum ſuę ſuperficiei, ab eo quod ab
<
lb
/>
aliqua ſuperficie alterius corporis ſeſe tangi non permittat, quæ curuitate concaua
<
lb
/>
non adæquetur, niſi medio vnius puncti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4971
"
xml:space
="
preserve
">Verum eſt, quod licet hæc vltima ratio
<
reg
norm
="
non
"
type
="
context
">nõ</
reg
>
<
lb
/>
ſit propria ſphæræ, eſt tamen cauſa ſimplicitatis in eo, in quo reperitur, ſed proprię
<
lb
/>
paſſiones ſphæræ ſunt ſupradictæ, præter quam quod alia eiuſdem ſphæræ eſt pro-
<
lb
/>
prijſſima, quæ eſt diſtantia eiustermini ab vno tantummodo puncto ideſt ab
<
reg
norm
="
eiuſdem
"
type
="
context
">eiuſdẽ</
reg
>
<
lb
/>
centro, & etiam poſſe diuidere corpus aliquod medium, cum æquali reſiſtentia circa
<
lb
/>
punctum, quod prius in motu reperitur.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4972
"
xml:space
="
preserve
">Aequalitas autem rerum, eſt etiam valde ſimilis ſimplicitati, & vnitati.</
s
>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div774
"
type
="
letter
"
level
="
4
"
n
="
2
">
<
head
xml:id
="
echoid-head584
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Comparatio uiſus, & auditus.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head585
"
xml:space
="
preserve
">AD EVNDEM.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4973
"
xml:space
="
preserve
">QVodad viſum & auditum attinet, magis neceſſarium eſſe viſum, & nobilio-
<
lb
/>
rem quam auditum exiſtimo, primò quia ſi quis viſu orbatus eſſet, contra
<
lb
/>
frigus, & calorem, contra famen, & ſitim nil prouidere poſſet, neque aliud quic-
<
lb
/>
quam hoc vocabulum prouidere ſignificat, neque abſque periculo vitæ ab vno loco
<
lb
/>
ad alium ferri poſſet, neque aliquid arte facere.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4974
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſi quis deſtitutus eſſet facultate audiendi, ſupradictas tamen operationes
<
reg
norm
="
prae- ſtare
"
type
="
simple
">prę-
<
lb
/>
ſtare</
reg
>
poſſet, neque modo careret, quo animi ſui ſenſa abſque beneficio ſoni, ſed
<
lb
/>
ope figurarum & characterum alteri aperiret: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4975
"
xml:space
="
preserve
">neque etiam munere ſpeculandi ſcien
<
lb
/>
tias (excepta muſica) deſtitueretur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4976
"
xml:space
="
preserve
">Ad ſcientiam comparandam, longè magis ne
<
lb
/>
ceſſarius eſt viſus, quam auditus præterquam, quod viſus maiorem numerum obie-
<
lb
/>
ctorum, & differentiarum rerum percipit, & inter reliquos ſenſus velociſſimè imò
<
lb
/>
in inſtanti operatur, magis remotè quam alij, & exactius ſentit,
<
reg
norm
="
minusque
"
type
="
simple
">minusq́;</
reg
>
quam reli-
<
lb
/>
qui afficitur, præterquam quod ſemperagit, dummodò non dormiat animal. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4977
"
xml:space
="
preserve
">Præ-
<
lb
/>
terea ſeſe magis patefacit, & prodit anima per oculos, quam per aliud, cuiuslibet
<
lb
/>
ſenſus, inſtrumentum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4978
"
xml:space
="
preserve
">Oculo magis quam alia corporis parte, hominis natura co-
<
lb
/>
gnoſcitur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4979
"
xml:space
="
preserve
">& ſi aliquid ſpeculari volumus, quod ſine imaginatiua fieri non poteſt,
<
lb
/>
ſtatim imaginamur nos videre huiuſmodirem, ac ſi oculo fuiſſet compræhenſa, &
<
lb
/>
ab imagine quæ eſt vnum ex obiectis oculi, imaginatiua nuncupatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4980
"
xml:space
="
preserve
">Beneficio
<
lb
/>
oculorum omnes ferè ſcientiæ ſunt adinuentæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4981
"
xml:space
="
preserve
">Auditus nil aliud quam ſonum ca-
<
lb
/>
pit, auditus nunquam detulit intellectui figuram, corpus ſuperficiem, aut lineam,
<
lb
/>
materiam, formam, locum, dimenſionem, plenum inane, nec innumera alia acci-
<
lb
/>
dentia, quæ ab oculo compræhenduntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s4982
"
xml:space
="
preserve
">Quæ verò viſui, & auditui ſunt commu-
<
lb
/>
nia, ſunt etiam tactui communia, vt numerus, motus, maius, & minus, ſunt tamen ali
<
lb
/>
qua oculo & tactui communia, quæ auditus non poteſt capere, vt durum, molle, acu
<
lb
/>
tum, obtuſum, aſperum, lene, planum, curuum, concauum, conuexum, magnum,
<
lb
/>
paruum, & ſupradicta, ideſt figura corpus & cętera, vt ctiam rectum, obliquum, &
<
lb
/>
ſimilia.</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>