Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Table of contents

< >
[3.23.] De uer a cauſa .30. quæstionis. CAP. XXIIII.
[3.24.] Deratione .35. & ultimæ quæstionis. CAP. XXV.
[4.] DISPVTATIONES DE QVIBVSDAM PLACITIS ARISTOTELIS.
[4.1.] Qualiter & ubi Ariſtoteles de uelocitate motuum natura-lium localium aliter tractauerit quam nos ſentiamus. CAP.I.
[4.2.] Quædam ſupponenda ut conſtet cur circa uelocit atem motuum natur alium localium ab Ariſtotelis placitis recedamus. CAP. II.
[4.3.] Poſſe uelocitatem alicuius corporis proportionem contrariam in diuerſis medijs habere cum denſitate eorum. CAP. III.
[4.4.] Oſcitanter ab Ariſtotele nonnibil prolatum cap 8. lib. 4 Phyſicorum. CAP. IIII.
[4.5.] Exempla dictorum. CAP.V.
[4.6.] Quod proportiones ponderum eiuſdem corporis in diuerſis medijs pro portiones eorum mediorum denſit atum non ſeruant. Unde ne-ceßariò inæquales proportiones uelocitatum producuntur. CAP. VI.
[4.7.] Corpora grauia aut leuia eiuſdem figur æ et materiæ ſed inæqualis magnitudinis, in ſuis motibus natur alibus uelocit atis, in eo dem medio, proportionem longè diuerſam ſeruatura eße quam Aristoteliuiſum fuerit. CAP. VII.
[4.8.] Quod duo corpor a in æqualia eiuſdem materia in diuerſis medijs eandem uelocitatis proportionem retinebunt. CAP. VIII.
[4.9.] Anrectè Aristoteles diſeruerit de proportionibus mo-tuum in uacuo. CAP. IX.
[4.10.] Quòd in uacuo corpor a eiuſdem materiæ æquali uelocita-te mouerentur. CAP.X.
[4.11.] Corpora licet inæqualia eiuſdem materiæ & figuræ, ſireſiſten-tias habuerint ponderibus proportionales æqualiter mouebuntur. CAP. XI.
[4.12.] Maior hic demonſir atur eſſe proportio ponder is corpor is den ſioris ad pondus minus denſi in medijs dẽſioribus, quam ſit eorundem corporum in medio minus denſo, nec corporum ponder a ſeruare proportionem denſitatis mediorum. CAP. XII.
[4.13.] Longe aliter ueritatem ſe habere quam Aristoteles doceat in fine libri ſeptimi phyſicorum. CAP. XIII.
[4.14.] Quid ſequatur ex ſupradistis. CAP. XIIII.
[4.15.] Numrestè ſenſerit Philoſophus reſistentias proportionales eße cum corporibus mobilibus. CAP. XV.
[4.16.] Fdipſum aliter demonſtr atur. CAP. XVI.
[4.17.] De alio Aristo. lapſu. CAP. XVII.
[4.18.] Quomodo dignoſcatur proportio uelocitatis duorum ſimilium corporum omogeniorum inaqualium. CAP. XVIII.
[4.19.] Quam ſit inanis ab Ariſtotele ſuſcepta demonſtratio quod uacuum non detur. CAP. XIX.
[4.20.] Non ſatis dilucidè Ariſtotelem de loco ratiocinatum fuiße. CAP. XX.
[4.21.] Vtrum bene Aristoteles ſenſerit de infinito. CAP. XXI.
[4.22.] Exagitatur ab Ariſtotele adductatemporis definitio. CAP. XXII.
[4.23.] Motum rectum eſſe continuum, uel dißentiente Ariſtotele. CAP. XXIII.
[4.24.] Idem uir grauisſimus an bene ſenſerit de motibus corporum uiolentis & natur alibus. CAP. XXIIII.
[4.25.] Motum rectum & natur alem non eſſe primo & per ſe quicquid Ariſtoteli uiſum ſit. CAP. XXV.
[4.26.] Omne corpus eſſe in loco proprio graue, ut Aristoteli placuit, non eft admittendum. CAP. XXVI.
[4.27.] Haud admittendam opinionem Principis Peripateticorum de circulo, & ſpbæra. CAP. XXVII.
< >
page |< < (168) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div340" type="chapter" level="2" n="3">
            <div xml:id="echoid-div385" type="section" level="3" n="24">
              <pb o="168" n="180" file="0180" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0180"/>
            </div>
          </div>
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <head xml:id="echoid-head242" xml:space="preserve">DISPVTATIONES
              <lb/>
            DE QVIBVSDAM PLACITIS
              <lb/>
            ARISTOTELIS.</head>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s1997" xml:space="preserve">TANTA A eſt certè Ariſtotelis amplitudo at que authoritas, vt dif-
                <lb/>
              ficillimum ac periculoſum ſit quidpiam ſcribere contra quam
                <lb/>
              ipſe docuerit, & mihi præſertim, cui ſemper viſa est viri
                <lb/>
              illius ſapientia admirabilis. </s>
              <s xml:id="echoid-s1998" xml:space="preserve">Veruntamen studio veritatis im-
                <lb/>
              pulſus, cuius ipſe amore in ſeipſum ſiviueret excitaretur, in me
                <lb/>
              dium
                <reg norm="quædam" type="context">quædã</reg>
              proferre non dubitaui, in quibus me inconcußa mathematicæ philoſophiæ
                <lb/>
              baſis, cui ſemper inſiſto, ab eo dißentire coegit.</s>
            </p>
            <div xml:id="echoid-div387" type="section" level="3" n="1">
              <head xml:id="echoid-head243" style="it" xml:space="preserve">Qualiter & ubi Ariſtoteles de uelocitate motuum natura-
                <lb/>
              lium localium aliter tractauerit quam nos
                <lb/>
              ſentiamus.</head>
              <head xml:id="echoid-head244" xml:space="preserve">CAP.I.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s1999" xml:space="preserve">VOlens Ariſtoreles probare vacuum non eſſe in rerum natura .8. cap. lib. 4. phy­
                  <lb/>
                ſicorum ait, idem corpus per varia
                  <reg norm="diuerſaque" type="simple">diuerſaq́;</reg>
                media, vt per
                  <reg norm="aerem" type="context">aerẽ</reg>
                , & per
                  <reg norm="aquam" type="context">aquã</reg>
                  <lb/>
                ſi moueretur, proportionem velocitatis eiuſdem corporis per aerem, ei, quæ per
                  <lb/>
                aquam fit, vnam
                  <reg norm="eandemque" type="simple">eandemq́;</reg>
                futuram cum ea, quæ eſt ſubtilitatis aereę ad ſubtilitatem
                  <lb/>
                aquæ. </s>
                <s xml:id="echoid-s2000" xml:space="preserve">In poſtrema autem parte eiuſdem capitis ſic ſcribit: </s>
                <s xml:id="echoid-s2001" xml:space="preserve">Nam cum ea quę ma-
                  <lb/>
                iorem vel ponderis velleuitatis pręſtantiam habent, ſi ſimili ſigura ſint,
                  <reg norm="ſpacium" type="context">ſpaciũ</reg>
                par,
                  <lb/>
                & æquale, maiore celeritate conficere cernamus, ea quam magnitudines inter ſe ha
                  <lb/>
                bent, proportione: </s>
                <s xml:id="echoid-s2002" xml:space="preserve">profectò idem etiam perinane fieret. </s>
                <s xml:id="echoid-s2003" xml:space="preserve">Aliam quoque rationem
                  <lb/>
                proponit phyloſophus .2. cap. ſexti phyſicorum ſcribens eademmet proportione,
                  <lb/>
                qua tempus diuiditur, magnitudinem etiam diuidi. </s>
                <s xml:id="echoid-s2004" xml:space="preserve">Sexto autem cap. primi de cœ-
                  <lb/>
                lo ſcribit, tempora eandem proportionem habere, quam habentè conuerſo ponde-
                  <lb/>
                ra; </s>
                <s xml:id="echoid-s2005" xml:space="preserve">vt ſi media pars vnius ponderis, vnius horæ ſpatio moueretur, vniuerſum pondus
                  <lb/>
                in media hora moueretur. </s>
                <s xml:id="echoid-s2006" xml:space="preserve">Secundo cap. lib. 3. de cœlo duobus in locis apertè com­
                  <lb/>
                monſtrat velocitatem corporis minoris, maiori corpori comparatam, in eadem exi-
                  <lb/>
                ſtere proportione, in qua dicta corpora adinuicem relata exiſtunt. </s>
                <s xml:id="echoid-s2007" xml:space="preserve">Quinto cap. eiuſ­
                  <lb/>
                dem lib. idem affirmat, exemplo ab igne deſumpto. </s>
                <s xml:id="echoid-s2008" xml:space="preserve">Ex alijs etiam plurimis locis
                  <lb/>
                cognoſci poteſt, ſenſiſſe Ariſtotelem duo corpora eadem ſpecie, & figura prædita
                  <lb/>
                eandem planè proportionem in ſuorum motuum velocitatibus, quam in ſuis ma-
                  <lb/>
                gnitudinibus habent, retinere. </s>
                <s xml:id="echoid-s2009" xml:space="preserve">Alij quoque permulti eandem opinionem retinue
                  <lb/>
                runt, &
                  <reg norm="omnium" type="context">omniũ</reg>
                poſtremus Nicolaus Tartalea, ſecunda propoſitione vigeſiminoni
                  <lb/>
                quæſiti octaui libri, vbi profitetur ſe demonſtratiuè probare hanc propoſitio-
                  <lb/>
                nem veram exiſtere; </s>
                <s xml:id="echoid-s2010" xml:space="preserve">
                  <reg norm="neque" type="simple">neq;</reg>
                videt quàm magna reſiſtentiarum ſit differentia, quætam
                  <lb/>
                ex diuerſitate figurarum, quàm ex magnitudinum varietate exoriri poteſt; </s>
                <s xml:id="echoid-s2011" xml:space="preserve">quas qui
                  <lb/>
                dem diuerſitates ne conſiderat quidem.</s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>