Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Table of contents

< >
[3.23.] De uer a cauſa .30. quæstionis. CAP. XXIIII.
Page: 179 (167)
[3.24.] Deratione .35. & ultimæ quæstionis. CAP. XXV.
Page: 179 (167)
[4.] DISPVTATIONES DE QVIBVSDAM PLACITIS ARISTOTELIS.
Page: 180 (168)
[4.1.] Qualiter & ubi Ariſtoteles de uelocitate motuum natura-lium localium aliter tractauerit quam nos ſentiamus. CAP.I.
Page: 180 (168)
[4.2.] Quædam ſupponenda ut conſtet cur circa uelocit atem motuum natur alium localium ab Ariſtotelis placitis recedamus. CAP. II.
Page: 181 (169)
[4.3.] Poſſe uelocitatem alicuius corporis proportionem contrariam in diuerſis medijs habere cum denſitate eorum. CAP. III.
Page: 182 (170)
[4.4.] Oſcitanter ab Ariſtotele nonnibil prolatum cap 8. lib. 4 Phyſicorum. CAP. IIII.
Page: 182 (170)
[4.5.] Exempla dictorum. CAP.V.
Page: 183 (171)
[4.6.] Quod proportiones ponderum eiuſdem corporis in diuerſis medijs pro portiones eorum mediorum denſit atum non ſeruant. Unde ne-ceßariò inæquales proportiones uelocitatum producuntur. CAP. VI.
Page: 184 (172)
[4.7.] Corpora grauia aut leuia eiuſdem figur æ et materiæ ſed inæqualis magnitudinis, in ſuis motibus natur alibus uelocit atis, in eo dem medio, proportionem longè diuerſam ſeruatura eße quam Aristoteliuiſum fuerit. CAP. VII.
Page: 184 (172)
[4.8.] Quod duo corpor a in æqualia eiuſdem materia in diuerſis medijs eandem uelocitatis proportionem retinebunt. CAP. VIII.
Page: 185 (173)
[4.9.] Anrectè Aristoteles diſeruerit de proportionibus mo-tuum in uacuo. CAP. IX.
Page: 186 (174)
[4.10.] Quòd in uacuo corpor a eiuſdem materiæ æquali uelocita-te mouerentur. CAP.X.
Page: 186 (174)
[4.11.] Corpora licet inæqualia eiuſdem materiæ & figuræ, ſireſiſten-tias habuerint ponderibus proportionales æqualiter mouebuntur. CAP. XI.
Page: 187 (175)
[4.12.] Maior hic demonſir atur eſſe proportio ponder is corpor is den ſioris ad pondus minus denſi in medijs dẽſioribus, quam ſit eorundem corporum in medio minus denſo, nec corporum ponder a ſeruare proportionem denſitatis mediorum. CAP. XII.
Page: 187 (175)
[4.13.] Longe aliter ueritatem ſe habere quam Aristoteles doceat in fine libri ſeptimi phyſicorum. CAP. XIII.
Page: 188 (176)
[4.14.] Quid ſequatur ex ſupradistis. CAP. XIIII.
Page: 189 (177)
[4.15.] Numrestè ſenſerit Philoſophus reſistentias proportionales eße cum corporibus mobilibus. CAP. XV.
Page: 189 (177)
[4.16.] Fdipſum aliter demonſtr atur. CAP. XVI.
Page: 190 (178)
[4.17.] De alio Aristo. lapſu. CAP. XVII.
Page: 190 (178)
[4.18.] Quomodo dignoſcatur proportio uelocitatis duorum ſimilium corporum omogeniorum inaqualium. CAP. XVIII.
Page: 191 (179)
[4.19.] Quam ſit inanis ab Ariſtotele ſuſcepta demonſtratio quod uacuum non detur. CAP. XIX.
Page: 191 (179)
[4.20.] Non ſatis dilucidè Ariſtotelem de loco ratiocinatum fuiße. CAP. XX.
Page: 192 (180)
[4.21.] Vtrum bene Aristoteles ſenſerit de infinito. CAP. XXI.
Page: 193 (181)
[4.22.] Exagitatur ab Ariſtotele adductatemporis definitio. CAP. XXII.
Page: 194 (182)
[4.23.] Motum rectum eſſe continuum, uel dißentiente Ariſtotele. CAP. XXIII.
Page: 195 (183)
[4.24.] Idem uir grauisſimus an bene ſenſerit de motibus corporum uiolentis & natur alibus. CAP. XXIIII.
Page: 196 (184)
[4.25.] Motum rectum & natur alem non eſſe primo & per ſe quicquid Ariſtoteli uiſum ſit. CAP. XXV.
Page: 196 (184)
[4.26.] Omne corpus eſſe in loco proprio graue, ut Aristoteli placuit, non eft admittendum. CAP. XXVI.
Page: 197 (185)
[4.27.] Haud admittendam opinionem Principis Peripateticorum de circulo, & ſpbæra. CAP. XXVII.
Page: 197 (185)
< >
page |< < (169) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <div xml:id="echoid-div387" type="section" level="3" n="1">
              <pb o="169" rhead="DISPVTATIONES." n="181" file="0181" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0181"/>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div388" type="section" level="3" n="2">
              <head xml:id="echoid-head245" style="it" xml:space="preserve">Quædam ſupponenda ut conſtet cur circa uelocit atem motuum
                <lb/>
              natur alium localium ab Ariſtotelis placitis
                <lb/>
              recedamus.</head>
              <head xml:id="echoid-head246" xml:space="preserve">CAP. II.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2012" xml:space="preserve">CVM ſuſceperimus prouinciam probandi quod Ariſtoteles circa motus
                  <lb/>
                locales naturales deceptus fuerit, ſunt quædam primo veriſſima & obie-
                  <lb/>
                cta intellectus perſe cognita pręſupponenda, ac primum quælibet duo corpora,
                  <lb/>
                grauia, aut leuia, area æquali,
                  <reg norm="ſimilique" type="simple">ſimiliq́</reg>
                figura, ſed ex materia diuerſa conſtantia,
                  <reg norm="eodem­ q́ue" type="context">eodẽ­
                    <lb/>
                  q́ue</reg>
                modo ſitum habentia, eandem proportionem velocitatis inter ſuos motus loca
                  <lb/>
                les naturales, ut inter ſuamet pondera aut leuitates in vno
                  <reg norm="eodemque" type="simple">eodemq́;</reg>
                medio, ſeruatu-
                  <lb/>
                ra. </s>
                <s xml:id="echoid-s2013" xml:space="preserve">Quod quidem natura ſua notiſſimum eſt ſi conſiderabimus non aliunde maio-
                  <lb/>
                rem tarditatem, aut velocitatem gigni, quàm à .4. cauſis (dummodo medium vnifor
                  <lb/>
                mè ſit & quietum) ideſt à maiori aut minori pondere aut leuitate; </s>
                <s xml:id="echoid-s2014" xml:space="preserve">à diuerſa figura;
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2015" xml:space="preserve">à ſitu ciuſdem figuræ diuerſo, reſpectu lineę directionis, quæ recta inter mundi cen-
                  <lb/>
                trum, & circunferentiam extenditur; </s>
                <s xml:id="echoid-s2016" xml:space="preserve">& ab inæquali magnitudine. </s>
                <s xml:id="echoid-s2017" xml:space="preserve">Vnde patebit,
                  <lb/>
                quòd figuram non variando, nec in qualitate nec in quantitate, neque eiuſdem figu-
                  <lb/>
                ræ ſitum, motum fore proportionatum virtuti mouenti, quæ erit pondus aut leuitas.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2018" xml:space="preserve">Quod autem de qualitate, de quantitate & ſitu eiuſdem figuræ dico, reſpectu reſi-
                  <lb/>
                ftentiæ ipſius medii dico: </s>
                <s xml:id="echoid-s2019" xml:space="preserve">Quia diffimilitudo aut inęqualitas figurarum, aut ſitus di-
                  <lb/>
                uerſus non
                  <reg norm="parum" type="context">parũ</reg>
                alterat dictorum corporum motus, cum figura parua facilius diui-
                  <lb/>
                dat continuitatem medij, quam magna; </s>
                <s xml:id="echoid-s2020" xml:space="preserve">vt etiam cęlerius idem facit acuta, quàm ob
                  <lb/>
                tufa; </s>
                <s xml:id="echoid-s2021" xml:space="preserve">& illa quæ cum angulo, qui antecedat mouebitur velocius quàm illa, quæ ſecus.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s2022" xml:space="preserve">Quotieſcunque igitur duo corpora vnam
                  <reg norm="eandemque" type="simple">eandemq́;</reg>
                reſiſtentiam ipſorum ſuperfi-
                  <lb/>
                ciebus, aut habebunt aut recipient, eorum motus inter ſeipſos eodem planè modo
                  <lb/>
                proportionati conſurgent, quo erunt ipſorum virtutes mouentes: </s>
                <s xml:id="echoid-s2023" xml:space="preserve">& è conuerſo, quo
                  <lb/>
                tieſcunque duo corpora vnam
                  <reg norm="eandemque" type="simple">eandemq́;</reg>
                grauitatem, aut leuitatem, & diuerſas reſi
                  <lb/>
                ſtentias habebunt, eorum motus inter ſeipſos eandem
                  <reg norm="proportionem" type="context">proportionẽ</reg>
                ſortientur,
                  <reg norm="quam" type="context">quã</reg>
                  <lb/>
                habebunteorum reſiſtentiæ conuerſo modo; </s>
                <s xml:id="echoid-s2024" xml:space="preserve">quæ quidem reſiſtentiæ inter ſeipſas,
                  <lb/>
                eandem proportionem quàm ipſarum ſuperficies habebunt, aut in qualitate ſola fi
                  <lb/>
                guræ, aut in quantitate ſola, aut in ſitu, aut in aliquibus ex dictis rebus, eo tamen mo
                  <lb/>
                do, quiſuperius poſitus fuit, vt ſcilicet corpus illud quod alteri comparatum, æqua-
                  <lb/>
                lis erit ponderis, aut leuitatis, ſed minoris reſiſtentiæ, exiſtet velocius altero, in
                  <reg norm="eadem" type="context">eadẽ</reg>
                  <lb/>
                proportione, cuius ſuperficies reſiſtentiam ſuſcipit minorem ea quæ alterius eſt cor-
                  <lb/>
                poris, ratione facilioris diuiſionis continuitatis aeris, aut aquæ; </s>
                <s xml:id="echoid-s2025" xml:space="preserve">Vt exempli gratia,
                  <lb/>
                ſi proportio ſuperficiei corporis maioris ſuperficiei minoris ſeſquitertia eſſet, pro-
                  <lb/>
                portio velocitatis dicti corporis maioris, velocitati corporis minoris, eſſet ſubſeſqui
                  <lb/>
                tertia; </s>
                <s xml:id="echoid-s2026" xml:space="preserve">vnde velocitas minoris corporis, maior eſſet velocitate corporis maioris,
                  <reg norm="quem" type="context">quẽ</reg>
                  <lb/>
                admodum quaternarius numerus ternario maior exiſtit.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2027" xml:space="preserve">Aliud quoque ſupponendum eſt, velocitatem ſcilicet motus naturalis alicuius
                  <lb/>
                corporis grauis, in diuerſis medijs, propor-
                  <lb/>
                tionatam eſſe ponderi eiuſdem corporis in
                  <lb/>
                ijſdem medijs; </s>
                <s xml:id="echoid-s2028" xml:space="preserve">Vt exempli gratia, ſi pondus
                  <lb/>
                  <figure xlink:label="fig-0181-01" xlink:href="fig-0181-01a" number="242">
                    <image file="0181-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0181-01"/>
                  </figure>
                totale alicuius corporis grauis ſignificatum
                  <lb/>
                crit ab
                  <var>.a.i.</var>
                quo corpore poſito in aliquo me- </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum