Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Table of contents

< >
[1.] IO. BAPTISTAE BENEDICTI PATRITII VENETI SERENISS. CAR. EM. ALLOBROGVM DVCIS PHILOSOPHI. Theoremata Arithmetica.
[2.] DE RATIONIBVS OPERATIONVM PERSPECTIVAE.
[2.1.] CAP.I.
[2.2.] CAP. II.
[2.3.] CAP. III.
[2.4.] CAP. IIII.
[2.5.] CAP.V.
[2.6.] CAP. VI.
[2.7.] CAP. VII.
[2.8.] CAP. VIII.
[2.9.] CAP. IX.
[2.10.] CAP.X.
[2.11.] CAP. XI. ALITER IDEM.
[2.12.] JACOBO SOLDATO MEDIOLANENSI Serenißimi Ducis Sabaudiæ Architecto peritißimo. CAP. VII.
[2.13.] AD EVNDEM IACOBVM. CAP. XIII.
[2.14.] CAP. XIIII.
[2.15.] CAP. XV.
[3.] DE MECHANICIS.
[3.1.] De differentia ſitus brachiorum libra. CAP.I.
[3.2.] De proportione ponderis extremitatis brachij libr & in diuerſo ſitu ab orizontali. CAP. II.
[3.3.] Quòd quantit as cuiuſlibet ponderis, aut uirtus mouens re-ſpectu alterius quantitatis cognoſcatur beneficio perpendicularium ductarum à centro libr & ad line am inclinationis. CAP. III.
[3.4.] Quemadmodum exſupradictis cauſis omnes staterarum & uectium cauſæ dependeant. CAP. IIII.
[3.5.] De quibuſdam rebus animaduerſione dignis. CAP.V.
[3.6.] De ratione cuiuſdam uis adauctæ. CAP. VI.
[3.7.] De quibuſdam erroribus Nicolai Tartaleæ circa pondera corporum & eorum motus, quorum aliqui deſumpti fuerunt à fordano ſcriptore quodam antiquo. CAP. VII.
[3.8.] CAP. VIII.
[3.9.] Quòdſummaratione ſtateræper æqualia interualla ſint diuiſæ. CAP. IX.
[3.10.] Quòd line a circularis non habe at concauum cum con-uexo coniunctum, & quod Aristo. cir caproportio nes motuum aberrauerit. CAP.X.
[3.11.] Quod Aristo. in prima mechanicarum quæstionum eius quod inquir it, uer am cauſam non attulerit. CAP. XI.
[3.12.] De uer a cauſa ſecundæ, & tertiæ quæstionis mechanicæ ab Ariſtotele nonperſpecta. CAP. XII.
< >
page |< < (191) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div387" type="chapter" level="2" n="4">
            <div xml:id="echoid-div433" type="section" level="3" n="33">
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2308" xml:space="preserve">
                  <pb o="191" rhead="DISPVTATIONES." n="203" file="0203" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0203"/>
                conſonantiæ, eum habent reſpectum ad inuicem, quem habent diateſſaron, & dia
                  <lb/>
                pente, quia quemadmodum ſemiditonum, & ditonum ſimul coniuncta, compo
                  <lb/>
                nunt diapente, ſic diateſſaron, & diapente ſimul vnita componunt diapaſon; </s>
                <s xml:id="echoid-s2309" xml:space="preserve">&
                  <reg norm="quem" type="context">quẽ</reg>
                  <lb/>
                admodum terminus, qui diuidit diapaſon in
                  <reg norm="diateſſaron" type="context">diateſſarõ</reg>
                , & diapente, eſt mediator ha@
                  <lb/>
                monicus inter extrema diapaſon diuiſi, ſic etiam terminus, qui diuidit
                  <reg norm="diapente" type="context">diapẽte</reg>
                in ſe-
                  <lb/>
                miditonum, & ditonum, mediator eſt harmonicus inter extrema ipſius diapente diui
                  <lb/>
                ſi) ſubtrahendo deinde à diapaſon ſemiditonum remanet exachordum maius, & ab
                  <lb/>
                eodem diapaſon ſubtrahendo ditonum remanet exachordum minus, quę
                  <reg norm="quidem" type="context">quidẽ</reg>
                  <reg norm="non" type="context">nõ</reg>
                  <lb/>
                accidunt aſpectuum circulo, quia ſubtrahendo aſpectum quadratum ab oppoſito,
                  <lb/>
                remanet aliud quadratum, & ſubtrahendo ſextilem à trino remanet quoque alius
                  <lb/>
                ſextilis. </s>
                <s xml:id="echoid-s2310" xml:space="preserve">Quòd autem attinet ad motus, ad magnitudines, ad diſtantias, & ad influ-
                  <lb/>
                xus, nihil eſt, quod hiſce proportionibus conueniat, ſed quia hæc omnia
                  <reg norm="dependent" type="context">depẽdent</reg>
                  <lb/>
                ab
                  <reg norm="infinita" type="context">ĩfinita</reg>
                , & diuina
                  <reg norm="prouidentia" type="simple context">ꝓuidẽtia</reg>
                Dei, neceſſariò fit vt iſtæ velocitates, eæ magnitudines,
                  <lb/>
                diſtantiæ, & influxus, talem ordinem, & reſpectum inter ſeipſa, & vniuerſum
                  <reg norm="habeant" type="context">habeãt</reg>
                ,
                  <lb/>
                qualis perfectiſſimus ſit.</s>
              </p>
            </div>
            <div xml:id="echoid-div434" type="section" level="3" n="34">
              <head xml:id="echoid-head309" style="it" xml:space="preserve">Deraro et denſo nonnulla, minus diligenter à Peripateticis
                <lb/>
              perpenſa.</head>
              <head xml:id="echoid-head310" xml:space="preserve">CAP. XXXIIII.</head>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2311" xml:space="preserve">ANtiqui Peripatetici de videndo in hyeme animalium halitu. </s>
                <s xml:id="echoid-s2312" xml:space="preserve">Id, quod in æſta
                  <lb/>
                te non euenit, malè diſputauerunt, quia hoc naſciturà condenſatione hali
                  <lb/>
                tus, quę ab ambiente frigore fit. </s>
                <s xml:id="echoid-s2313" xml:space="preserve">quia halitus is abore, aut naſo animalis
                  <reg norm="exiens" type="context">exiẽs</reg>
                  <lb/>
                non eſt purus aer attractus primò, ſed mixtus eſt cum quodam vapore excrementi-
                  <lb/>
                tio, & ſubtili, quo ſemper ab ea parte
                  <reg norm="euacuatur" type="simple">euacuat̃</reg>
                corpus, qui ſtatim ab aere frigido cir-
                  <lb/>
                cundatur, & denſatur, quam ob cauſam ab ipſo ea luminis pars reflectitur, quæ eum
                  <lb/>
                penetrare non poteſt, quod in hypocauſtis,
                  <reg norm="huiuſmodique" type="simple">huiuſmodiq́;</reg>
                calidis locis non fit. </s>
                <s xml:id="echoid-s2314" xml:space="preserve">Idem
                  <lb/>
                exemplo ab aqua ſtatim à ciſternis, aut profundis puteis in hyeme extracta compro
                  <lb/>
                bari poteſt, quia tunc temporis, huiuſmodi aqua, cum magis calida ſit, quàm fri-
                  <lb/>
                gida, emittit vaporem, qui facillimè videtur, ob rationem iam dictam, quod
                  <lb/>
                in æſtate non cernitur in aqua, etſi ea magis calida eſſet, quam ea, quæ in hyeme
                  <lb/>
                hauritur.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2315" xml:space="preserve">Ratio autem, quam ab antiperiſtaſi deſumptam citarunt iidem ad inquirendum,
                  <lb/>
                cur aqua ſubterranea magis calida, aut minus frigida, hyberno tempore, quàm ea,
                  <lb/>
                quæ eſt ſupra terram ſit, vana eſt, quia hoc non aliunde fit, quàm ab eo,
                  <reg norm="quod" type="simple">ꝙ</reg>
                terræ por-
                  <lb/>
                ri à frigoris ſiccitate ſint clauſi, vnde vapores & exalationes non tam facilè exire poſ
                  <lb/>
                ſunt. </s>
                <s xml:id="echoid-s2316" xml:space="preserve">quamobrem calefiunt ſubterraneæ partes. </s>
                <s xml:id="echoid-s2317" xml:space="preserve">Fimum, fœnum, frumentum hac in
                  <lb/>
                re ſunt nobis exemplo, in quibus ſępiſſimè viſum eſt ignem accendi.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2318" xml:space="preserve">Priore illa quoque ratione de antiperiſtaſi dicta, volunt philoſophi maiorem ca-
                  <lb/>
                liditatem hyęme, quàm ęſtate in animalium ſtomacho contineri, non animaduerten
                  <lb/>
                tes ſiccitatem, frigiditatis partes ſuperficiales corporis,
                  <reg norm="reſtringentem" type="context">reſtringẽtem</reg>
                , ſanguinem ver
                  <lb/>
                ſus originem ſuam impellere, qui in eo loco copioſior cum ſit, eas partes tunc tem-
                  <lb/>
                poris calefacit magis.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s2319" xml:space="preserve">Neque etiam ijdem nouerunt cauſam, vnde fiat, ut in æſtate impleto vaſe vitreo,
                  <lb/>
                aut argenteo, aut ex materia non poroſa conſtante, aqua frigida, vas ſudet, quod </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>