180168
TANTA A eſt certè Ariſtotelis amplitudo at que authoritas, vt dif-
ficillimum ac periculoſum ſit quidpiam ſcribere contra quam
ipſe docuerit, & mihi præſertim, cui ſemper viſa est viri
illius ſapientia admirabilis. Veruntamen studio veritatis im-
pulſus, cuius ipſe amore in ſeipſum ſiviueret excitaretur, in me
dium quædam proferre non dubitaui, in quibus me inconcußa mathematicæ philoſophiæ
baſis, cui ſemper inſiſto, ab eo dißentire coegit.
ficillimum ac periculoſum ſit quidpiam ſcribere contra quam
ipſe docuerit, & mihi præſertim, cui ſemper viſa est viri
illius ſapientia admirabilis. Veruntamen studio veritatis im-
pulſus, cuius ipſe amore in ſeipſum ſiviueret excitaretur, in me
dium quædam proferre non dubitaui, in quibus me inconcußa mathematicæ philoſophiæ
baſis, cui ſemper inſiſto, ab eo dißentire coegit.
Qualiter & ubi Ariſtoteles de uelocitate motuum natura-
lium localium aliter tractauerit quam nos
ſentiamus.
lium localium aliter tractauerit quam nos
ſentiamus.
CAP.I.
VOlens Ariſtoreles probare vacuum non eſſe in rerum natura .8. cap. lib. 4. phy
ſicorum ait, idem corpus per varia diuerſaque; media, vt per aerem, & per aquam
ſi moueretur, proportionem velocitatis eiuſdem corporis per aerem, ei, quæ per
aquam fit, vnam eandemque; futuram cum ea, quæ eſt ſubtilitatis aereę ad ſubtilitatem
aquæ. In poſtrema autem parte eiuſdem capitis ſic ſcribit: Nam cum ea quę ma-
iorem vel ponderis velleuitatis pręſtantiam habent, ſi ſimili ſigura ſint, ſpacium par,
& æquale, maiore celeritate conficere cernamus, ea quam magnitudines inter ſe ha
bent, proportione: profectò idem etiam perinane fieret. Aliam quoque rationem
proponit phyloſophus .2. cap. ſexti phyſicorum ſcribens eademmet proportione,
qua tempus diuiditur, magnitudinem etiam diuidi. Sexto autem cap. primi de cœ-
lo ſcribit, tempora eandem proportionem habere, quam habentè conuerſo ponde-
ra; vt ſi media pars vnius ponderis, vnius horæ ſpatio moueretur, vniuerſum pondus
in media hora moueretur. Secundo cap. lib. 3. de cœlo duobus in locis apertè com
monſtrat velocitatem corporis minoris, maiori corpori comparatam, in eadem exi-
ſtere proportione, in qua dicta corpora adinuicem relata exiſtunt. Quinto cap. eiuſ
dem lib. idem affirmat, exemplo ab igne deſumpto. Ex alijs etiam plurimis locis
cognoſci poteſt, ſenſiſſe Ariſtotelem duo corpora eadem ſpecie, & figura prædita
eandem planè proportionem in ſuorum motuum velocitatibus, quam in ſuis ma-
gnitudinibus habent, retinere. Alij quoque permulti eandem opinionem retinue
runt, & omnium poſtremus Nicolaus Tartalea, ſecunda propoſitione vigeſiminoni
quæſiti octaui libri, vbi profitetur ſe demonſtratiuè probare hanc propoſitio-
nem veram exiſtere; neque; videt quàm magna reſiſtentiarum ſit differentia, quætam
ex diuerſitate figurarum, quàm ex magnitudinum varietate exoriri poteſt; quas qui
dem diuerſitates ne conſiderat quidem.
ſicorum ait, idem corpus per varia diuerſaque; media, vt per aerem, & per aquam
ſi moueretur, proportionem velocitatis eiuſdem corporis per aerem, ei, quæ per
aquam fit, vnam eandemque; futuram cum ea, quæ eſt ſubtilitatis aereę ad ſubtilitatem
aquæ. In poſtrema autem parte eiuſdem capitis ſic ſcribit: Nam cum ea quę ma-
iorem vel ponderis velleuitatis pręſtantiam habent, ſi ſimili ſigura ſint, ſpacium par,
& æquale, maiore celeritate conficere cernamus, ea quam magnitudines inter ſe ha
bent, proportione: profectò idem etiam perinane fieret. Aliam quoque rationem
proponit phyloſophus .2. cap. ſexti phyſicorum ſcribens eademmet proportione,
qua tempus diuiditur, magnitudinem etiam diuidi. Sexto autem cap. primi de cœ-
lo ſcribit, tempora eandem proportionem habere, quam habentè conuerſo ponde-
ra; vt ſi media pars vnius ponderis, vnius horæ ſpatio moueretur, vniuerſum pondus
in media hora moueretur. Secundo cap. lib. 3. de cœlo duobus in locis apertè com
monſtrat velocitatem corporis minoris, maiori corpori comparatam, in eadem exi-
ſtere proportione, in qua dicta corpora adinuicem relata exiſtunt. Quinto cap. eiuſ
dem lib. idem affirmat, exemplo ab igne deſumpto. Ex alijs etiam plurimis locis
cognoſci poteſt, ſenſiſſe Ariſtotelem duo corpora eadem ſpecie, & figura prædita
eandem planè proportionem in ſuorum motuum velocitatibus, quam in ſuis ma-
gnitudinibus habent, retinere. Alij quoque permulti eandem opinionem retinue
runt, & omnium poſtremus Nicolaus Tartalea, ſecunda propoſitione vigeſiminoni
quæſiti octaui libri, vbi profitetur ſe demonſtratiuè probare hanc propoſitio-
nem veram exiſtere; neque; videt quàm magna reſiſtentiarum ſit differentia, quætam
ex diuerſitate figurarum, quàm ex magnitudinum varietate exoriri poteſt; quas qui
dem diuerſitates ne conſiderat quidem.