Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

List of thumbnails

< >
141
141 (129)
142
142 (130)
143
143 (131)
144
144 (132)
145
145 (133)
146
146 (134)
147
147 (135)
148
148 (136)
149
149 (137)
150
150 (138)
< >
page |< < (415) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div477" type="chapter" level="2" n="6">
            <div xml:id="echoid-div773" type="section" level="3" n="49">
              <div xml:id="echoid-div774" type="letter" level="4" n="2">
                <pb o="415" rhead="EPISTOL AE." n="427" file="0427" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0427"/>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s4983" xml:space="preserve">Ariſtoteles circa finem primi capitis libri de ſenſu ait mediante viſu, magis
                    <reg norm="quam" type="context">quã</reg>
                    <lb/>
                  quolibet alio ſenſu, nos percipere ſenſibilia communia. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4984" xml:space="preserve">Vbi eundem per ſe, &
                    <lb/>
                  non per accidens magis neceſſarium eſſe quam auditum, tam in ijs quæ ad victum,
                    <lb/>
                  quam in ijs quæ ad ſcientiam pertinent eſſe aſſerit, quia auditus intellectui confert
                    <lb/>
                  per accidens. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4985" xml:space="preserve">Vide etiam quod idem ſcribit primo metaphyſicorum. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4986" xml:space="preserve">Et ſi ad ali-
                    <lb/>
                  quid perfectè cognoſcendum, oculo ſeſe nobis offerrent ea omnia obiecta, quorum
                    <lb/>
                  ſpecies in imaginatiua formamus, ipſa imaginatiua non egeremus. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4987" xml:space="preserve">Sed quia hoc
                    <lb/>
                  fieri non poteſt, hunc
                    <reg norm="theſaurum" type="context">theſaurũ</reg>
                  imaginatiuè, ſeu memoriæ ad conſeruandam imagi
                    <lb/>
                  nem omnium obiectorum ſenſibilium nobis dedit natura, vt ope diſcurſus
                    <reg norm="intellectus" type="simple">intellectꝰ</reg>
                    <lb/>
                  circa dictas imagines, rerum veritatem venari poſſimus. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4988" xml:space="preserve">Sed vt ad propoſitum re-
                    <lb/>
                  deamus, beneficio oculi animal liberum eſt, cum ſine ipſo locum mutare nequeat,
                    <lb/>
                  vt ſit tutum. tenebræ,
                    <reg norm="priuatioque" type="simple">priuatioq́;</reg>
                  viſus ſunt ferè vnum, & idem. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4989" xml:space="preserve">Neque vllus eſt@ſen-
                    <lb/>
                  ſus, qui ſit magis ſimilis intellectui quam viſus: </s>
                  <s xml:id="echoid-s4990" xml:space="preserve">neque alij ſenſus habent obiecta vi-
                    <lb/>
                  ciſſim communia, quæ non ſint etiam oculo communia, ſed inter oculum, & quem
                    <lb/>
                  libet alium ex ſenſibus, inuenientur quidem obiecta communia, quæ cum alijs non
                    <lb/>
                  communicabunt, vt inter oculum & tactum, figura, acutum, obtuſum, & ſimilia,
                    <lb/>
                  quæ alijs ſenſibus non percipiuntur. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4991" xml:space="preserve">Mediante viſu, & auditu etiam,
                    <reg norm="compræhendum" type="context">compræhendũ</reg>
                    <lb/>
                  tur variæ diſtantiæ,
                    <reg norm="ſitusque" type="simple">ſitusq́;</reg>
                  obiectorum, nec non proportiones, & alia quę ab alijs ſen-
                    <lb/>
                  ſibus non compræhenduntur. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4992" xml:space="preserve">Multa obiecta deinde ſunt ſubiecta guſtatui, quę alijs
                    <lb/>
                  accidentibus prędita ſunt, vnde cum fuerint ſemel deguſtata, talia, qualia ſunt ab o-
                    <lb/>
                  culo percipiuntur, quod nullus ex alijs ſenſibus præſtabit. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4993" xml:space="preserve">Idem de obiectis odora-
                    <lb/>
                  tus dico. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4994" xml:space="preserve">Senſuum nullus eſt qui maiorem ſimilitudinem gerat cum vigilia & cum
                    <lb/>
                  vita, quam viſus, neque aliquid eſt, quod magis repræſentet imaginem ſomni, &
                    <lb/>
                  mortis, quàm cęcitas.</s>
                </p>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s4995" xml:space="preserve">Qui ſibi oculos eruit vt melius ſpecularetur maxima ſtultitia prius obcęcatus fuit
                    <lb/>
                  quia ſoni magis impediunt ſpeculationem quàm lumina, imò qui commodè vult
                    <lb/>
                  contemplari, quantum plus poteſt nititur longius eſſe ab omni ſtrepitu, magis quàm
                    <lb/>
                  à locis luminoſis, & animal magis lætatur lumine quam ſono: </s>
                  <s xml:id="echoid-s4996" xml:space="preserve">& ad ſpeculationem
                    <lb/>
                  nos magis inuitat harmonia luminum variorum colorum & figurarum, quàm har-
                    <lb/>
                  monia ſonorum, præterquam quod inſtrumentum viſus totius corporis partium eſt
                    <lb/>
                  pulcherrima, & in eminentiori loco locata, ſi de inſtrumentis ſenſuum loquamur, &
                    <lb/>
                  veluti fineſtræ animæ. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4997" xml:space="preserve">Et ſi Ariſtoteles dicat oculos & aures in vno
                    <reg norm="eodemque" type="simple">eodemq́;</reg>
                  orbe
                    <lb/>
                  exiſtere, volens inferre quod in eodem æquilibrio ſint æqualiter alta non ita ſe ha-
                    <lb/>
                  bet, quia (ſi de homine loquamur) oculus eſt altior aure. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4998" xml:space="preserve">Beneficio huius ſenſus, eo
                    <lb/>
                  rum quæ abſunt, & longo iam tempore ſunt mortui, animi ſenſa, & conceptus intel-
                    <lb/>
                  ligimus, neque alia ratione rerum omnium memoria ſeruari poteſt. </s>
                  <s xml:id="echoid-s4999" xml:space="preserve">Si cabala un-
                    <lb/>
                  quam vera fuit, nulla alia ratione eſt deleta, quam quia alicuius ſigni viſibilis medio
                    <lb/>
                  conſeruata non fuerit, & quæcunque non ſcribuntur, ideſt oculo non
                    <reg norm="commendantur" type="context">cõmendantur</reg>
                    <lb/>
                  parum durant cito obliuioni
                    <reg norm="traduntur" type="simple">tradunt̃</reg>
                  . </s>
                  <s xml:id="echoid-s5000" xml:space="preserve">In maiori ſemper pretio fuit pictura
                    <reg norm="quam" type="context">quã</reg>
                  muſi-
                    <lb/>
                  ca: </s>
                  <s xml:id="echoid-s5001" xml:space="preserve">obiectis viſibilibus magis quam ijs quæ ſub auditu cadunt, affectus animi,
                    <reg norm="atque" type="simple">atq;</reg>
                    <lb/>
                  alia quælibet res naturalis exprimi poſſunt. </s>
                  <s xml:id="echoid-s5002" xml:space="preserve">Aegyptij volentes ſignificare Deum,
                    <lb/>
                  oculi medio id præſtabant.</s>
                </p>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s5003" xml:space="preserve">Oculus, reſpectu aliorum inſtrumentorum ſenſuum, eſt quaſi epicyclus animæ,
                    <lb/>
                  neque defuit qui crederet oculum eſſe principem animi partem.</s>
                </p>
                <p>
                  <s xml:id="echoid-s5004" xml:space="preserve">Oculus à Sole, & à Luna ita dependet, vt qui tempore defectus cuiuslibet lumi-
                    <lb/>
                  naris naſcitur, ſtatim cæcus euadat, neque aliqua eſt corporis pars in qua magis ap- </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>