Apian, Petrus, Instrvmentvm Sinvvm, sev primi mobilis

Page concordance

< >
Scan Original
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
< >
page |< < of 97 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div205" type="section" level="1" n="105">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7142" xml:space="preserve">
              <pb file="0085" n="85" rhead="TABVLARVM SINVVM PER PET. APIANVM."/>
            eſt 233. </s>
            <s xml:id="echoid-s7143" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7144" xml:space="preserve">25. </s>
            <s xml:id="echoid-s7145" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7146" xml:space="preserve">ille ipſe gradus æquinoctialis tangit horizontem in parte occidẽtis,
              <lb/>
            quando Mercurius in die intronizationis occidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s7147" xml:space="preserve">Igitur per 30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7148" xml:space="preserve">quæro gradum eclypti-
              <lb/>
            cæ aſcen dentem cum 233. </s>
            <s xml:id="echoid-s7149" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7150" xml:space="preserve">25. </s>
            <s xml:id="echoid-s7151" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7152" xml:space="preserve">æquatoris in loco & </s>
            <s xml:id="echoid-s7153" xml:space="preserve">horizonte intronizationis,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s7154" xml:space="preserve">inuenio 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s7155" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7156" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s7157" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7158" xml:space="preserve">♏, oppoſitum eius eſt 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s7159" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7160" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s7161" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7162" xml:space="preserve">♉, cum eo igitur deſcendit ☿,
              <lb/>
            quod hactenus inquirebam.</s>
            <s xml:id="echoid-s7163" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div208" type="section" level="1" n="106">
          <head xml:id="echoid-head110" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM XCIIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7164" xml:space="preserve">Proiectionem radiorum per triangularem ſupputationem colligere.</s>
            <s xml:id="echoid-s7165" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7166" xml:space="preserve">Nemini ignotum eſſe puto, ſextilem aſpectum ſextam circuli partem, hoc eſt 60. </s>
            <s xml:id="echoid-s7167" xml:space="preserve">gra.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7168" xml:space="preserve">concludere, idec´ quando ſtella aliqua extra eclypticam eſt 60. </s>
            <s xml:id="echoid-s7169" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7170" xml:space="preserve">tunc aſpectus eius
              <lb/>
            directe eclypticam tangit in ſuo gradu longitudinis. </s>
            <s xml:id="echoid-s7171" xml:space="preserve">Si autem diſtantia ſtellæ ab eclypti
              <lb/>
            ca maior eſt quàm 60. </s>
            <s xml:id="echoid-s7172" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7173" xml:space="preserve">aſpectus eius ſextilis eclypticam non attingit, ſed ſi minor fue
              <lb/>
            rit, tunc ſextilis eius aſpectus duobus locis eclypticam tangit, punctum iſtud quomodo
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0085-01" xlink:href="note-0085-01a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Iã dicta di-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">ſœs arcatim</emph>
              </note>
            cognoſces, iam tibi ediſſeram. </s>
            <s xml:id="echoid-s7174" xml:space="preserve">Sinum 30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7175" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7176" xml:space="preserve">tibi propone & </s>
            <s xml:id="echoid-s7177" xml:space="preserve">ſinum complementi lati-
              <lb/>
            tudinis, minorem duc in totum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7178" xml:space="preserve">productum diuide in maiorem, arcus quotientis de 90
              <lb/>
            ſubductus, quaſi digito tibi commonſtrat, quot gradus de loco lõgitudinis ſtellæ in ecly-
              <lb/>
            ptica numerare debeas antrorſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s7179" xml:space="preserve">retrorſum, ubi arcus iſte finitur, ibi ad punctum il-
              <lb/>
            lud pertingit ſextilis aſpectus ſtellæ propoſitæ, ſicut in exemplo ſubiecto patebit.</s>
            <s xml:id="echoid-s7180" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7181" xml:space="preserve">?</s>
            <s xml:id="echoid-s7182" xml:space="preserve">? Quarta ſtella Agitatoris, quæ cum Sole in uno ferè poſitionis circulo fuit ipſa hora
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0085-02" xlink:href="note-0085-02a" xml:space="preserve">EXEM-
                <lb/>
              PLVM
                <lb/>
              E
                <emph style="it">piſcopi.</emph>
              </note>
            intronizationis, habet in longitudine 22. </s>
            <s xml:id="echoid-s7183" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7184" xml:space="preserve">35. </s>
            <s xml:id="echoid-s7185" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7186" xml:space="preserve">♉, in latitudine 29. </s>
            <s xml:id="echoid-s7187" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7188" xml:space="preserve">ſeptent.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7189" xml:space="preserve">ſinus complementi latitudinis eſt 93969. </s>
            <s xml:id="echoid-s7190" xml:space="preserve">ſinus 30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7191" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7192" xml:space="preserve">50000. </s>
            <s xml:id="echoid-s7193" xml:space="preserve">hunc tanquàm minorem
              <lb/>
            duco in totũ, productum diuido in 93969, in quotiente proueniunt 53215. </s>
            <s xml:id="echoid-s7194" xml:space="preserve">arcus eius
              <lb/>
            eſt 32. </s>
            <s xml:id="echoid-s7195" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7196" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s7197" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7198" xml:space="preserve">complementum eius 57. </s>
            <s xml:id="echoid-s7199" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7200" xml:space="preserve">51. </s>
            <s xml:id="echoid-s7201" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7202" xml:space="preserve">radix eſt radiationum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7203" xml:space="preserve">tantum
              <lb/>
            quidem numero antrorſum ſecundum ordinem ſignorum pro radiatione finiſtra â loco
              <lb/>
            longitudinis ſtellæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7204" xml:space="preserve">contingit 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s7205" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7206" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s7207" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7208" xml:space="preserve">♌, tantundem quo contra ordinem ſi-
              <lb/>
            gnorum pro radiatione dextra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7209" xml:space="preserve">ibi tangit 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s7210" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7211" xml:space="preserve">44. </s>
            <s xml:id="echoid-s7212" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7213" xml:space="preserve">♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s7214" xml:space="preserve">Si autem ſcire deſide-
              <lb/>
            ras, in quibus gradibus eclypticæ radiatio trigona ſtellæ propoſitæ finiatur, adde 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7215" xml:space="preserve">ad
              <lb/>
            arcum quotientis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7216" xml:space="preserve">ſumma iſta monſtrabit tibi arcum ante & </s>
            <s xml:id="echoid-s7217" xml:space="preserve">poſt locum ſtellæ, ubi tri
              <lb/>
            nus deſinit aſpectus, ſic adde 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7218" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7219" xml:space="preserve">ad 32. </s>
            <s xml:id="echoid-s7220" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7221" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s7222" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7223" xml:space="preserve">proueniunt 122. </s>
            <s xml:id="echoid-s7224" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7225" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s7226" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7227" xml:space="preserve">tantum
              <lb/>
            ſi numeres ſecundum ordinem ſignorum antrorſum, radius trinus ſiniſter cadet ſuper
              <lb/>
            24. </s>
            <s xml:id="echoid-s7228" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7229" xml:space="preserve">44. </s>
            <s xml:id="echoid-s7230" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7231" xml:space="preserve">♎, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7232" xml:space="preserve">dexter tantundẽ contra ordinem ſignorum, cadet´ ſuper 20. </s>
            <s xml:id="echoid-s7233" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7234" xml:space="preserve">
              <lb/>
            26. </s>
            <s xml:id="echoid-s7235" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7236" xml:space="preserve">♒. </s>
            <s xml:id="echoid-s7237" xml:space="preserve">Radiatio autem quadrangula ſemper eſt 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7238" xml:space="preserve">gra. </s>
            <s xml:id="echoid-s7239" xml:space="preserve">ante & </s>
            <s xml:id="echoid-s7240" xml:space="preserve">retro à loco longitu-
              <lb/>
            dinis ſtellæ, in quantalibet latitudine, non refert.</s>
            <s xml:id="echoid-s7241" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div211" type="section" level="1" n="107">
          <head xml:id="echoid-head111" xml:space="preserve">PRONVNCIATVM XCV.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7242" xml:space="preserve">Interuallum apparitionis aut occultationis ſtellarum in arcu eclypticæ
              <lb/>
            ſubtiliter explorare.</s>
            <s xml:id="echoid-s7243" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7244" xml:space="preserve">Arcum uiſionis dico portionem circuli maioris per uerticem regionis & </s>
            <s xml:id="echoid-s7245" xml:space="preserve">centrum cor
              <lb/>
            poris Solis deducti, qui´ inter horizontem & </s>
            <s xml:id="echoid-s7246" xml:space="preserve">corpus Solis concluditur, eodem plane
              <lb/>
            tempore quo ſtella apparet ex radijs ſolaribus emergens, uel quum iam occultari incipit.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7247" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0085-03" xlink:href="note-0085-03a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Arcus uiſi-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">onis Mcrcu</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">rij habet</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">gradus 10.</emph>
              </note>
            Et quia iſtæ apparitiones plurimum utiles ſunt is qui de mutationibus aëris ſcribunt,
              <lb/>
            ideo docebo hic inuentionem diſtantiæ ſtellarum ſecundum longitudinem eclypticæ ad
              <lb/>
            hoc, ut talis etiam arcus uiſionis concludatur inter horizontem & </s>
            <s xml:id="echoid-s7248" xml:space="preserve">corpus ſolare, prout
              <lb/>
            ſtella propoſita ſecundum magnitudinem ſplendoris ſui expoſtulat. </s>
            <s xml:id="echoid-s7249" xml:space="preserve">Quilibet enim pla
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0085-04" xlink:href="note-0085-04a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Arcus uiſi</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">onis Vene-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">ris eſt gra-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">duums.</emph>
              </note>
            neta (quando non æquali ſunt lumine omnes) peculiarem ſuum habet arcum uiſionis,
              <lb/>
            ſic ☿ gradus 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s7250" xml:space="preserve">habet, hoc eſt, quando Solper 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s7251" xml:space="preserve">gradus in circulo altitudinis eſt ſub
              <lb/>
            horizonte, ſiue in parte orientis, ſiue occidentis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7252" xml:space="preserve">☿ planè in inſo ſtat horizonte, tunc
              <lb/>
            incipit occultari, aut emergit ut uideatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7253" xml:space="preserve">Arcus uiſionis ♀ eſt 5. </s>
            <s xml:id="echoid-s7254" xml:space="preserve">graduum, ♂ 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s7255" xml:space="preserve">gra.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7256" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0085-05" xlink:href="note-0085-05a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Martis 11.</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">gra. 30. mi.</emph>
              </note>
            30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7257" xml:space="preserve">mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7258" xml:space="preserve">♃ 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s7259" xml:space="preserve">graduum. </s>
            <s xml:id="echoid-s7260" xml:space="preserve">variant 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s7261" xml:space="preserve">graduum. </s>
            <s xml:id="echoid-s7262" xml:space="preserve">Vnum hic exceptum haberi uolo, quòd ſi uapor
              <lb/>
            terreſtris interpoſitus ſit talis, ut per eum interdum etiam radij uiſuales franguntur, tũc
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0085-06" xlink:href="note-0085-06a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Iouis gra-</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">duum 10.</emph>
              </note>
            ſtellæ apparent quæ adhuc ſub horizonte latent, nec eſt ꝙ rideas illud, ſiquidẽ naturali-
              <lb/>
            ter ita fit, quemadmodum nos docet peſpectiua. </s>
            <s xml:id="echoid-s7263" xml:space="preserve">At ea regula eſt ad cognoſcendum ar
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0085-07" xlink:href="note-0085-07a" xml:space="preserve">
                <emph style="it">Saturni 11.</emph>
                <lb/>
                <emph style="it">gra.</emph>
              </note>
            cum eclypticæ inter horizontem & </s>
            <s xml:id="echoid-s7264" xml:space="preserve">corpus ſolare contentum, qundo ſtella in </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>