Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10
< >
page |< < (2) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div8" type="section" level="1" n="8">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s40" xml:space="preserve">
              <pb o="2" file="0016" n="16" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
            quilibrium commune fluidorum ſtagnantium, aut etiam corporum cum flui-
              <lb/>
            dis, quibus inſident, de quibus Archimedes ſcripſit, intelligebant; </s>
            <s xml:id="echoid-s41" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s42" xml:space="preserve">cum
              <lb/>
            præterea per ſe pateat, ubi æquilibrium non eſt, motum verſus partem mi-
              <lb/>
            noris preſſionis fieri, varios luſus, machinaſque hydraulicas hinc excogitare
              <lb/>
            potuerunt, partim oblectationi, partim publicis commodis egregie inſervi-
              <lb/>
            entes, qua quidem in re peringenioſos ſe monſtrarunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s43" xml:space="preserve">videbant etiam, ſed
              <lb/>
            quaſi per tranſennam motus illos, qui preſſioni aëris debentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s44" xml:space="preserve">Veras autem
              <lb/>
            rationes accuratasque menſuras in Hydraulicis rebus plane ignorabant, atque
              <lb/>
            ſic fere in limine ſubſiſtebant.</s>
            <s xml:id="echoid-s45" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s46" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s47" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s48" xml:space="preserve">Motui fluidorum determinando inſervit præcipue effluxus aquæ
              <lb/>
            ex vaſe per foramen valde parvum: </s>
            <s xml:id="echoid-s49" xml:space="preserve">tametſi vero non omnino fugeret Fron-
              <lb/>
            tinum alioſque, uti aliqui credunt, velocitatem aquarum ex vaſe vel caſtello
              <lb/>
            effluentium creſcere ab aucta altitudine aquæ ſupra effluxus locum, negari
              <lb/>
            tamen non poteſt, quin idem Frontinus in computandis aquarum modulis,
              <lb/>
            ſeu erogandis aquis turpes & </s>
            <s xml:id="echoid-s50" xml:space="preserve">injuſtos commiſerit errores. </s>
            <s xml:id="echoid-s51" xml:space="preserve">Benedictus Caſtel-
              <lb/>
            lius primus de nexu velocitates inter & </s>
            <s xml:id="echoid-s52" xml:space="preserve">altitudines cogitare, falſam autem
              <lb/>
            legem ſuſpicatus eſt, putans, ambas eandem rationem ſequi. </s>
            <s xml:id="echoid-s53" xml:space="preserve">Poſt hunc de-
              <lb/>
            @um Torricellius obſervavit, velocitates creſcere in ſubduplicatâ ratione alti-
              <lb/>
            tudinum, quem ſecuti ſunt omnes; </s>
            <s xml:id="echoid-s54" xml:space="preserve">nec dum vero conveniebant de abſoluta
              <lb/>
            velocitatis menſura, experimenta tamen inſtituerunt, qua iſtam menſuram
              <lb/>
            definiri exiſtimarunt, inter quæ potiſſimum allegari ſolet illud, quod a Gulielmino
              <lb/>
            ſumtum, octieſque repetitum fuit, quamvis id ab aliis experimentis ex illo tempore
              <lb/>
            factis admodum recedat: </s>
            <s xml:id="echoid-s55" xml:space="preserve">ſolent autem omnia inter ſe differre, quæ ſub diver-
              <lb/>
            ſis fiunt circumſtantiis, nec ſemper tutum eſt, uti ſuo loco dicemus plu-
              <lb/>
            ribus, ex quantitate aquæ, definito tempore per definitum lumen effluentis, ju-
              <lb/>
            dicium ferre de ejuſdem velocitate. </s>
            <s xml:id="echoid-s56" xml:space="preserve">Sic cum ad calculum revocamus expe-
              <lb/>
            rimentum Gulielminianum, cujus modo mentionem fecimus, concludendum
              <lb/>
            eſſet ex quantitate aquæ, quæ per lumen datum tempore dato effluxit, ve-
              <lb/>
            locitatem ejus non majorem fuiſſe illa, quæ debetur quartæ parti altitudinis
              <lb/>
            ſuperficiei aqueæ ſupra foramen. </s>
            <s xml:id="echoid-s57" xml:space="preserve">Et alia ſunt eodem Auctore experimenta,
              <lb/>
            quæ recenſentur Lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s58" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s59" xml:space="preserve">prop. </s>
            <s xml:id="echoid-s60" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s61" xml:space="preserve">menſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s62" xml:space="preserve">aquarum fluent: </s>
            <s xml:id="echoid-s63" xml:space="preserve">vi quorum aqua ef-
              <lb/>
            fluens velocitate ſua aſcendere poſſit ad duas tertias iſtius altitudinis; </s>
            <s xml:id="echoid-s64" xml:space="preserve">Apud
              <lb/>
            Mariottum alioſque extant, quæ pro dimidia altitudine faciunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s65" xml:space="preserve">qua non ob-
              <lb/>
            ſtante velocitatum ita æſtimatarum diverſitate, mihi perſuadeo, vix a ſe </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>