Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
41 27
42 28
43 29
44 30
45 31
46 32
47 33
48 34
49 35
50 36
51 37
52 38
53 39
54 40
55 41
56 42
57 43
58 44
59 45
60 46
61 47
62 48
63 49
64 50
65 51
66 52
67 53
68 54
69 55
70 56
< >
page |< < (27) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div28" type="section" level="1" n="22">
          <pb o="27" file="0041" n="41" rhead="SECTIO SECUNDA."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div33" type="section" level="1" n="23">
          <head xml:id="echoid-head29" style="it" xml:space="preserve">Sequuntur Experimenta quæ ad Sectionem
            <lb/>
          pertinent Secundam.</head>
          <head xml:id="echoid-head30" xml:space="preserve">Ad §. 5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s729" xml:space="preserve">DE tubulis capillaribus: </s>
            <s xml:id="echoid-s730" xml:space="preserve">Experimenta innumera de horum tubulorum
              <lb/>
            indole à variis ſumta fuerunt, quos inter eminet Georgius Bernhar-
              <lb/>
            dus Bulffingerus, qui non ſolum præcipua collegit, ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s731" xml:space="preserve">pluri-
              <lb/>
            ma de ſuis addidit, vid. </s>
            <s xml:id="echoid-s732" xml:space="preserve">Comm. </s>
            <s xml:id="echoid-s733" xml:space="preserve">Acad. </s>
            <s xml:id="echoid-s734" xml:space="preserve">ſc. </s>
            <s xml:id="echoid-s735" xml:space="preserve">Petrop. </s>
            <s xml:id="echoid-s736" xml:space="preserve">tom. </s>
            <s xml:id="echoid-s737" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s738" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s739" xml:space="preserve">233. </s>
            <s xml:id="echoid-s740" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s741" xml:space="preserve">ſeqq.</s>
            <s xml:id="echoid-s742" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s743" xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:id="echoid-s744" xml:space="preserve">Ut oculis recte appareret, quam contrariæ ſint Indolis hâ in par-
              <lb/>
            te mercurius & </s>
            <s xml:id="echoid-s745" xml:space="preserve">reliqua fluida, confici curavi vas vitreum A B C (Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s746" xml:space="preserve">11.)
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s747" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0041-01" xlink:href="note-0041-01a" xml:space="preserve">Fig. 11.</note>
            ex duobus cruribus verticalibus compoſitum, quorum alterum A B diame-
              <lb/>
            trum habebat trium linearum vel quatuor, alterum B C vix tertiæ partis
              <lb/>
            lineæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s748" xml:space="preserve">Cum vas liquore quocunque implebatur, ſuperficies altius erat in
              <lb/>
            crure ſtrictiore quam ampliore, veluti in D & </s>
            <s xml:id="echoid-s749" xml:space="preserve">G, mercurius autem ſolus
              <lb/>
            depreſſior eſt in ſtrictiore quam ampliore, veluti in F & </s>
            <s xml:id="echoid-s750" xml:space="preserve">G.</s>
            <s xml:id="echoid-s751" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s752" xml:space="preserve">II. </s>
            <s xml:id="echoid-s753" xml:space="preserve">Oſtenſurus mercurium non aliam ob rationem à natura aliorum
              <lb/>
            fluidorum recedere, quam ob fortiorem particularum ſuarum mutuam at-
              <lb/>
            tractionem cogitavi de his experimentis: </s>
            <s xml:id="echoid-s754" xml:space="preserve">tubulum nempe gracilem mercu-
              <lb/>
            rio ſuctione implevi eumque horizontaliter poſitum ſenſim erexi; </s>
            <s xml:id="echoid-s755" xml:space="preserve">Sic
              <lb/>
            effluxit mercurius, nunquam tamen omnis & </s>
            <s xml:id="echoid-s756" xml:space="preserve">altitudo verticalis mercurii in
              <lb/>
            tubulo reſidui in omni ſitu ſibi conſtabat. </s>
            <s xml:id="echoid-s757" xml:space="preserve">Quod ſi autem, cum mercu-
              <lb/>
            rius in tubulo ſic ſuſpenditur, extremitas tubi mercurio in vaſe ſtagnanti ad-
              <lb/>
            movetur, protinus omnis effluit. </s>
            <s xml:id="echoid-s758" xml:space="preserve">Priora Phœnomena, ni fallor, indicant
              <lb/>
            mercurio & </s>
            <s xml:id="echoid-s759" xml:space="preserve">aliis fluidis idem contingere, cum vi attractrici nullus eſt lo-
              <lb/>
            cus; </s>
            <s xml:id="echoid-s760" xml:space="preserve">mercurium autem fortiſſime ſe attrahere docet phœnomenon ultimum.</s>
            <s xml:id="echoid-s761" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s762" xml:space="preserve">III. </s>
            <s xml:id="echoid-s763" xml:space="preserve">Sumatur tubus cylindricus vitreus diametri 3 aut 4 linearum,
              <lb/>
            fundo inſtructus ex Charta ſubtili, aut tenuiſſima lamina ferrea parato & </s>
            <s xml:id="echoid-s764" xml:space="preserve">
              <lb/>
            in medio minimo foraminulo perforato, ut oſtendit (Figura 12.) </s>
            <s xml:id="echoid-s765" xml:space="preserve">Inclinetur
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-02" xlink:href="note-0041-02a" xml:space="preserve">Fig. 12.</note>
            tubus A C B D & </s>
            <s xml:id="echoid-s766" xml:space="preserve">impleatur totus mercurio, dein ſenſim erigatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s767" xml:space="preserve">fiet quod
              <lb/>
            antea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s768" xml:space="preserve">quamvis tubus ſit ampliſſimus, non tamen effluet omnis mercu-
              <lb/>
            rius, ſed ſuſpenſa hærebit ejus pars, veluti M C D N, hæcque eo major
              <lb/>
            erit quo minus eſt ejus foraminulum o. </s>
            <s xml:id="echoid-s769" xml:space="preserve">Dein cum fundum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>