Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii
page |< < (55) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div69" type="section" level="1" n="49">
          <pb o="55" file="0069" n="69" rhead="SECTIO TERTIA,"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div71" type="section" level="1" n="50">
          <head xml:id="echoid-head64" style="it" xml:space="preserve">De velocitate aquæ ex vaſe ampliſſimo
            <lb/>
          erumpentis.</head>
          <head xml:id="echoid-head65" xml:space="preserve">Ad §. 17.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1427" xml:space="preserve">IN iſto paragrapho dicimus, ſi vas ſit ampliſſimum, aquam mox, poſt-
              <lb/>
            quam ſuperficies interna aliquantulum deſcendit, erumpere velocitate,
              <lb/>
            quæ conſtanter reſpondeat altitudini aquæ ſupra foramen. </s>
            <s xml:id="echoid-s1428" xml:space="preserve">Sinas autem
              <lb/>
            ſub quâcunque directione (neque enim in vaſis ampliſſimis directio venæ
              <lb/>
            quicquam velocitatem mutare poteſt) aquam effluere, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1429" xml:space="preserve">obſerves quocun-
              <lb/>
            que temporis puncto, in quanta diſtantia ab verticali vena in horizontem
              <lb/>
            impingat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1430" xml:space="preserve">exinde per præmiſſam regulam quære altitudinem velocitati
              <lb/>
            aquæ effluentis eo temporis puncto reſpondentem, ſic ſemper iſtam altitu-
              <lb/>
            dinem invenies æqualem altitudini aquæ ſupra centrum foraminis, ſi modo
              <lb/>
            excipias primas guttulas, quæ vi §. </s>
            <s xml:id="echoid-s1431" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s1432" xml:space="preserve">minori velocitate effluere debent & </s>
            <s xml:id="echoid-s1433" xml:space="preserve">
              <lb/>
            actu effluunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1434" xml:space="preserve">Neque impedimenta, quorum ſæpius mentionem injecimus,
              <lb/>
            ullam notabilem moram fluxui injicient, ſi modo diameter foraminis duas
              <lb/>
            aut tres lineas minimum exæquet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1435" xml:space="preserve">diameter ipſius vaſis non ſit infra ali-
              <lb/>
            quot pollices, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1436" xml:space="preserve">denique altitudo aquæ nimia non ſit, veluti plurium pedum.</s>
            <s xml:id="echoid-s1437" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1438" xml:space="preserve">Hæc omnia ſæpe expertus ſum, experimenti autem genus nimis eſt tri-
              <lb/>
            viale, quam ut prolixe deſcribi mereatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1439" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div72" type="section" level="1" n="51">
          <head xml:id="echoid-head66" style="it" xml:space="preserve">De vaſis quæ ſunt Tubis verticalibus inſtructa.</head>
          <head xml:id="echoid-head67" xml:space="preserve">Ad §. 22. & 23.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1440" xml:space="preserve">DE his experimenta ſumſit Cel. </s>
            <s xml:id="echoid-s1441" xml:space="preserve">s’Graveſande in Phyſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1442" xml:space="preserve">Elem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1443" xml:space="preserve">Math. </s>
            <s xml:id="echoid-s1444" xml:space="preserve">quæ
              <lb/>
            repetii; </s>
            <s xml:id="echoid-s1445" xml:space="preserve">ea vero quæ ad rem præſentem faciunt huc potiſſimum re-
              <lb/>
            deunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1446" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1447" xml:space="preserve">In Figuris nempe 23. </s>
            <s xml:id="echoid-s1448" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s1449" xml:space="preserve">25. </s>
            <s xml:id="echoid-s1450" xml:space="preserve">26. </s>
            <s xml:id="echoid-s1451" xml:space="preserve">ſunt ſingulæ aperturæ littera A notatæ,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0069-01" xlink:href="note-0069-01a" xml:space="preserve">Fig. 23.
                <lb/>
              24. 25.
                <lb/>
              & 26.</note>
            inter ſe æquales, ſolâ B exiſtente paullo majore in ratione ut 16 ad 25, am-
              <lb/>
            plitudines quoque, ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s1452" xml:space="preserve">altitudines cylindrorum ſunt æquales excepto ul-
              <lb/>
            timo, cujus longitudo quadrupla eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1453" xml:space="preserve">tubi autem duobus cylindris interme-
              <lb/>
            diis annexi, triplam habent longitudinem cylindrorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s1454" xml:space="preserve">His igitur vaſis
              <lb/>
            aqua repletis de ejus effluxu obſervatum fuit.</s>
            <s xml:id="echoid-s1455" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1456" xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:id="echoid-s1457" xml:space="preserve">Superficiem aquæ à principio non citius deſcendere in Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s1458" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s1459" xml:space="preserve">quam
              <lb/>
            Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s1460" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s1461" xml:space="preserve">poſtquam vero utrobique aliquid aquæ effluxit, multo celeriorem</s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>