7965SECTIO QUARTA.
quidem impedimenta nunc majora nunc minora nunquam omnem aquæ ve-
locitatem permittant, quam vi theoriæ, qua horum impedimentorum ra-
tio nulla habetur, acquiere deberet.
locitatem permittant, quam vi theoriæ, qua horum impedimentorum ra-
tio nulla habetur, acquiere deberet.
§.
6.
Ex præmiſſis nunc ſatis patere puto perfectum conſenſum fore
inter quantitatem aquæ effluentis ejuſque velocitatem, ſi modo foramini, quod
eſt in vaſe, ſubſtituatur aliud foramen eo uſque diminutum, donec ſectionem
venæ maxime contractæ non ſuperet: atque perinde erit, in quonam venæ
loco, aut in quânam profunditate à ſuperficie aquæ foramen hoc eſſe conſti-
tuatur, ſive in a c ſive in d e, quandoquidem velocitates ſemper proxime re-
ſpondebunt toti altitudini aquæ ſupra eum locum, quo foramen fingitur: am-
plitudinem hujus foraminis mente concipiendi vocabo deinceps Sectionem ve-
næ aqueæ contractæ.
inter quantitatem aquæ effluentis ejuſque velocitatem, ſi modo foramini, quod
eſt in vaſe, ſubſtituatur aliud foramen eo uſque diminutum, donec ſectionem
venæ maxime contractæ non ſuperet: atque perinde erit, in quonam venæ
loco, aut in quânam profunditate à ſuperficie aquæ foramen hoc eſſe conſti-
tuatur, ſive in a c ſive in d e, quandoquidem velocitates ſemper proxime re-
ſpondebunt toti altitudini aquæ ſupra eum locum, quo foramen fingitur: am-
plitudinem hujus foraminis mente concipiendi vocabo deinceps Sectionem ve-
næ aqueæ contractæ.
§.
7.
Quod ſi jam Sectio iſta, de quâ modo diximus, conſtantem
haberet rationem ad orificium, in eadem ratione diminuendum cogitatione
foret foramen effluxus, poſtmodumque calculus de quantitate aquæ dato tem-
pore effluentis inſtituendus. Ita nempe poſita iſta ratione = {1/α} nominatâque
amplitudine orificii n, cenſenda eſſet Sectio venæ ſolidæ = {n/α}.
haberet rationem ad orificium, in eadem ratione diminuendum cogitatione
foret foramen effluxus, poſtmodumque calculus de quantitate aquæ dato tem-
pore effluentis inſtituendus. Ita nempe poſita iſta ratione = {1/α} nominatâque
amplitudine orificii n, cenſenda eſſet Sectio venæ ſolidæ = {n/α}.
At variabilis cum ſit ſub diverſis circumſtantiis, regulas in hanc'rem à
priori dare non licet: mutatur autem maxime à craſſitie laminæ, in quâ fora-
men eſt, aucta vel diminuta: aliquid etiam, quamvis id parum, conferre po-
teſt magnitudo foraminis, amplitudines vaſis, hæque tam abſolutæ, quam rela-
tivæ, ut & fortaſſe altitudo aquæ ſupra foramen. Interim aſſumtis lamina te-
nui, vaſe ampliſſimo, foramine ad 4. vel 6. lineas in diametro aſſurgente; ſolet
ratio inter foramen & Sectionem venæ contractæ non multum recedere ab illâ,
quam Newtonus ſtatuit, nempe ut √ 2 ad 1. Sæpe autem ab aliis major ob-
ſervata fuit, atque ab aliis etiam minor.
priori dare non licet: mutatur autem maxime à craſſitie laminæ, in quâ fora-
men eſt, aucta vel diminuta: aliquid etiam, quamvis id parum, conferre po-
teſt magnitudo foraminis, amplitudines vaſis, hæque tam abſolutæ, quam rela-
tivæ, ut & fortaſſe altitudo aquæ ſupra foramen. Interim aſſumtis lamina te-
nui, vaſe ampliſſimo, foramine ad 4. vel 6. lineas in diametro aſſurgente; ſolet
ratio inter foramen & Sectionem venæ contractæ non multum recedere ab illâ,
quam Newtonus ſtatuit, nempe ut √ 2 ad 1. Sæpe autem ab aliis major ob-
ſervata fuit, atque ab aliis etiam minor.
§.
8.
Quæcunque vero ſit, in quolibet caſu illam indicabimus, ut an-
te, per {α/1. } Huicque poſitioni nunc calculum pro temporibus ſuperinſtruemus;
brevitatis autem gratia conſiderabimus tantum vaſa cylindrica, atque in his
duo potiſſimum examinabimus temporum genera; primum quod punctum
maximæ velocitatis definit, alterum, quod depletioni reſpondet. In utroque
vero caſu motum à quiete incipere ponemus.
te, per {α/1. } Huicque poſitioni nunc calculum pro temporibus ſuperinſtruemus;
brevitatis autem gratia conſiderabimus tantum vaſa cylindrica, atque in his
duo potiſſimum examinabimus temporum genera; primum quod punctum
maximæ velocitatis definit, alterum, quod depletioni reſpondet. In utroque
vero caſu motum à quiete incipere ponemus.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib