4024De Circulis Sphæræ.
3 In coluro ſolſtitiorum deſumitur menſura, &
quantitas maximæ declinationis Eclypticæ, necnon
diſtantiæ polorum eiuſdem à polis æquatoris: tanta autem eſt maxima Eclypticæ declinatio ab æquatore
quantus eſt arcus huius coluri inter æquatorem, & Eclypticam interiectus, alteraque tanta eſt diſtantia po-
lorum Eclypti æ a polis mundi. Hanc porrò maximam Eclypticæ declinationem variam varijs tempori-
bus Aſtronomi compererunt; de qua varietate in Tropicis dicendum erit.
diſtantiæ polorum eiuſdem à polis æquatoris: tanta autem eſt maxima Eclypticæ declinatio ab æquatore
quantus eſt arcus huius coluri inter æquatorem, & Eclypticam interiectus, alteraque tanta eſt diſtantia po-
lorum Eclypti æ a polis mundi. Hanc porrò maximam Eclypticæ declinationem variam varijs tempori-
bus Aſtronomi compererunt; de qua varietate in Tropicis dicendum erit.
A Bſoluta iam maximorum ſex circulorum tractatione de quatuor minoribus agendum eſt, ac primum
de Tropicis.
de Tropicis.
Τροπικος græcis idem eſt, ac latinis reuerſiuus;
ſicigitur dicti ſunt hi duo circuli, quòd in cælo indicent
Solis reuerſiones aut reditus, vt mox dicam.
Solis reuerſiones aut reditus, vt mox dicam.
Sunt enim Tropici duo circuli minores, &
æquatori paralelli, qui in cælo nihil aliud ſunt, quam veluti
extremæ duæ Solis diurnæ circulationes, ad quas Sol motu proprio hinc inde ab æquatore excurrit, & in-
de poſtea iterum ad æquatorem paulatim redire incipit, quamuis Sol non circulos, ſed ſpirales lineas de-
ſcribat, vt ſuo loco explicabitur. ſunt autem veluti binæ ſolaris euagationis metæ, ac carceres, intra quos
perpetuo Sol diſcurrit. hos in materiali Sphęra, referunt bini Tropici. vterque autem ab æquatore tantum
diſtat, quanta eſt maxima Eclypticæ declinatio, quæ hodie in communi vſu cenſetur eſſe gr. 23. 30|. Ecly-
pticam enim in eo puncto, quod maximè ab Æquatore recedit contingunt. horum ille, qui ad Boream ver-
git Tropicus Cancri dicitur, quod initium Cancri attingat. dicitur etiam æſtiuus, Septentr@onalis, & c. alter
qui in Auſtrum recedit, Capricorni tropicus, hyemalis, Auſtralis, ſimili ratione nuncupatur.
extremæ duæ Solis diurnæ circulationes, ad quas Sol motu proprio hinc inde ab æquatore excurrit, & in-
de poſtea iterum ad æquatorem paulatim redire incipit, quamuis Sol non circulos, ſed ſpirales lineas de-
ſcribat, vt ſuo loco explicabitur. ſunt autem veluti binæ ſolaris euagationis metæ, ac carceres, intra quos
perpetuo Sol diſcurrit. hos in materiali Sphęra, referunt bini Tropici. vterque autem ab æquatore tantum
diſtat, quanta eſt maxima Eclypticæ declinatio, quæ hodie in communi vſu cenſetur eſſe gr. 23. 30|. Ecly-
pticam enim in eo puncto, quod maximè ab Æquatore recedit contingunt. horum ille, qui ad Boream ver-
git Tropicus Cancri dicitur, quod initium Cancri attingat. dicitur etiam æſtiuus, Septentr@onalis, & c. alter
qui in Auſtrum recedit, Capricorni tropicus, hyemalis, Auſtralis, ſimili ratione nuncupatur.
Inuentio Tropicorum in cælo, eadem opera, qua etiam maxima Eclypticæ, aut Solis declinatio haberi
poteſt; nimirum per quadrantem Aſtronomicum aſtronomicè collocatum; oportet obſeruare maximam.
Solis altitudinem meridianam ſupra horizontem per illos dies, quibus Sol propè initium ♋. verſatur: ea
enim dabit maximam Eclypticæ declinationem, & conſequenter locum, per quem Tropicus ♋. dicendus
eſt æquatori paralellus, in quadrante autem apparebit arcus maximę declinationis, is ſcilicet, qui inter gra-
dum æquatoris iam inuentum, & gradum Tropici modo obſeruatum, interijcitur. tantundem ab æquato-
re verſus Auſtrum recedit alter Tropicus; cuius altitudo ſupra horizontem habetur, ſi tempore hyemali@
ſolſtitij obſeruetur per quadrantem minima Solis ſupra horizontem altitudo meridiana; ſed cauendum eſt
ab hallucinatione, quam refractiones vaporum horizontem obſidentium inducere poſſunt; ex quibus Sol
iuſto altior ſpectatur. quapropter ſatius eſt habito ♋. Tropico; alterum ♑. ad eandem diſtantiam, ſed Au-
ſtralem collocare. Solis autem, & Eclypticæ maxima declinatio varia, varijs ſeculis reperta eſt.
11 poteſt; nimirum per quadrantem Aſtronomicum aſtronomicè collocatum; oportet obſeruare maximam.
Solis altitudinem meridianam ſupra horizontem per illos dies, quibus Sol propè initium ♋. verſatur: ea
enim dabit maximam Eclypticæ declinationem, & conſequenter locum, per quem Tropicus ♋. dicendus
eſt æquatori paralellus, in quadrante autem apparebit arcus maximę declinationis, is ſcilicet, qui inter gra-
dum æquatoris iam inuentum, & gradum Tropici modo obſeruatum, interijcitur. tantundem ab æquato-
re verſus Auſtrum recedit alter Tropicus; cuius altitudo ſupra horizontem habetur, ſi tempore hyemali@
ſolſtitij obſeruetur per quadrantem minima Solis ſupra horizontem altitudo meridiana; ſed cauendum eſt
ab hallucinatione, quam refractiones vaporum horizontem obſidentium inducere poſſunt; ex quibus Sol
iuſto altior ſpectatur. quapropter ſatius eſt habito ♋. Tropico; alterum ♑. ad eandem diſtantiam, ſed Au-
ſtralem collocare. Solis autem, & Eclypticæ maxima declinatio varia, varijs ſeculis reperta eſt.
Eratoſthenes, Hipparcus, Ptolemæus eam faciunt. # gr. 23. 51|.
Albategnius poſt Ptolemæus annis 750. a Chriſto 880. # gr. 23. 35|.
Arzahel ab Albnegnio an. 190. # gr. 23. 34|.
Almeon Almanſonis ab Arzaele an. 70. # gr. 23. 33|.
Profatius Iudæus poſtea an. 160. Chriſti 1300. # gr. 23. 32|.
Purbachius, & Regiomontanus an. Chriſti 1460. # gr. 23. 28|.
Vernerius & Copernicus an. Chriſti 15 14. # gr. 23. 28|.
Tycho Braze, an. Chriſti 1580. # gr. 23. 31|.
Qua ex varietate ſequitur, etiam neceſſario Tropicos eodem modo variari.
cuius variationis latitudo ſit
quaſi 24|. vt patet ex præmiſſis obſeruationibus.
quaſi 24|. vt patet ex præmiſſis obſeruationibus.
Tropicorum munera ſunt.
Primum oſtendunt extremas Solis metas, ſeu extremos duos paralellos cir-
culos, quos Sol motu diurno deſcribit, tunc quando eſt in ijs Eclypticæ punctis, quæ maximè ab æquatore
recedunt; & in quibus in obliqua Sphæra longiſſimos, ac breuiſſimos facit dies, ac noctes artificiales: So@e
enim principium ♋. obtinente, longiſſima dies nobis, ac breuiſſima nox, contingunt; percurrit enim tunc
Tropicum ♋. cuius arcus diurnus, in noſtra Sphęra obliquitate, longiſſimus eſt; nocturnus verò breuiſſimu@
omnium qui in tota anni periodo contingunt, contraria accidunt Sole ♑. initium inuadente.
culos, quos Sol motu diurno deſcribit, tunc quando eſt in ijs Eclypticæ punctis, quæ maximè ab æquatore
recedunt; & in quibus in obliqua Sphæra longiſſimos, ac breuiſſimos facit dies, ac noctes artificiales: So@e
enim principium ♋. obtinente, longiſſima dies nobis, ac breuiſſima nox, contingunt; percurrit enim tunc
Tropicum ♋. cuius arcus diurnus, in noſtra Sphęra obliquitate, longiſſimus eſt; nocturnus verò breuiſſimu@
omnium qui in tota anni periodo contingunt, contraria accidunt Sole ♑. initium inuadente.
2 So@ſtitia contingunt Sole iuxta puncta Tropica verſante.
dicitur autem ſo@ſt@tium, quaſi ſolis ſtatio,
quòd Sol tunc videatur ſtare, ideſt, non videtur accedere ad noſtrum Verticem, aut ab eo recedere, vel non
videtur ſupra horizontem vno die magis quam altero in meridiano eleuari, aut deprimi. pariter videtur in
eodem loco horizontis oriri, & occidere, ſed apparet quotidie percumdem cæli gyrum recurrere; re vera
tamen quotidie paru quid, quod ſenſu vix percipitur, a Tropicis recedit, aut ad eos accedit; circa verò pun-
cta Aequinoctialia admodum ſenſibiliter Sol accedit, & recedit à noſtro Vertice, ſeu ſupra horizontem ele-
uatur, aut deprimitur. ex hac Solis ſtatione ſequitur etiam dies ac nocte quodammodo ſtare, ideſt nec au-
geri, nec minui: non igitur ſolſtitium contingit reſpectu motus diurni, quia vid@mus ſemper Solem hoc
motu circumferri: neq; reſpectu motus Solis proprij, quia certum eſt eum quotidie vnum quaſi gradum in
Zodiacc progredi.
quòd Sol tunc videatur ſtare, ideſt, non videtur accedere ad noſtrum Verticem, aut ab eo recedere, vel non
videtur ſupra horizontem vno die magis quam altero in meridiano eleuari, aut deprimi. pariter videtur in
eodem loco horizontis oriri, & occidere, ſed apparet quotidie percumdem cæli gyrum recurrere; re vera
tamen quotidie paru quid, quod ſenſu vix percipitur, a Tropicis recedit, aut ad eos accedit; circa verò pun-
cta Aequinoctialia admodum ſenſibiliter Sol accedit, & recedit à noſtro Vertice, ſeu ſupra horizontem ele-
uatur, aut deprimitur. ex hac Solis ſtatione ſequitur etiam dies ac nocte quodammodo ſtare, ideſt nec au-
geri, nec minui: non igitur ſolſtitium contingit reſpectu motus diurni, quia vid@mus ſemper Solem hoc
motu circumferri: neq; reſpectu motus Solis proprij, quia certum eſt eum quotidie vnum quaſi gradum in
Zodiacc progredi.
Cauſa vero @olſtitiorũ eſt Eclypticæ ad Tropicos ſituatio;
nam vti materialis Sphæra oſtendit, ipſa Ecly-
ptica ante, & poſt puncta ſolſtitialia, extenditur ſecus ipſos Tropicos, minimumque ab eis recedit, ſed illis
longo ſpatio adhæret, v. g. gr. 15. Eclypticæ præcedentes, & 15. ſequentes punctum ſolſtitij ♋. ipſi Tropi-
co, val@è adhæret, quare quando Sol per eos graditur, parum @emper a Tropico recedit, ſed ſinguns diebu@
motu diurno gyrum circumducit ipſi Tropico proximũ, aut qui inſenſib@liter ab eo diſcrepat. atq; hæc eſt
ſolſtitij ratio, & cauſa.
ptica ante, & poſt puncta ſolſtitialia, extenditur ſecus ipſos Tropicos, minimumque ab eis recedit, ſed illis
longo ſpatio adhæret, v. g. gr. 15. Eclypticæ præcedentes, & 15. ſequentes punctum ſolſtitij ♋. ipſi Tropi-
co, val@è adhæret, quare quando Sol per eos graditur, parum @emper a Tropico recedit, ſed ſinguns diebu@
motu diurno gyrum circumducit ipſi Tropico proximũ, aut qui inſenſib@liter ab eo diſcrepat. atq; hæc eſt
ſolſtitij ratio, & cauſa.