Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Page concordance

< >
Scan Original
41 25
42 26
43 27
44 28
45 29
46 30
47 31
48 32
49 33
50 34
51 35
52 36
53 37
54 38
55
56
57
58
59
60
61
62
63 39
64 40
65 41
66 42
67 43
68 44
69 45
70 46
< >
page |< < (31) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div57" type="section" level="1" n="39">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3113" xml:space="preserve">
              <pb o="31" file="0047" n="47" rhead="Liber Secundus."/>
            buunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s3114" xml:space="preserve">quidniigitur Deus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3115" xml:space="preserve">natura in hac mira mundi architectatione, figurarum capaciſſimam coopta-
              <lb/>
            rint? </s>
            <s xml:id="echoid-s3116" xml:space="preserve">vide loca Ariſtotelis Mathematica cum noſtra expoſitione ad tex. </s>
            <s xml:id="echoid-s3117" xml:space="preserve">66. </s>
            <s xml:id="echoid-s3118" xml:space="preserve">tertij. </s>
            <s xml:id="echoid-s3119" xml:space="preserve">de cælo, vbi admiranda
              <lb/>
            hæc Apum induſtria exponitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s3120" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3121" xml:space="preserve">Atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3122" xml:space="preserve">hæ ſunt rationes, quæ quidem ſatis probabiliter mundum eſſe ſphæricum perſuadent, non tamen
              <lb/>
            euidenter euincunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s3123" xml:space="preserve">potuit enim D. </s>
            <s xml:id="echoid-s3124" xml:space="preserve">O. </s>
            <s xml:id="echoid-s3125" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s3126" xml:space="preserve">aliqua de cauſa nobis ignota, aliam ei attribuiſſe figuram.</s>
            <s xml:id="echoid-s3127" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3128" xml:space="preserve">Hiſce porrò
              <unsure/>
            quæ lumine naturali dicta ſunt, addenda exiſtimaui nonnulla, ex ſacris literis, in confirma-
              <lb/>
            tionem rotunditatis Mundi. </s>
            <s xml:id="echoid-s3129" xml:space="preserve">ea autem ſunt, quæ noſter Pererius tom. </s>
            <s xml:id="echoid-s3130" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s3131" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3132" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3133" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3134" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s3135" xml:space="preserve">in Geneſim, de hac re
              <lb/>
            ſcribit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3136" xml:space="preserve">vbi cum aſſeruiſſet Philoſophiæ atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3137" xml:space="preserve">Aſtronomorum ſententiam de Mundi rotunditate, poſtea ſic
              <lb/>
            ſubdit; </s>
            <s xml:id="echoid-s3138" xml:space="preserve">quare non ſunt nobis audiendi Scriptores quidam Eccleſiaſtici, qui cælum eſſe rotundum non mo-
              <lb/>
            do negarunt, ſed etiam ſacris literis aduerſari exiſtimarunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s3139" xml:space="preserve">Atenimuero tantum abeſt vt contraria ſen-
              <lb/>
            tentia, contraria ſit Diuinæ ſcripturæ, vt cum ea mirificè concordet. </s>
            <s xml:id="echoid-s3140" xml:space="preserve">Enimuero cælum eſſe rotundum,
              <lb/>
            nec vno loco, nec obſcurè indicat ſacra ſcriptura, nam in lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3141" xml:space="preserve">Eccleſiaſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3142" xml:space="preserve">Diuina Sapientia ſic loquitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3143" xml:space="preserve">Gy-
              <lb/>
            rum cæli circuiui ſola, quod textus græcus ſignificantius exprimit, dicit enim, gyrum cæli rotundaui, ſiue
              <lb/>
            conglobaui ſola. </s>
            <s xml:id="echoid-s3144" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3145" xml:space="preserve">apud Iob, cùm dicitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3146" xml:space="preserve">ſub quo curuantur qui portant orbem, ideſt, mundum, clarè ſi-
              <lb/>
            gnificatur mundum eſſe orbem, ſeu globum. </s>
            <s xml:id="echoid-s3147" xml:space="preserve">tandem verba illa in cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s3148" xml:space="preserve">8. </s>
            <s xml:id="echoid-s3149" xml:space="preserve">Prou. </s>
            <s xml:id="echoid-s3150" xml:space="preserve">Gyro valiabant abyſſos, ſi-
              <lb/>
            gnificant circulo cæleſtium corporum inanitatem hanc quę intra cælos eſt, circundatam eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s3151" xml:space="preserve">hæc ille. </s>
            <s xml:id="echoid-s3152" xml:space="preserve">por-
              <lb/>
            ro de cæli Empyrei figura Theologorum eſt diſputare, ac determinare non noſtrum.</s>
            <s xml:id="echoid-s3153" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div60" type="section" level="1" n="40">
          <head xml:id="echoid-head42" style="it" xml:space="preserve">De Mundi quantitate, & Magnitudine. Cap. IIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3154" xml:space="preserve">QVod ad diſcretam attinet quantitatem, ideſt, vtrum vnus, an plures ſunt mundi, nihil certi naturæ
              <lb/>
            lu mine aſſeri poſſe exiſtimo, neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3155" xml:space="preserve">noſtrum eſt id inquirere.</s>
            <s xml:id="echoid-s3156" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3157" xml:space="preserve">De continua verò, ideſt, de mundi magnitudine, nihil in præſentia ſtatuere poſſumus; </s>
            <s xml:id="echoid-s3158" xml:space="preserve">cum totius mun-
              <lb/>
            di magnitudo paulatim per partes ipſum componẽtes magna Aſtronomorum ſagacitate indagetur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3159" xml:space="preserve">qua-
              <lb/>
            re ad finem vſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3160" xml:space="preserve">præſentis tractatus differendum, vbi oſtendemus totius Mundanæ Sphærægyrum con-
              <lb/>
            tinere milliariorum Aſtronomicorum 302.</s>
            <s xml:id="echoid-s3161" xml:space="preserve">412.</s>
            <s xml:id="echoid-s3162" xml:space="preserve">000. </s>
            <s xml:id="echoid-s3163" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3164" xml:space="preserve">ſemidiametrum Mundi conſtare ex ſemidiametris
              <lb/>
            terræ 14.</s>
            <s xml:id="echoid-s3165" xml:space="preserve">000. </s>
            <s xml:id="echoid-s3166" xml:space="preserve">quæ faciunt milliaria noſtratia 48.</s>
            <s xml:id="echoid-s3167" xml:space="preserve">111.</s>
            <s xml:id="echoid-s3168" xml:space="preserve">000.</s>
            <s xml:id="echoid-s3169" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div61" type="section" level="1" n="41">
          <head xml:id="echoid-head43" style="it" xml:space="preserve">
            <emph style="bf">De mundano lumine, & vmbra. Cap. V.</emph>
          </head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3170" xml:space="preserve">QVa ratione mundus ab aliquo externo, ac non mũdano lumine colluſtretur, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3171" xml:space="preserve">inde vmbram emit-
              <lb/>
            tat, non inquirimus, quia nullum habemus huius colluſtrationis indicium, aut fundamentum. </s>
            <s xml:id="echoid-s3172" xml:space="preserve">Verum
              <lb/>
            ex vſu fuerit, ob ea, quæ dicentur, nonnulla de mundana luce, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3173" xml:space="preserve">vmbra, quibus interiora mundi
              <lb/>
            lumine, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3174" xml:space="preserve">tenebris perfunduntur, vniuerſim ex aſtronomica optices parte prænotaſſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s3175" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3176" xml:space="preserve">1 Omne corpus lucidũ, ac luminoſum, vti Sol, lumen ab ſe per lineas rectas, ſeu per rectos radios quo-
              <lb/>
            quo verſum emittit: </s>
            <s xml:id="echoid-s3177" xml:space="preserve">imò quodlibet lucidi corporis punctum idem efficit.</s>
            <s xml:id="echoid-s3178" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3179" xml:space="preserve">2 Lumen iſtud, non æquèomnia obuiantia corpora perſundit, ſed aliter diaphana ſeu tranſparẽtia, vti
              <lb/>
            aerem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3180" xml:space="preserve">cælum: </s>
            <s xml:id="echoid-s3181" xml:space="preserve">aliter den@a, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3182" xml:space="preserve">opaca, vti terram, lapides, Lunam. </s>
            <s xml:id="echoid-s3183" xml:space="preserve">D@aphana quidem lumen adueniens
              <lb/>
            ſuſcipiunt, ſed liberum illud tranſmittunt, nec ſiſtunt, aut reflectunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s3184" xml:space="preserve">Opaca verò lumen ſe inuadens ſiſten-
              <lb/>
            do, ac detinendo, ab eodem illuminantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3185" xml:space="preserve">illudq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3186" xml:space="preserve">in aduerſum reflectendo conſpicua omnibus reddũtur:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3187" xml:space="preserve">aer, aut criſtallus quia lumen tranſmittũt, etiamſi ab eo perſpicua, non tamen conſpicua reddu ntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3188" xml:space="preserve">paries
              <lb/>
            vel terra, quia lumeu detinent, non ab eo ſolum illuminantur, ſed etiam ab eo viſibilia efficiuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3189" xml:space="preserve">aer, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3190" xml:space="preserve">
              <lb/>
            æther, quia lucem liberam præterlabi ſinunt, ideo vmbram nullam emittunt, quoniam vmbra eſt lucis pri-
              <lb/>
            @atio, quam iſthæc diaphana nullam efficiunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3191" xml:space="preserve">Opaca verò corpora, cum lucem, ne vlterius peruadat, in-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0047-01" xlink:href="fig-0047-01a" number="24">
                <image file="0047-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0047-01"/>
              </figure>
            hibeant, ideo in parte lumini auerſa, negatio-
              <lb/>
            nem luminis, quæ ipſiſſima eſt vmbra, efficiũt.</s>
            <s xml:id="echoid-s3192" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3193" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s3194" xml:space="preserve">Hanc lucem per lineas rectas, ſeu per re-
              <lb/>
            ctos radios, protendi ac euibrari vmbrarũ do-
              <lb/>
            cet experientia; </s>
            <s xml:id="echoid-s3195" xml:space="preserve">videmus enim vmbras ex om
              <lb/>
            ni parte rectis lineis terminari, quæ rectæ li-
              <lb/>
            neæ, ſeu radij debent intelligi produci à cor-
              <lb/>
            pore vmbroſo per aerem, vſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s3196" xml:space="preserve">ad vmbræ finẽ:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3197" xml:space="preserve">quod hinc facilius percipltur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3198" xml:space="preserve">quia ſi quæ opa-
              <lb/>
            ca lumini obijciantur, ea ſolum lumine priua-
              <lb/>
            ri videmus, quæ obici illi, ac lumini in dire-
              <lb/>
            ctum ſint fita. </s>
            <s xml:id="echoid-s3199" xml:space="preserve">hanc linearum rectitudinem,
              <lb/>
            nobis oſtendunt in ſequentibus figuris duæ
              <lb/>
            lineæ A E. </s>
            <s xml:id="echoid-s3200" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3201" xml:space="preserve">B F. </s>
            <s xml:id="echoid-s3202" xml:space="preserve">quæ vmbram luminoſæ
              <lb/>
            ſphæræ A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s3203" xml:space="preserve">vndique terminant, pro quibns
              <lb/>
            intelligere etiam poſſumus duos radios re-
              <lb/>
            ctos A E. </s>
            <s xml:id="echoid-s3204" xml:space="preserve">B F.</s>
            <s xml:id="echoid-s3205" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3206" xml:space="preserve">4 Præmittendum eſt, vmbram eſſe non
              <lb/>
            ſolum illam ſuperficiem tenebroſam in </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>