Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

List of thumbnails

< >
51
51 (21)
52
52 (22)
53
53
54
54
55
55
56
56 (23)
57
57 (24)
58
58 (25)
59
59 (26)
60
60 (27)
< >
page |< < (18) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div119" type="section" level="1" n="48">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1080" xml:space="preserve">
              <pb o="18" file="0048" n="48" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
            latus vitri fertur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1081" xml:space="preserve">quando pinguedine obtecti ſunt, cavitas
              <lb/>
            circum illos datur, ubi cavitates juguntur preſſio minuitur,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1082" xml:space="preserve">verſus illam partem globus uterque fertur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1083" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1084" xml:space="preserve">Si Globus unus ſit nitidus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1085" xml:space="preserve">alter pinguedine obtectus,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0048-01" xlink:href="note-0048-01a" xml:space="preserve">68.</note>
            ſeſe mutuo fugiunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s1086" xml:space="preserve">eodem modo ac globus pinguedine ob-
              <lb/>
            tectus latus vitri fugit.</s>
            <s xml:id="echoid-s1087" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1088" xml:space="preserve">In cryſtalliſationibus etiam pulcherrima attractionis exem-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0048-02" xlink:href="note-0048-02a" xml:space="preserve">69.</note>
            pla habemus.</s>
            <s xml:id="echoid-s1089" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div126" type="section" level="1" n="49">
          <head xml:id="echoid-head88" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Definitio</emph>
          5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1090" xml:space="preserve">Elaſticitas, vocatur corporum proprietas, qua, ſi figura
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0048-03" xlink:href="note-0048-03a" xml:space="preserve">70.</note>
            illorum vi aliqua mutetur, ad priſtinam figuram redeunt;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1091" xml:space="preserve">Si enim corpus quoddam ſit compactum, flectat ſe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1092" xml:space="preserve">cum
              <lb/>
            prematur introcedat ſine ullo partium ſuarum ſublapſu, cor-
              <lb/>
            pus revertet ad figuram ſuam vi illa, quæ ex mutua ſuarum
              <lb/>
            partium attractione oritur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1093" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1094" xml:space="preserve">Illam vero aëris proprietatem, quæ illius elaſticitas dici-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0048-04" xlink:href="note-0048-04a" xml:space="preserve">71.</note>
            tur, oriri ex vi, qua partes ſeſe mutuo repellunt, ſuo tem-
              <lb/>
            pore dicetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1095" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1096" xml:space="preserve">Et ne quis credat, quia cauſam prædictæ attractionis & </s>
            <s xml:id="echoid-s1097" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0048-05" xlink:href="note-0048-05a" xml:space="preserve">72.</note>
            repulſionis non damus, illas inter qualitates occultas eſſe re-
              <lb/>
            cenſendas. </s>
            <s xml:id="echoid-s1098" xml:space="preserve">Cum Newtono reſpondemus, „ nos illa principia
              <lb/>
            „ conſiderare, non ut occultas qualitates, quæ ex ſpecificis
              <lb/>
            „ rerum formis oriri finguntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1099" xml:space="preserve">ſed ut univer ſales naturæ
              <lb/>
            „ leges, quibus res ipſæ ſunt formatæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s1100" xml:space="preserve">nam principia qui-
              <lb/>
            „ dem talia revera exiſtere oſtendunt Phænomena naturæ,
              <lb/>
            „ licet, ipſorum cauſæ quæ ſint, nondum fuerit explicatum.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1101" xml:space="preserve">„ Affirmare ſingulas rerum ſpecies ſpecificis præditas eſſe
              <lb/>
            „ qualitatibus occultis, per quas eæ vim certam in agendo
              <lb/>
            „ habeant, hoc utique eſt nihil dicere. </s>
            <s xml:id="echoid-s1102" xml:space="preserve">At ex Phænome-
              <lb/>
            „ nis naturæ duo vel tria derivare generalia motus princi-
              <lb/>
            „ pia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1103" xml:space="preserve">deinde explicare quemadmodum proprietates, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1104" xml:space="preserve">
              <lb/>
            „ actiones rerum omnium, ex principiis iſtis conſequuntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1105" xml:space="preserve">
              <lb/>
            „ id vero magnus eſſet factus in Philoſophia progreſſus, et-
              <lb/>
            „ iamſi principiorum iſtorum cauſæ nondum eſſent cognitæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s1106" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>