Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
41 11
42 12
43 13
44 14
45 15
46 16
47 17
48 18
49 19
50 20
51 21
52 22
53
54
55
56 23
57 24
58 25
59 26
60 27
61 28
62
63
64
65 29
66 30
67 31
68 32
69
70
< >
page |< < (17) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div115" type="section" level="1" n="47">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1050" xml:space="preserve">
              <pb o="17" file="0047" n="47" rhead="MATHEMATICA. LIB. I. CAP. V."/>
            ficiei aquæ imponatur, aut fruſtum Ferri Mercurio, ſuper-
              <lb/>
            ficies liquidorum deprimentur circum corpora immerſa, ut
              <lb/>
            circum globum A repræſentantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1051" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1052" xml:space="preserve">eodem modo ac in
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-01" xlink:href="note-0047-01a" xml:space="preserve">TAB. II.
                <lb/>
              fig. 8.</note>
            caſibus ubi vis attractiva locum habet, ſuperficies fluidi cir-
              <lb/>
            cum corpora immerſa altior eſt, ut circum globum B, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1053" xml:space="preserve">
              <lb/>
            gravitate ad libellam non defluit; </s>
            <s xml:id="echoid-s1054" xml:space="preserve">ſic in hiſce ubi vis
              <lb/>
            repellens actionem ſuam exerit, fluida pondere ſuo non
              <lb/>
            defluunt ad implendas cavitate, quæ circum corpora im-
              <lb/>
            merſa formantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1055" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1056" xml:space="preserve">Huc pertinent omnia Phænomena globorum vitreorum le-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-02" xlink:href="note-0047-02a" xml:space="preserve">63.</note>
            viſſimorum aquâ innatantium; </s>
            <s xml:id="echoid-s1057" xml:space="preserve">quando nitidi ſunt aqua ab
              <lb/>
            omni parte circa eos aſcendit, ut in B; </s>
            <s xml:id="echoid-s1058" xml:space="preserve">quando pinguedine
              <lb/>
            quadam obteguntur, aqua ab omni parte quaſi excavatur,
              <lb/>
            ut in A;</s>
            <s xml:id="echoid-s1059" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1060" xml:space="preserve">In vaſe vitreo, in quo experimenta fiunt, aqua a lateribus
              <lb/>
            vitri ab omni parte etiam ſuſtinetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1061" xml:space="preserve">ibi altior eſt, ut in
              <lb/>
            C, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1062" xml:space="preserve">D; </s>
            <s xml:id="echoid-s1063" xml:space="preserve">quando vitrum ita repletur, ut aqua ab omni par-
              <lb/>
            te defluat, attractione mutua partium aquæ, altior eſt in
              <lb/>
            medio quam ad latera, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1064" xml:space="preserve">ſuperficiem convexam format
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-03" xlink:href="note-0047-03a" xml:space="preserve">TAB. II.
                <lb/>
              fig. 9.</note>
            ABC: </s>
            <s xml:id="echoid-s1065" xml:space="preserve">ex hiſce ſolis ſequentia Experimenta explicantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1066" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div119" type="section" level="1" n="48">
          <head xml:id="echoid-head87" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum</emph>
          9. 10. 11. 12. 13.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1067" xml:space="preserve">Quando vitreum vas non omnino aquâ impletur, globus
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-04" xlink:href="note-0047-04a" xml:space="preserve">64.</note>
            nitidus ſemper, ſi, ad diſtantiam non admodum magnam
              <lb/>
            a latere vaſis, aquâ imponitur, latus verſus fertur & </s>
            <s xml:id="echoid-s1068" xml:space="preserve">ei ſeſe
              <lb/>
            jungit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1069" xml:space="preserve">Globus ab omni parte æqualiter ab aqua premitur,
              <lb/>
            quando autem accedit ad latus vaſis, vis, qua ibi aqua ele-
              <lb/>
            vatur, tollit pro parte preſſionem illam; </s>
            <s xml:id="echoid-s1070" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1071" xml:space="preserve">preſſio a parte
              <lb/>
            oppoſita præpollet.</s>
            <s xml:id="echoid-s1072" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1073" xml:space="preserve">Quando vas repletur ita, ut aqua defluat, globus a late-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-05" xlink:href="note-0047-05a" xml:space="preserve">65.</note>
            re vitri ſponte medium verſus fertur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1074" xml:space="preserve">vi, qua aqua in medio
              <lb/>
            magis elevatur, ab ea parte preſſionem circa globum minuente.</s>
            <s xml:id="echoid-s1075" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1076" xml:space="preserve">Contrarium in utroque caſu obtinet, quando globus pin-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-06" xlink:href="note-0047-06a" xml:space="preserve">66.</note>
            guedine obtegitur, quia vis, qua aqua & </s>
            <s xml:id="echoid-s1077" xml:space="preserve">globus ſeſe mutuo
              <lb/>
            repellunt, major eſt, ubi aqua magis elevata eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1078" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1079" xml:space="preserve">Duo globi nitidi, aut pinguedine induti, ſeſe mutuo pe-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0047-07" xlink:href="note-0047-07a" xml:space="preserve">67.</note>
            tunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1080" xml:space="preserve">Si nitidi fuerint, cauſa eadem eſt ex qua globus </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>