Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[61.] THEOREMA 17. PROPOSITIO 19.
[62.] SCHOLIVM.
[63.] THEOREMA 18. PROPOSITIO 20.
[64.] SCHOLIVM.
[65.] Linea horæ 24. ab ortu vel occaſu. Vel horizontalis linea.
[66.] Linea horæ 12. ab ortu vel occaſu.
[67.] Linea horæ ſextæ à meridie vel media nocte.
[68.] Linea horæ 12. à meridie vel media nocte.
[69.] Linea horæ 23. ab ortu vel occaſu.
[70.] Linea horæ 22. ab ortu vel occaſu.
[71.] Linea horæ 21. ab ortu vel occaſu.
[72.] Linea horæ 20. ab ortu vel occaſu.
[73.] Linea horæ 19. ab ortu vel occaſu.
[74.] Linea horæ 18. ab ortu vel occaſu.
[75.] Linea horæ 17. ab ortu vel occaſu.
[76.] Linea horæ 16. ab ortu vel occaſu.
[77.] Linea horæ 15. ab ortu vel occaſu.
[78.] Linea horæ 14. ab ortu vel occaſu.
[79.] Linea horæ 13. ab ortu vel occaſu.
[80.] In horologio, quod circulo horæ 13. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumlibet duarum horarum huius tabu læ ſunt, ex ſcholio propoſ. 22. parallelæ.
[81.] Linea horæ 11. ab ortu vel occaſu.
[82.] Linea horæ 10. ab ortu vel occaſu.
[83.] In horologio, quod circulo horæ 10. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumcunque duarum horarum huius tabulæ, ſunt parallelæ, vt conſtat ex ſcho io propoſ. 22.
[84.] Linea horæ 9. ab ortu vel occaſu.
[85.] Linea horæ 8. ab ortu vel occaſu.
[86.] Linea horæ 7. ab ortu vel occaſu.
[87.] Linea horæ 6. ab ortu vel occaſu.
[88.] Linea horæ 5. ab ortu vel occaſu.
[89.] Linea horæ 4. ab ortu vel occaſu.
[90.] Linea horæ 3. ab ortu vel occaſu.
< >
page |< < (42) of 677 > >|
6242GNOMONICES G X, & C G, G L, & rectæ C T, L X, arcus{q́ue} C T, L X, æquales erunt. Itaque quoniam arcus A S,
arcui
I V, æqualis est, &
arcus B S, arcui K V, ſuperabit A B, arcus primæ horæ , eadem quantita-
te
arcum A S, horæ æquinoctialis, qua I K, arcus ab arcu I V, horæ æquinoctialis ſuperatur.
Ergo per
ea
, quæ dictaſunt, erit I K, arcus primæ horæ ;
at que adeò circulus maximus B F K, per primam ho-
ram
, &
Acquatoris ductus, tran-
45[Figure 45] ſit quoque per primam horam .
Eo-
dem
prorſus pacto demonſtr abimus ar-
cum
I K, eſſe duarum horarum ,
quemadmodum
&
arcus A C, duas ho-
ras
, complectitur, &
E G, arcus
1110 duas horas Aequatoris;
quoniam vide-
licet
arcus T C, quo A C, arcus dua-
rum
horarum , ſuperat arcum A T,
duarum
horarum æquinoctialium, ęqua-
lis
eſt arcui L X, quo I L, arcus ab ar-
cu
I X, duarum horarum æquinoctia-
lium
ſuperatur.
Cum igitur I K, oſten-
ſus
ſit arcus primæ horæ , erit K L,
arcus
ſecundæ horæ.
Eadem{q́ue}, demon-
ſtratio
erit in reliquis horis inæquali-
2220 bus , &
aliorum ſignorum, ſi loco
parallelorum
, &
, aſſumantur
alij
duo oppoſiti, &
æquales. Quod est
propoſitum
.
OMNIA autem, quæ proximis
33In ſphęra recta
iidẽ
circuli indi
cãt
horas à mer.
vel
med. noc &
ab
or. vel occ
Nullæ
autẽ ibi
ſunt
horę in-
æquales
.
duabus propoſ.
demonſtr auimus, intel-
ligenda
ſunt in ſphæra obliqua tantum.
Nam in recta non eſt vllus parallelus perpetuo apparens, cum omnes paralleli ab Horizonte per il-
lorum
polos ducto bifariam ſecentur, vt conſtat ex propoſ.
15. lib. 1. Theod. Vnde in ſphæra recta
maximi
circuli, inter quos eſt &
Meridianus & Horizon, incedentes per polos mundi, ſecantes{q́ue}
4430 Aequatorem, ac proinde, per propoſ.
10. lib. 2. Theod. & reliquos omnes parallelos in 24.
partes æquales, indicabunt & horas à meridie vel media nocte, & ab ortu vel occaſu Solis. Ho-
autem inæquales ibi nuliæ ſunt, cum perpetuum ſit æquinoctium, ac proinde horæ æquinoctiales ſint
partes
duodecimæ cuiuslibet diei, quemadmodum &
horæ inæquales in ſphæra obliqua partes ſunt duo-
decimæ
cuiuſque diei.
THEOREMA 9. PROPOSITIO 11.
55Vmbra ſtyli, &
radius
Solis ꝓ-
iicitur
in cõem
ſectionem
plani
horologij
, & cir
culi
maximi, in
quo
Sol exiſtit.
SOLE in quocunque circulo horario, vel alio maximo exiſtente,
6640 radius Solaris, atque adeò vmbra verticis ſtyli proijcitur in rectam li-
neam
, quæ communis ſectio eſt ipſius circuli horarij vel maximi, &

plani
horologij.
SIT circulus horarius, vel quicunque alius maximus A B C D, ſecans planum horologii
E
F G H, per rectam E G, ſitq́ ſtylus I K, cuius vertex I, in centro I, collocetur, per propoſ.
2. Di-
co
Sole in quocunque puncto L, exiſtente in circulo A B C D, radium eius, &
vmbram verticis
7750 ſtyli I, proijci in rectam E G.
Nam radius L I, pertinens ad centrum I, per quod & planum cir-
culi
A B C D, ducitur, à plano circuli A B C D, non recedet, Sole exiſtente in circunferentia
ipſius
circuli, ſed productus ſecabit circunferentiam eiuſdem circuli in puncto M, quod puncto
L
, opponitur, ita vt ipſe radius ſit circuli diameter.
Cum ergo recta E G, in plano eiuſdem
circuli
exiſtat, ſecabit radius L I M, rectam E G, in N, puncto;
atque adeo radius Solis L M, &
vmbra
verticis ſtyli I, proiicietur in rectam E G, communem ſectionem circuli horarii A B-
C
D, &
plani horologij E F G H. Eodem modo, ſi alius quidam circulus horarius, vel alius
maximus
A F C H, idem planum horologij E F G H, ſecet per rectam F H, &
Sol exiſtat in pun-
cto
O, circuli horarij, vel maximi, demonſtrabimus radium O I, &
vmbram eiuſdem verticis
ſtyli
I, proiici in rectam F H, propterea quod radius productus ad punctum oppoſitum P, re-
ctam
FH, in eodem plano circuli A F C H, exiſtentem ſecet in Q, puncto.
Eademq́ eſt ratio

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index