Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[61.] THEOREMA 17. PROPOSITIO 19.
[62.] SCHOLIVM.
[63.] THEOREMA 18. PROPOSITIO 20.
[64.] SCHOLIVM.
[65.] Linea horæ 24. ab ortu vel occaſu. Vel horizontalis linea.
[66.] Linea horæ 12. ab ortu vel occaſu.
[67.] Linea horæ ſextæ à meridie vel media nocte.
[68.] Linea horæ 12. à meridie vel media nocte.
[69.] Linea horæ 23. ab ortu vel occaſu.
[70.] Linea horæ 22. ab ortu vel occaſu.
[71.] Linea horæ 21. ab ortu vel occaſu.
[72.] Linea horæ 20. ab ortu vel occaſu.
[73.] Linea horæ 19. ab ortu vel occaſu.
[74.] Linea horæ 18. ab ortu vel occaſu.
[75.] Linea horæ 17. ab ortu vel occaſu.
[76.] Linea horæ 16. ab ortu vel occaſu.
[77.] Linea horæ 15. ab ortu vel occaſu.
[78.] Linea horæ 14. ab ortu vel occaſu.
[79.] Linea horæ 13. ab ortu vel occaſu.
[80.] In horologio, quod circulo horæ 13. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumlibet duarum horarum huius tabu læ ſunt, ex ſcholio propoſ. 22. parallelæ.
[81.] Linea horæ 11. ab ortu vel occaſu.
[82.] Linea horæ 10. ab ortu vel occaſu.
[83.] In horologio, quod circulo horæ 10. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumcunque duarum horarum huius tabulæ, ſunt parallelæ, vt conſtat ex ſcho io propoſ. 22.
[84.] Linea horæ 9. ab ortu vel occaſu.
[85.] Linea horæ 8. ab ortu vel occaſu.
[86.] Linea horæ 7. ab ortu vel occaſu.
[87.] Linea horæ 6. ab ortu vel occaſu.
[88.] Linea horæ 5. ab ortu vel occaſu.
[89.] Linea horæ 4. ab ortu vel occaſu.
[90.] Linea horæ 3. ab ortu vel occaſu.
< >
page |< < (43) of 677 > >|
6343LIBER PRIMVS. cæteris. Sole igitur in quocunque cir
46[Figure 46] culo horario, vel alio maximo, exi-
ſtente
, radius Solaris, atque adeò
vmbra
verticis ſtyli proijcitur in re-
ctam
lineam, quæ communis ſectio
eſt
ipſius circuli horarij vel maximi,
&
plani horologij.
SCHOLIVM.
1110
QVEM ADMODVM autem
circuli
illi maximi, qui horas tam à me-
ridie
vel media nocte, quàm ab ortu vel
occaſu
indicant, Horarij appellantur,
vt
propoſ.
9. & 10. diximus: ita quo-
que
communes ſectiones ipſorum, &

plani
horologij, in quas vmbram ſtyli
proijci
hac propoſ.
demonſtr auimus, li-
neę
horarię nuncupantur;
quia extre-
22Horariæ lineæ
quæ
ſint.
mitas vmbræ in illas incidens, quota
3320 ſit hora, hoc eſt, quemnam circulum
horariũ
tunc occupet Sol, demonſtrat.
EADEM ratione communes ſectiones aliorum cir culorum maximorum, & plani horologij, nomen
44Omnes lineæ
rectæ
in horolo
gio
nomen acci
piunt
à circulis
maximis
, qui
eas
efficiunt in
horologio
.
accipiunt à circulis illis maximis, qui eas in horologio efficiunt:
Vt communis ſectio Aequinoctialis circu
li
, &
plani horologij, dicitur linea Aequinoctialis: Verticalis circuli, & plani horologij ſectio communis
linea
Verticalis:
Meridiani, & eiuſdem plani horologij communis ſectio, linea Meridiana, & c.
QVOD ſi circulus maximus plano Horologij æquidiſtet, euaneſcet linea illa à circulo maximo denc-
minata
, hoc eſt, in horologio deſcribi non poteſt.
Cum enim circulus ille non ſecet planum horologij, ſed ei
æquidiſtet
, non habebunt communem ſectionem circulus ille, &
horologij planum, neq; radius ſolis in eo
circulo
exiſtentis in planum horologij proijcietur, ſed infinitam faciet propemodum umbram, æquidiſtan-
553066Quorum circu-
lo@um
maximo
rum
lineæ in
horologio
de-
ſcribi
nequeãt.
tem{q́ue} plano horologij.
Vnde neque in horologio Horizontali linea horizontalis, ſeu horæ 24. ab ortu, uel
occaſu
;
neque in horologio uerticali linea uerticalis; neque in Polari linea horæ ſextæ à meridie uel me-
dia
nocte;
neque in Meridiano linea horæ 12. à meridie uel media nocte; neque in Verticaligrad. 45. linea
horæ
12.
ab ortu uel occaſu; neque in Aequinoctiali linea Aequinoctialis deſcribi pot eſt, ſed prorſus eua-
neſcit
.
Id quod ex figura ſuperiori facile intelligi poteſt. Sole enim exiſtente in puncto B, circuli B D,
erit
radius B I, &
umbra I D, plano horologij E G, æquidiſtans, ſicut & circulus ipſe ipſe eidem plano
æquidiſtat
, &
c.
COROLLARIVM PRIMVM.
774088Horologiũ pla-
Solare quid
ſit
.
HINC ſequitur, Horologium planum Solare nihil eſſe aliud, quàm figuram planam continentem
communes
ſectiones (quæ quidem omnes rectæ ſunt lineæ) omnium circulorum horariorum ſiue à me-
993. vndec. ridie vel media nocte, ſiue ab ortu uel occaſu, &
plani ipſius horologij: Propterea quòd, vt in hac pro-
poſ
.
demonſtrauimus, Sole exiſtente, verbi gratia, in circulo horæ 12. vmbra ſtyli proijcitur in rectam
quæ
communis eſt ſectio dicti circuli, &
plani horologij, atque adeo horam indicat duodecimam, cuius
circulum
tunc ſol occupat, atque ita de reliquis horis.
COROLLARIVM II.
1010Vmbra ſtyli in
æquinoctijs
de-
ſcribit
bne@m
æquin@ctialem

r
ectam in horo
legio
.
PERSPICVVM quoque eſt ex his, Sole exiſtente in æquinoctiali circulo, vt in principio , uel
, radium ſolarem, &
extremitatem vmbrę ſtyli deſcribere motu diurno lineam rectam, communem
111150 videlicet ſectionem Aequatoris, &
plani horologij: quia eo tempore radius Solis per mundi centrũ tran-
ſiens
, atque adeò vmbræ extremitas à plano Aequatoris non recedit, (negligimus enim hic modicam il-
lam
declinationem, quam proprio motu Sol acquirit.)
ſed ſemper in communem ſectionem Aequato-
ris
, &
plani horologij, id eſt, in lineam Aequinoctialem proijcitur, vt oſtenſum eſt. Quare ad motum diur
num
ipſam deſcribet.
THEOREMA 10. PROPOSITIO 12.
SOLE in quocunque puncto extra Aequatorem exiſtente, radius
Solaris
, atq;
adeo vmbra verticis ſtyli, proijcitur in lineam curuam,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index