Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[61.] THEOREMA 17. PROPOSITIO 19.
[62.] SCHOLIVM.
[63.] THEOREMA 18. PROPOSITIO 20.
[64.] SCHOLIVM.
[65.] Linea horæ 24. ab ortu vel occaſu. Vel horizontalis linea.
[66.] Linea horæ 12. ab ortu vel occaſu.
[67.] Linea horæ ſextæ à meridie vel media nocte.
[68.] Linea horæ 12. à meridie vel media nocte.
[69.] Linea horæ 23. ab ortu vel occaſu.
[70.] Linea horæ 22. ab ortu vel occaſu.
[71.] Linea horæ 21. ab ortu vel occaſu.
[72.] Linea horæ 20. ab ortu vel occaſu.
[73.] Linea horæ 19. ab ortu vel occaſu.
[74.] Linea horæ 18. ab ortu vel occaſu.
[75.] Linea horæ 17. ab ortu vel occaſu.
[76.] Linea horæ 16. ab ortu vel occaſu.
[77.] Linea horæ 15. ab ortu vel occaſu.
[78.] Linea horæ 14. ab ortu vel occaſu.
[79.] Linea horæ 13. ab ortu vel occaſu.
[80.] In horologio, quod circulo horæ 13. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumlibet duarum horarum huius tabu læ ſunt, ex ſcholio propoſ. 22. parallelæ.
[81.] Linea horæ 11. ab ortu vel occaſu.
[82.] Linea horæ 10. ab ortu vel occaſu.
[83.] In horologio, quod circulo horæ 10. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumcunque duarum horarum huius tabulæ, ſunt parallelæ, vt conſtat ex ſcho io propoſ. 22.
[84.] Linea horæ 9. ab ortu vel occaſu.
[85.] Linea horæ 8. ab ortu vel occaſu.
[86.] Linea horæ 7. ab ortu vel occaſu.
[87.] Linea horæ 6. ab ortu vel occaſu.
[88.] Linea horæ 5. ab ortu vel occaſu.
[89.] Linea horæ 4. ab ortu vel occaſu.
[90.] Linea horæ 3. ab ortu vel occaſu.
< >
page |< < (44) of 677 > >|
6444GNOMONICES11Vmbra ſtyli, &
radiu
Solari@
extra
æꝗnoctia
proiicitur
in ſe
ctionem
conicã,
quæ
commun@s
ſectio
eſt plani
horologu
, & co-
nicę
ſuperficiei,
cuius
baſis eſt
parallelus
paral
lelo
Solis oppo-
ſitus
.
communis ſectio eſt plani horologij, &
conicæ ſuperficiei, cuius baſis
eſt
parallelus parallelo Solis oppoſitus.
SOL extra Aequatorem A B, exiſtat in puncto C, quod motu diurno parallelum D C E, &
eius
punctum oppoſitum F, parallelũ
47[Figure 47] G F H, radius verò C F, per centrum
mundi
I, extenſus conicas ſuperficies
I
D E, I G H, deſcribat.
Sit quoque
planum
horologij K L M N, circulo
maximo
O P, æquidiſtans, faciensq́ue
2210 in conica ſuperficie vmbræ I G H, cõ-
munem
ſectionem curuam lineam
Q
L N, quæ vel circulus erit, vel Para-
bole
, vel Hyperbole, vel Ellipſis, vt pa
tet
ex propoſ.
4. 5. 6. & 7. huius lib.
Dico radium Solarem C F, atque id-
circo
vmbram I F, proiici in curuam
lineam
Q L N.
Nam radius C F, cum
deſcribat
motu diurno vtramque ſu-
perficiem
conicam, non recedet ab
3320 vtraque earum, Sole exiſtente in C,
(Negligimus enim etiam hic modi-
cam
illam declinationem, quam Sol
motu
proprio acquirit.)
ſed produ-
ctus
ſecabit parallelum oppoſitum in
puncto
F, quod puncto C, opponitur,
ita
vt, per propoſ.
1. lib. 1. Apoll. iaceat in ſuperficie vtraque conica. Cum ergo & curua linea
Q
L N, in ſuperficie conica vmbræ I G H, exiſtat, ſecabit radius C F, curuam lineam Q L N, in
puncto
R;
ac propterea radius Solis C I F, & vmbra verticis ſtyli I, proijcietur in lineam curuam
Q
L N, cõmunem ſectionem conicæ ſuperficiei vmbræ I G H, &
plani horologij K L M N. Idemq́
4430 oſtendemus contingere, in quocunque puncto cæli Sol ponatur extra Aequatorem.
Sole igitur
in
quocunque puncto extra Aequatorem exiſtente, &
c. Quod oſtendendum erat.
COROLLARIVM.
EX his conſtat, Sole exiſtente extra æquinoctialem circulum, vt in quocunque puncto Zodiaci, præ-
55Vmbra ſtyli
extra
æꝗnoctia
deſcribit
coni-
cam
ſectionem
in
horologio.
terquam in principio , &
, radium ſolarem, & extremitatem vmbræ ſtyli deſcribere motu diurno
lineam
curuam, communem nimirum ſectionem conicæ ſuperficiei, quam vmbra deſcribit, &
plani ho-
rologij
:
quia eo tempore radius Solis per centrum mundi incedens, atque adeò vmbræ extremitas, à ſu-
perficie
conica vmbræ non recedit, ſed ſemper proijcitur in communem ſectionem ſuperficiei vmbræ, &

plani
horologij, id eſt, in curuam lineam, nempe circulum, vel Parabolen, vel Hyperbolen, vel Ellipſim,
6640 vt demonſtratum eſt.
Quare ipſam deſcribet ad motum diurnum.
DENOMINATVR tamen eiuſmodi ſectio conica à parallelo, in quo Sol moratur. Vt Sole exi-
ſtente
in principio , appellatur ſectio conica, quam vmbra percurrit, circulus, vel Parabole, vel Hyper-
bole
, vel Ellipſis cancri, &
ſic de cæteris.
THEOREMA 11. PROPOSITIO 13.
CIRCVLI horarum à meridie, vel media nocte, ſecant ſuperficies
77Circuli horarũ
à
mer. vel med.
noc
. ſecant ſu-
perficies
coni-
cis
, quarum ba-
ſes
ſunt maxi-
mus
parallelo-
rum
ſemper ap
parentium
, &
maximus
ſem-
per
occultorũ,
p
lineas rectas,
in
quibus eaſdẽ
tangunt
circuli
horarum
ab or.
vel
occaſu.
duas conicas, quarum vertex eſt centrum mundi, baſes autem duo pa-
8850 ralleli tangentes Hoiizontem, quorum vnus eſt maximus ſemper appa-
rentium
, alter verò maximus ſemper deliteſcentium, lineis rectis ſe mu-
tuo
ſecantibus in centro mundi:
In ijſdem autem lineis circuli horarũ
ab
ortu, vel occaſu, eaſdem ſuperficies conicas tangunt.
IN Sphæra ABCD, cuius centrum E, & axis A C, ſint duæ conicæ ſuperficies E F G, E H I,
quarum
vertex communis E, centrum mundi, &
baſes paraileli F G, H I, maximi eorum, qui ſem
per
apparent, &
ſub terra occultantur, axis quoque communis recta A C. Sit quoque circulus
horarius
à meridie, vel media nocte quicunque A N C k, qui per polos mundi A, C, tranſibit, per
propoſ
.
9. huius lib. ſecans parallelos rectis K L, M N; conicas autem ſuperficies lineis k N, L M.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index