Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
31
(11)
32
(12)
33
(13)
34
(14)
35
(15)
36
(16)
37
(17)
38
(18)
39
(19)
40
(20)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
page
|<
<
(20)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div66
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
19
">
<
pb
o
="
20
"
file
="
0040
"
n
="
40
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div70
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
20
">
<
head
xml:id
="
echoid-head23
"
xml:space
="
preserve
">THEOREMA 2. PROPOSITIO 3.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1422
"
xml:space
="
preserve
">RADIVS Solis in Aequatore quidem exiſtentis, motu diurno cir-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0040-01
"
xlink:href
="
note-0040-01a
"
xml:space
="
preserve
">Sol in Aequa-
<
lb
/>
tore exiſtens de
<
lb
/>
ſcribit ſuo ra-
<
lb
/>
dio æquinoctia
<
lb
/>
lem circulum.
<
lb
/>
extra vero Ae-
<
lb
/>
quatorem duas
<
lb
/>
conicas ſuperfi-
<
lb
/>
cies.</
note
>
ca centrum mundi deſcribit circulum, nem pe ipſummet Aequatorem:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1423
"
xml:space
="
preserve
">extra verò Aequatorem conſtituti, duas conicas ſuperficies ad centrum
<
lb
/>
mundi, tanquam ad communem verticem, coniunctas, quarum vnius
<
lb
/>
baſis eſt parallelus à centro Solis deſcriptus, alterius autem, parallelus pa-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0040-02
"
xlink:href
="
note-0040-02a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
rallelo huic oppoſitus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1424
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1425
"
xml:space
="
preserve
">vtriuſque axis idem, qui mundi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1426
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1427
"
xml:space
="
preserve
">IN Analemmate A B C D, cuius centrum E, axis mundi ſit D B; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1428
"
xml:space
="
preserve
">communis ſectio Aequatoris,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1429
"
xml:space
="
preserve
">Meridiani recta A C; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1430
"
xml:space
="
preserve
">duorum parallelorum oppoſitorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1431
"
xml:space
="
preserve
">eiuſdem Meridiani communes
<
lb
/>
ſectiones rectæ F G, H I, ſecantes axem in Q, R, punctis, quæ centra erunt ipſorum parallelorũ,
<
lb
/>
ex propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1432
"
xml:space
="
preserve
">10. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1433
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1434
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1435
"
xml:space
="
preserve
">Theodoſii, quandoquidem axis per ipſorum polos ducitur, atque adeo ex di-
<
lb
/>
cta propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1436
"
xml:space
="
preserve
">per centra eorundem tranſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1437
"
xml:space
="
preserve
">In telligantur quoque circa diametros A C, F G, H I, de-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0040-01
"
xlink:href
="
fig-0040-01a
"
number
="
18
">
<
image
file
="
0040-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0040-01
"/>
</
figure
>
ſcripti circuli, nempe Aequator
<
lb
/>
A K C L, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1438
"
xml:space
="
preserve
">duo paralleli F M
<
lb
/>
G N, H O I P, ad Meridianum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0040-03
"
xlink:href
="
note-0040-03a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
recti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1439
"
xml:space
="
preserve
">In Sphæra enim Aequator,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1440
"
xml:space
="
preserve
">ei
<
emph
style
="
sub
">9</
emph
>
paralleli ad Meridiani pla-
<
lb
/>
num, ex propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1441
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1442
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1443
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1444
"
xml:space
="
preserve
">Theo
<
lb
/>
doſii, recti ſunt, cum eos Meri-
<
lb
/>
dianus circulus per ipſorum po-
<
lb
/>
los ſecet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1445
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam igitur, Sole
<
lb
/>
in Aequatore exiſtente, nimirũ
<
lb
/>
in puncto A, centrum eius à cir-
<
lb
/>
cunferẽtia Aequatoris A K C L,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1446
"
xml:space
="
preserve
">radius A E, ad centrum mun-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0040-04
"
xlink:href
="
note-0040-04a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
di pertinens à plano eiuſdem
<
lb
/>
Aequatoris, quod per centrum
<
lb
/>
etiam mundi ducitur, non rece-
<
lb
/>
dit, ſed motu diurno in eo ſem-
<
lb
/>
per circunfertur, (Negligimus
<
lb
/>
enim nũc declinationem, quam
<
lb
/>
proprio motu Sol acqui@it.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1447
"
xml:space
="
preserve
">per-
<
lb
/>
ſpicuum eſt, ex definitione circu
<
lb
/>
li, à Solis radio circulum, nem-
<
lb
/>
pe ipſummet Aequa@orem A K-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0040-05
"
xlink:href
="
note-0040-05a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
C L, deſcribi, cuius circunferen-
<
lb
/>
tiam centrum eiuſdẽ deſcribit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1448
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1449
"
xml:space
="
preserve
">AT vero Sole extra Aequatorem conſtituto, vt in puncto F, radius eius F E, ad mundi centrũ
<
lb
/>
pertinens, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1450
"
xml:space
="
preserve
">in rectum, continuumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1451
"
xml:space
="
preserve
">productus, conuertitur (manente puncto E, ſixo) circa cir-
<
lb
/>
cunferentiam circuli F M G N, (cũ ad motum diurnum cẽtrum Solis ab ea non recedat) & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1452
"
xml:space
="
preserve
">altera
<
lb
/>
ex parte circa circunferentiam circuli H O I P, qui illi æqualis eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1453
"
xml:space
="
preserve
">oppoſitus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1454
"
xml:space
="
preserve
">Igitur radius So-
<
lb
/>
lis F E, productus ad I, deſcribit conicas ſuperficies E F G, E I H, ad centrum E, aptatas, quarum
<
lb
/>
baſes ſunt paralleli oppoſiti F M G N, H O I P; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1455
"
xml:space
="
preserve
">vertex communis E, centrum mundi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1456
"
xml:space
="
preserve
">axis verò
<
lb
/>
vtriuſque E Q, E R, idem, qui axis mundi, quandoquidem, Q, R, centra ſunt, vt oſtendimus, cir-
<
lb
/>
culorum F M G N, H O I P. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1457
"
xml:space
="
preserve
">Quæ omnia perſpicua ſunt ex definitionibus Apollonij Pergæi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1458
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1459
"
xml:space
="
preserve
">EAEDEM ſuperficies conicæ deſcribentur, dum Sol in puncto I, oppoſito fuerit conſtitutus,
<
lb
/>
vt patet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1460
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1461
"
xml:space
="
preserve
">DENIQVE, ſi à quouis puncto cęli per centrum mundi recta linea ducatur, deſcribet
<
lb
/>
ipſa motu diurno circumlata duas ſuperficies conicas ad centrum mundi connexas, quarum baſes
<
lb
/>
deſcribuntur à puncto illo, eiusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1462
"
xml:space
="
preserve
">oppoſito, axesq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1463
"
xml:space
="
preserve
">habent partes axis mundi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1464
"
xml:space
="
preserve
">Vt ſi a puncto S,
<
lb
/>
paralleli ſemper apparentium maximi recta S E, per centrum mundi extendatur, deſcribentur mo-
<
lb
/>
tu diurno conicæ ſuperficies E S V, E α Y, ad centrum E, tanquam verticem communem aptatas,
<
lb
/>
quarum baſes ſunt paralleli à puncto S, eiusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1465
"
xml:space
="
preserve
">oppoſito α, deſcripti, quorum S T V X, maximus
<
lb
/>
eſt eorum, qui ſemper apparent, at Y Z α β, maximus eorum, qui nunquam apparent ſupra Ho-
<
lb
/>
rizontem Y V. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1466
"
xml:space
="
preserve
">Eademq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1467
"
xml:space
="
preserve
">eſt ratio de cæteris celi punctis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1468
"
xml:space
="
preserve
">Radius ergo Solis in Aequatore quidem
<
lb
/>
exiſtentis, motu diurno, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1469
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1470
"
xml:space
="
preserve
">Quod erat demonſtrandum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1471
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>