Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
961 dccccv
962 dccccvi
963 dccccvii
964 dccccix
965 dccccix
966 dccccx
967 dccccxi
968 dcccxcii
969 dccccxiii
970 dccccxiiii
971 dccccxv
972 dccccxvi
973 dccccxvii
974 dccccxviii
975 dccccxix
976 dccccxx
977 dccccxxi
978 dccccxxii
979 dccccxxiii
980 dccccxxiiii
981 dccccxxv
982 dccccxxvi
983 dccccxxvii
984 dccccxxviii
985 dccccxxix
986 dccccxxx
987 dccccxxxi
988 dcccxxxii
989 dccccxxxiii
990 dccccxxxiiij
< >
page |< < (dccccvii) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1383" type="section" level="1" n="128">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28680" xml:space="preserve">
              <pb o="dccccvii" file="0963" n="963" rhead="Subteilen ſachen."/>
            als rüben/ nuß/ vnd limonen. </s>
            <s xml:id="echoid-s28681" xml:space="preserve">Man weſſeret ſie lang/ vnnd ſchütt für vnd
              <lb/>
            für friſches darüber. </s>
            <s xml:id="echoid-s28682" xml:space="preserve">Man ſeüdet ſie biß daß ſie weich werdend/ dörret ſie
              <lb/>
            darnoch an dem ſchatten/ vnd wann ſie mitt honig oder zucker ob dẽ feüwr
              <lb/>
            verſchaumet ſeind/ machet man ſie ein.</s>
            <s xml:id="echoid-s28683" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28684" xml:space="preserve">Honig vnnd zucker reiniget man mit dem weiſſen von dem ey/ weil man
              <lb/>
            ſie ſeüdet vnnd kochet. </s>
            <s xml:id="echoid-s28685" xml:space="preserve">Vnnd wann die tropffen bleiben vnd zůſam̃en lauf-
              <lb/>
            fen/ ſo ſeind ſie genůg geſotten.</s>
            <s xml:id="echoid-s28686" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28687" xml:space="preserve">Die trauben werdend in eſſig erhalten/ wann man honig darzů thůt/ ſo
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0963-01" xlink:href="note-0963-01a" xml:space="preserve">Frücht zů er-
                <lb/>
              halten.</note>
            ſchadet es jnen nichts. </s>
            <s xml:id="echoid-s28688" xml:space="preserve">Ich hab ſie alſo noch grün geſehen. </s>
            <s xml:id="echoid-s28689" xml:space="preserve">In kalten landen
              <lb/>
            werden die treübel von jnen ſelbs erhaltẽ/ wañ ſie gereiniget vnd auffgehen
              <lb/>
            cket werden gegen mitnacht. </s>
            <s xml:id="echoid-s28690" xml:space="preserve">Die nuß erhaltẽ ſich gar wol im honig/ ſie wer-
              <lb/>
            den ſüß/ vnd dienet dz ſelbig honig gar wol dem rauchen rachen vnd kälen.</s>
            <s xml:id="echoid-s28691" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28692" xml:space="preserve">Das fleiſch wirt in dẽ ſom̃er auff diſe weyß erhalten. </s>
            <s xml:id="echoid-s28693" xml:space="preserve">Seüd oder ſchwell es
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0963-02" xlink:href="note-0963-02a" xml:space="preserve">Fleiſch zů er-
                <lb/>
              halten.</note>
            ein wenig/ truck dz waſſer daruon auß/ vnd laß es an einem ſchattechtẽ vñ
              <lb/>
            lüfftigen orth dürr vnd trocken werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s28694" xml:space="preserve">darnoch beſprütz es mit weiſſem eſ-
              <lb/>
            ſig vnd ſalß/ thůn es in ein hafen an ein kalt orth/ vnd keer es all tag vmb.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s28695" xml:space="preserve">das mag ſich alſo zehen tag erhalten. </s>
            <s xml:id="echoid-s28696" xml:space="preserve">Du magſt es auch anderſt kochen oder
              <lb/>
            ſchwellen vnd trucknen/ darnoch ſtoß es mit ſaltz vnd geſtoſſenem weckhol-
              <lb/>
            der/ thůn es in ein hafen mit eſſig/ laß an einem kalten orth ſthen/ keere es
              <lb/>
            alltag vmb/ ſo wirt es wunderbarlich wolgeſchmackt.</s>
            <s xml:id="echoid-s28697" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28698" xml:space="preserve">Die lorberbletter erhalten nitt allein die fiſch/ ſonder bringen dz verdor-
              <lb/>
            ben waſſer wider zů recht/ machen es gar vnſchedlich/ vnd wolgeſchmackt/
              <lb/>
            ſie ſeind auch für dz gifft gar gůt vnd nutzlich. </s>
            <s xml:id="echoid-s28699" xml:space="preserve">Den warmen wein oder waſ-
              <lb/>
            ſer ſo in einem geſchirr iſt/ ſetz oder tunck in ein ander waſſer in/ wölchem ein
              <lb/>
            pfund ſalpeter diſſoluiert vnd zerlaſſen ſeye/ beweg es aber für vnd für/ ſo
              <lb/>
            wirt es gar bald kalt.</s>
            <s xml:id="echoid-s28700" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28701" xml:space="preserve">Wiewol aber dz ein ſubteiler weg iſt das waſſer vnd den wein im waſſer zů
              <lb/>
            crkelten/ thůt man es vyl beſſer mit eyß vnd ſchnee/ diſe kan man behalten
              <lb/>
            biß zů end deß ſom̃ers in großen ſtucken/ die mit langweren{der} kelte zůſamen
              <lb/>
            gewachſen ſeind/ diſe findet man/ wie Münſterus ſagt/ bey den gipfflẽ vñ
              <lb/>
            höchenen der bergen in Wallis/ welche vyl tauſent jar alſo gewert habend.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s28702" xml:space="preserve">Dann dz land iſt alſo kalt/ dz kein ſom̃er ſo heiß/ der ſolche eyß ſchmeltzẽ mö
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0963-03" xlink:href="note-0963-03a" xml:space="preserve">walli@ land.</note>
            ge. </s>
            <s xml:id="echoid-s28703" xml:space="preserve">jedoch wirt es vnderweilẽ vom feüwr vnd {der} Sonnẽ hitz gſchmeltzet/ aber
              <lb/>
            gar langſam. </s>
            <s xml:id="echoid-s28704" xml:space="preserve">Deß ſelbẽ eyß ein ſtuck wie ein ey/ erkelt ein gantz groß geſchirr
              <lb/>
            mit waſſer/ vñ dz gſchwind geleich wie den wein. </s>
            <s xml:id="echoid-s28705" xml:space="preserve">Diſer ſagt er habe ein ſolch
              <lb/>
            ſcheützlich eyß geſehen/ an größe vnd ſpelten ſo erſchrockenlich/ daß es auch
              <lb/>
            die waſſer vnd bronnen bewegt/ vnd wann es bricht/ gibt es ein ſolchen gro
              <lb/>
            ßen thon vnd krach/ dz man vermeinet der himmel falle harnider.</s>
            <s xml:id="echoid-s28706" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s28707" xml:space="preserve">Wañ die pferd vnd mauleſel mit kürpſen bletter ſafft beſtri-
              <lb/>
              <handwritten xlink:label="hd-0963-1" xlink:href="hd-0963-1a" number="51"/>
            chen/ ſeind ſie ſicher vor den weſpen vnd mucken/
              <lb/>
            auch mitten inn dem ſommer. </s>
            <s xml:id="echoid-s28708" xml:space="preserve">alſo daß
              <lb/>
            ich mich offt darab verwun-
              <lb/>
            deret hab.</s>
            <s xml:id="echoid-s28709" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>