Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
11
12
13
14
15
(III)
16
(IV)
17
(V)
18
(VI)
19
(VII)
20
(VIII)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
file
="
0012
"
n
="
12
"/>
vitatis diviſum per radium circuli. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Circulas deſcribi poteſt, quæcunque ſi
<
gap
/>
<
lb
/>
lex gravitatis, modo ſit æqualis in æqualibus a centro diſtantiis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXIII. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod ſi gravitas ſequatur rationem inverſam quadrati di-
<
lb
/>
ſtantiarum, mobilia circulos concentricos deſcribentia, velocitates babebunt in
<
lb
/>
ratione inverſa ſubduplicata diſtantiarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tempora periodica erunt directe,
<
lb
/>
ut radices cuborum earumdem diſtantiarum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXIV. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si mobile viribus centralibus circa focum ellipſis volvatur,
<
lb
/>
vis gravitatis eſt in ratione reciproca duplicata diſtantiarum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXV. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hujusmodi gravitas cum ad planetas tam primarios, quam
<
lb
/>
ſecundarios pertineat, motus eorum (quibus explicandis vortices Carteſii mi-
<
lb
/>
nime ſufficiunt) per ipſam eorum gravitatem ac vim projectilem recte exponi
<
lb
/>
poſſunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXVI. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ex iisdem principiis lunaris quoque motus inæqualitates, ac
<
lb
/>
anomaliæ explicari poſſunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Actio enim ſolis, lunæ in terram gravitatem
<
lb
/>
minuit in Syzygiis, auget in quadraturis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Celeritas revolutionis & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in Sy-
<
lb
/>
zygiis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in quadraturis nullo modo perturbatur: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Extra bæc orbitæ pun-
<
lb
/>
cta acceleratur lunæ velocitas, dum a quadraturis ad ſyzygias accedit, re-
<
lb
/>
tardatur vero, dum a ſyzygiis ad quadraturas progreditur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc etiam fit,
<
lb
/>
ut orbita lunæ byeme, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">dum terra in peribelio eſt, magis expandatur, con-
<
lb
/>
trabatur vero æſtate, terra verſante in apbelio, ex quo inæqualitas in tem-
<
lb
/>
pore periodico revolutionis conſequitur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXVII. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Apogæum lunæ debet progredi ſecundum ordinem ſignorum,
<
lb
/>
quando luna eſt in ſyzygiis, retrogredi, quando luna eſt in quadraturis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Retrogradationem progreſſio ſuperat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">binc ſola nobis ſenſibilis efficitur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ex
<
lb
/>
boc motu variatio excentricitatis orbitæ lunaris conſequitur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Inclinatio or-
<
lb
/>
bitæ lunaris ad planum ecclipticæ, quæ varia eſt, motum in nodis lunæ efficit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXVIII. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pbaſes lunæ & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aliorum planetarum a varia illorum reſpe-
<
lb
/>
ctu ſolis & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">lunæ poſitione dependent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ecclipſis lunæ contingit non niſi in
<
lb
/>
oppoſitione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum prope nodos luna verſatur: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum vero nodus lunæ vel in
<
lb
/>
ipſo conjunctionis loco, vel prope eum eſt, ecclipſis terræ, quam vulgo eccli-
<
lb
/>
pſim ſ lis dicunt, babetur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XXXIX. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sol motu vertiginis circa axem convertitur, ejus maculæ
<
lb
/>
ſunt fuligo denſior in majorem molem concreſcens; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Solis & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">lunæ actiones con-
<
lb
/>
junctæ in tellure noſtra, cum obverſam ſibi terræ partem magis, averſam
<
lb
/>
minus, quam illius centrum attrabunt, æſtum marinum efficiunt.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XL. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cometas planetis accenſendos eſſe probant eorumdem orbitæ regu-
<
lb
/>
lares; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">borum ſeu caudæ, ſeu barbæ, ſeu crines non aliud eſſe videntur, quam
<
lb
/>
exbalationes actione ſolis maxima copia excitatæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in averſam a ſole par-
<
lb
/>
tem propulſæ.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:space
="
preserve
">XLI. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Motus diurnus Aſtrorum per motum vertiginis terræ, variæ
<
lb
/>
anni tempeſtates, dierum noctiumque viciſſitudines, varia longitudo per ter-
<
lb
/>
reſtris axis parallelismum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inclinationem ad ecclipticam recte exponitur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>