Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of contents

< >
< >
page |< < (293) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <pb o="293" file="0345" n="345" rhead="SUPPLEMENTA. §. V."/>
        </div>
        <div type="section" level="0" n="0">
          <head style="it" xml:space="preserve">§ V. De Æquilibrio binarum maſſarum connexarum
            <lb/>
          invicem per bina alia puncta </head>
          <p>
            <s xml:space="preserve">86. </s>
            <s xml:space="preserve">COntinetur autem, quod pertinet ad momentum in
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0345-01" xlink:href="note-0345-01a" xml:space="preserve">Propoſitio pro-
                <lb/>
              blematis de æ-
                <lb/>
              quilibrio pun-
                <lb/>
              ctorum qua-
                <lb/>
              tuor, quorum
                <lb/>
              bina extrema
                <lb/>
              habeant quaſ
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              cunque maſſas
                <lb/>
              cum viribus ex-
                <lb/>
              ternis ſibi pro-
                <lb/>
              portionalibus,
                <lb/>
              & altera e me-
                <lb/>
              diis vim a ful.
                <lb/>
              cro.</note>
            vecte, & </s>
            <s xml:space="preserve">ad æquilibrium, ſequentis problematis
              <lb/>
            ſolutione. </s>
            <s xml:space="preserve">Sit in fig. </s>
            <s xml:space="preserve">75 quivis numerus punctorum materiæ
              <lb/>
            in A, qui dicatur A, in D quivis alius, qui dicatur D, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            puncta ea omnia ſecundum directiones AZ, DX parallelas
              <lb/>
            rectæ datæ CF ſollicitentur ſimul viribus, quæ ſint æquales
              <lb/>
            inter omnia puncta ſita in A, itidem inter omnia ſita in D,
              <lb/>
            licet vires in A ſint utcunque diverſæ a viribus in D. </s>
            <s xml:space="preserve">Sint
              <lb/>
            autem in C, & </s>
            <s xml:space="preserve">B bina puncta, quæ in ſe invicem, & </s>
            <s xml:space="preserve">in
              <lb/>
            illa puncta ſita in A, & </s>
            <s xml:space="preserve">D mutuo agant, ac ejuſmodi mutuis
              <lb/>
            actionibus impediri debeat omnis actio virium illarum in A,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">D, & </s>
            <s xml:space="preserve">omnis motus puncti B: </s>
            <s xml:space="preserve">motus autem puncti C im-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0345-02" xlink:href="note-0345-02a" xml:space="preserve">Fig. 75.</note>
            pediri debeat actione contraria ſulcri cujuſdam, in quod ipſum
              <lb/>
            agat ſecundum directionem compoſitam ex actionibus omnium
              <lb/>
            virium, quas habet: </s>
            <s xml:space="preserve">quæritur ratio, quam habere debent ſum-
              <lb/>
            mæ virium A, & </s>
            <s xml:space="preserve">D ad hoc, ut habeatur id æquilibrium, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            quantitas, ac quæritur directio vis, qua fulcrum urgeri debet a
              <lb/>
            puncto C.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">87. </s>
            <s xml:space="preserve">Exprimant AZ, & </s>
            <s xml:space="preserve">DX vires illas parallelas ſingulo-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0345-03" xlink:href="note-0345-03a" xml:space="preserve">Vis ex binis
                <lb/>
              extremis in al-
                <lb/>
              terum e me-
                <lb/>
              diis.</note>
            rum punctorum poſitorum in A, & </s>
            <s xml:space="preserve">D. </s>
            <s xml:space="preserve">Ut ipſæ elidantur,
              <lb/>
            debebunt in iis haberi vires AG, DK contrariæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">æquales
              <lb/>
            ipſis AZ, DX. </s>
            <s xml:space="preserve">Quoniam eæ debent oriri a ſolis actionibus
              <lb/>
            punctorum C, & </s>
            <s xml:space="preserve">B agentium in A ſecundum rectas AC,
              <lb/>
            AB, & </s>
            <s xml:space="preserve">in D ſecundum rectas DC, DB, ductis ex G rectis
              <lb/>
            GI, GH parallelis BA, AC uſque ad rectas AC, BA, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            ex K rectis KM, KL parallelis BD, DC, uſque ad re-
              <lb/>
            ctas DC, BD; </s>
            <s xml:space="preserve">patet, in A vim AG debere componi ex
              <lb/>
            viribus AI, AH, quarum prima quodvis punctum in A
              <lb/>
            repellat a C, ſecunda attrahat ad B, & </s>
            <s xml:space="preserve">in D vim DK com-
              <lb/>
            poni itidem ex viribus DM, DL, quarum prima quodvis
              <lb/>
            punctum ſitum in D repellat a C, ſecunda attrahat ad B.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">Hinc ob actionem reactioni æqualem debebit punctum C re-
              <lb/>
            pelli a quovis puncto ſito in A ſecundum directionem AC
              <lb/>
            vi æquali IA, & </s>
            <s xml:space="preserve">a quovis puncto ſito in D ſecundum directio-
              <lb/>
              <note symbol="(f)" position="foot" xlink:label="note-0345-04" xlink:href="note-0345-04a" xml:space="preserve">Excerpta bæc ſunt ex Synopſi Phyſicæ Generalis P. Caroli Benve-
                <lb/>
              nuti Soc. Jeſu num. 146, cui banc ſolutionem ibi imprineendam tradide-
                <lb/>
              sam.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>