Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
71
71 (19)
72
72 (20)
73
73 (21)
74
74 (22)
75
75 (23)
76
76 (24)
77
77 (25)
78
78 (26)
79
79 (27)
80
80 (28)
< >
page |< < (24) of 389 > >|
7624THEORIÆ mni ſtatu carere res poſſit, nec haberi poſſint ſtatus ſimul bi-
ni;
neceſſario conſequitur, ſaltum illum committi non poſſe.
Saltus ipſe, ſi deberet accidere, uti vulgo fieri concipitur,
accideret binis momentis G, &
H, quæ ſibi in fig. 6. imme-
diate ſuccederent ſine ullo immediato hiatu, quod utique fieri
non poteſt ex ipſa limitis ratione, qui in continuis debet eſſe
idem, &
antecedentibus, & conſequentibus communis, uti di-
ximus.
Atque idem in quavis reali ſerie accidit; ut hic li-
nea finita ſine puncto primo, &
poſtremo, quod ſit ejus li-
mes, &
ſuperficies ſine linea eſſe non poteſt; unde fit, ut in
caſu figuræ 6.
binæ ordinatæ neceſſario reſpondere debeant ei-
dem puncto:
ita in quavis finita reali ſerie ſtatuum primus
terminus, &
poſtremus haberi neceſſario debent: adeoque ſi
ſaltus fit, uti ſupra de loco diximus;
debet eo momento, quo
ſaltus confici dicitur, haberi ſimul ſtatus duplex;
qui cum ha-
beri non poſſit;
ſaltus itidem ille haberi omnino non poteſt.
Sic, ut aliis utamur exemplis, diſtantia unius corporis ab alio
mutari per ſaltum non poteſt, nec denſitas, quia duæ ſimul
haberentur diſtantiæ, vel duæ ſimul denſitates, quod utique ſi-
ne replicatione haberi non poteſt:
caloris itidem, & frigoris
mutatio in thermometris, ponderis atmoſphæræ mutatio in
barometris, non fit per ſaltum, quia binæ ſimul altitudines
mercurii in inſtrumento haberi deberent eodem momento tem-
poris, quod fieri utique non poteſt;
cum quovis momento
determinato unica altitudo haberi debeat, ac unicus determi-
natus caloris gradus, vel frigoris;
quæ quidem theoria innu-
meris caſibus pariter aptari poteſt.
52. Contra hoc argumentum videtur primo aſpectw adeſſe
11Objectio ab eſ-
ſe, & non eſſe
conjungendis
in creatione,
& annihilatio-
ne, ac ejus
ſolutio.
aliquid, quod ipſum prorſus evertat, &
tamen ipſi illuſtr ando
idoneum eſt maxime.
Videtur nimirum inde erui, impoſſi-
bilem eſſe &
creationem rei cujuſpiam, & interitum. Si
enim conjungendus eſt poſtremus terminus præcedentis ſeriei
cum primo ſequentis;
in ipſo tranſitu a non eſſe ad eſſe, vel
vice verſa, debebit utrumque conjungi, ac idem ſimul erit, &

non erit, quod eſt abſurdum.
Reſponſio in promptu eſt.
Seriei finitæ realis, & exiſtentis, reales itidem, & exiſtentes
termini eſſe debent;
non vero nihili, quod nullas proprietates
habet, quas exigat.
Hinc ſi realium ſtatuum ſeriei altera ſe-
ries realium itidem ſtatuum ſuccedat, quæ non ſit communi
termino conjuncta;
bini eodem momento debebuntur ſtatus,
qui nimirum ſint bini limites earundem.
At quoniam non
eſſe eſt merum nihilum;
ejuſmodi ſeries limitem nullum ex-
tremum requirit, ſed per ipſum eſſe immediate, &
directe ex-
cluditur.
Quamobrem primo, & poſtremo momento temporis
ejus continui, quo res eſt, erit utique, nec cum hoc eſſe ſuum
non eſſe conjunget ſimul;
at ſi denſitas certa per horam duret,
tum momento temporis in aliam mutetur duplam, duraturam
itidem per alteram ſequentem horam;
momento

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index