Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
91
(39)
92
(40)
93
(41)
94
(42)
95
(43)
96
(44)
97
(45)
98
(46)
99
(47)
100
(48)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(46)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
46
"
file
="
0098
"
n
="
98
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
Videndum jam ſupereſt, quam uberes inde fructus per univer-
<
lb
/>
ſam late Phyſicam colligantur, explicatis per eam unam præ-
<
lb
/>
cipuis corporum proprietatibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Naturæ phænomenis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed
<
lb
/>
antequam id aggredior, præcipuas quaſdam e difficultatibus,
<
lb
/>
quæ contra Theoriam ipſam vel objectæ jam ſunt, vel in o-
<
lb
/>
culos etiam ſponte incurrunt, diſſolvam, uti promiſi.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">101. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Contra vires mutuas illud ſolent objicere, illas eſſe oc-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0098-01
"
xlink:href
="
note-0098-01a
"
xml:space
="
preserve
">Legem virium
<
lb
/>
non indacere
<
lb
/>
actionem in di-
<
lb
/>
ſtans, nec eſſe
<
lb
/>
occultam qua-
<
lb
/>
litatem.</
note
>
cultas quaſdam qualitates, vel etiam actionem in diſtans in-
<
lb
/>
ducere. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">His ſatisſit notione virium exhibita numero 8, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">9.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illud unum præterea hic addo, admodum manifeſtas eas eſſe,
<
lb
/>
quarum idea admodum facile efformatur, quarum exiſtentia
<
lb
/>
poſitivo argumento evincitur, quarum effectus multiplices con-
<
lb
/>
tinuo oculis obverſantur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt autem ejuſmodi hæ vires. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">De-
<
lb
/>
terminationis ad acceſſum, vel receſſum idea efformatur admo-
<
lb
/>
dum facile. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Conſtat omnibus, quid ſit accedere, quid rece-
<
lb
/>
dere; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">conſtat, quid ſit eſſe indifferens, quid determinatum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">adeo-
<
lb
/>
que & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">determinationis ad acceſſum, vel receſſum habetur idea
<
lb
/>
admodum ſane diſtincta. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Argumenta itidem poſitiva, quæ
<
lb
/>
ipſius ejuſmodi determinationis exiſtentiam probant, ſuperius
<
lb
/>
prolata ſunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Demum etiam motus varii, qui ab ejuſmodi viri-
<
lb
/>
bus oriuntur, ut ubi corpus quoddam incurrit in aliud corpus,
<
lb
/>
ubi partem ſolidi arreptam pars alia ſequitur, ubi vaporum,
<
lb
/>
vel elaſtrorum particulæ ſeinvicem repellunt, ubi gravia deſcen-
<
lb
/>
dunt, hi motus, inquam, quotidie incurrunt in oculos. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pa-
<
lb
/>
tet itidem ſaltem in genere forma curvæ ejuſmodi vires expri-
<
lb
/>
mentis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc omnia non occultam, ſed patentem reddunt
<
lb
/>
ejuſmodi virium legem.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">102. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt quidem adhuc quædam, quæ ad eam pertinent,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0098-02
"
xlink:href
="
note-0098-02a
"
xml:space
="
preserve
">Quid adhuc
<
lb
/>
lateat: admit-
<
lb
/>
tendam omni-
<
lb
/>
no: quo pacto
<
lb
/>
evitetur hic a-
<
lb
/>
ctio in diſtans.</
note
>
prorſus incognita, uti eſt numerus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">diſtantia interſectionum
<
lb
/>
curvæ cum axe, forma arcuum intermediorum, atque alia e-
<
lb
/>
juſmodi, quæ quidem longe ſuperant humanum captum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
quæ ille ſolus habuit omnia ſimul præ oculis, qui Mundum
<
lb
/>
condidit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed id omnino nil officit. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nec ſane id ipſum in
<
lb
/>
cauſa eſſe debet, ut non admittatur illud, cujus exiſtentiam
<
lb
/>
novimus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cujus proprietates plures, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">effectus deprehendi-
<
lb
/>
mus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">licet alia multa nobis incognita eodem pertinentia ſuper-
<
lb
/>
ſint. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sic aurum incognitam, occultamque ſubſtantiam nemo
<
lb
/>
appellarit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multo minus ejuſdem exiſtentiam negabit idcir-
<
lb
/>
co, quod admodum probabile ſit, plures alias latere ipſius
<
lb
/>
proprietates, olim forte detegendas, uti aliæ tam multæ ſub-
<
lb
/>
inde detectæ ſunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quia non patet oculis, qui ſit particula-
<
lb
/>
rum ipſum componentium textus, quid, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">qua ratione Na-
<
lb
/>
tura ad ejus compoſitionem adhibeat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod autem pertinet
<
lb
/>
ad actionem in diſtans, id abunde ibidem prævenimus, cum
<
lb
/>
inde pateat fieri poſſe, ut punctum quodvis in ſe ipſum agat,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad actionis directionem, ac energiam determinetur ab alte-
<
lb
/>
ro puncto, vel ut Deus juxta liberam ſibi legem a ſe in Na-
<
lb
/>
tura condenda ſtabilitam motum progignat in utroque </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>