210198Diſſertatio Septima.
*tem ex ſe mittit flammam,* vtibidem loquitur Vitruuius.
Ne-
que his, quæ de Larice ille ſcripſit, obſtat, quòd ad excoquendas
ferri venas larigni carbonis vſus ſit tum in Valle Solis Tridentinæ
ditionis, tum in Vallibus Brixienſibus Cammonicâ & Tropiâ: ibi
enim in vſtrinâ continuo flatu excitatur ignis, & accenſi carbones
(minus habentes humoris aquei, quàm integrum lignum) pluri-
mi proximi ſunt: Vitruuius verò loquitur de Larice, quatenus
lignum in ſtructuris vtile eſt ad liberanda periculo ædiſicia ab traie-
ctionibus incendiorum. Nimirum vbi in ſtruem congeſti ſunt car-
bones, & follium flatu extimulatur ignis, non ſolùm in vno car-
bone ſerpit ardor ex proprijs igniculis ſponte ſuâ agitatis, ſed etiam
erumpentes repellunturà flatu, & ad alias partes non accenſas
propelluntur, immò in illum eundem irrumpunt exilientes à pro-
ximis carbonibus alij igniculi: Ex quo fit, vt alacriùs ardeant
omnes mutuo quodam tranſmiſſorum igniculorum commercio, ſe-
que viciſſim foueant; follium ſcilicet flatus dum erumpentibus è
prunâ igniculis occurrit, illos repellit, & in interiores carbonis
poros adigit, vt validiùs & citiùs diſſoluant compagem. Propte-
rea nil mirum, ſi larignis carbonibus vtantur in excoquendâ fer-
ri venâ; cui ſanè vtilis eſt copia ſalis, quo larix abundat: nam
ſi ſalinæ particulæ in aquis ſtygijs metalla in minutiſſimas particu-
las ſoluunt, eædem cum flammâ permiſtæ vim ſimilem habebunt
ad ſeparandum ſerrum à terrâ. At larignæ trabes aut tabulæ in ædi-
ficijs non ita ſunt collocatæ, vtſibi inuicem, quemadmodum ac-
cenſi carbones, igniculos tranſmittere poſſint, neque conceptum
ab vna trabe ardorem flatus extimulat. Quod ſi flamma reli-
quam materiam corripuerit, nemini dubium eſt, quin & larigna
materies ſicca, & reſinæ reliquijs abundans, accendatur:
neque illam prorſus exarſionis expertem pronunciauit Vitruuius,
ſed ſolùm *non pati ab igne ſibi citò noeeri. *
que his, quæ de Larice ille ſcripſit, obſtat, quòd ad excoquendas
ferri venas larigni carbonis vſus ſit tum in Valle Solis Tridentinæ
ditionis, tum in Vallibus Brixienſibus Cammonicâ & Tropiâ: ibi
enim in vſtrinâ continuo flatu excitatur ignis, & accenſi carbones
(minus habentes humoris aquei, quàm integrum lignum) pluri-
mi proximi ſunt: Vitruuius verò loquitur de Larice, quatenus
lignum in ſtructuris vtile eſt ad liberanda periculo ædiſicia ab traie-
ctionibus incendiorum. Nimirum vbi in ſtruem congeſti ſunt car-
bones, & follium flatu extimulatur ignis, non ſolùm in vno car-
bone ſerpit ardor ex proprijs igniculis ſponte ſuâ agitatis, ſed etiam
erumpentes repellunturà flatu, & ad alias partes non accenſas
propelluntur, immò in illum eundem irrumpunt exilientes à pro-
ximis carbonibus alij igniculi: Ex quo fit, vt alacriùs ardeant
omnes mutuo quodam tranſmiſſorum igniculorum commercio, ſe-
que viciſſim foueant; follium ſcilicet flatus dum erumpentibus è
prunâ igniculis occurrit, illos repellit, & in interiores carbonis
poros adigit, vt validiùs & citiùs diſſoluant compagem. Propte-
rea nil mirum, ſi larignis carbonibus vtantur in excoquendâ fer-
ri venâ; cui ſanè vtilis eſt copia ſalis, quo larix abundat: nam
ſi ſalinæ particulæ in aquis ſtygijs metalla in minutiſſimas particu-
las ſoluunt, eædem cum flammâ permiſtæ vim ſimilem habebunt
ad ſeparandum ſerrum à terrâ. At larignæ trabes aut tabulæ in ædi-
ficijs non ita ſunt collocatæ, vtſibi inuicem, quemadmodum ac-
cenſi carbones, igniculos tranſmittere poſſint, neque conceptum
ab vna trabe ardorem flatus extimulat. Quod ſi flamma reli-
quam materiam corripuerit, nemini dubium eſt, quin & larigna
materies ſicca, & reſinæ reliquijs abundans, accendatur:
neque illam prorſus exarſionis expertem pronunciauit Vitruuius,
ſed ſolùm *non pati ab igne ſibi citò noeeri. *
Grad.
Non igitur commentitia tibi, ſicut non paucis, vide-
bitur narratio, qua ibi ille ſidem dictis adiungere conatur, de tur-
ri antè portam caſtelli, quod vocabatur Larignum, ex hac ma-
teriâ alternis trabibus tranſuerſis (vti pyra) inter ſe compoſitâ
altè, vt poſſent de ſummo ſudibus & lapidibus accedentes repel-
lere. Cum enim Cæſar imperâſſet faſciculos ex virgis alligatos, ac
faces ardentes ad eam munitionem accedentes mittere, & celerri-
mè milites congeſſiſſent, *poſtquam flamma circa illam
bitur narratio, qua ibi ille ſidem dictis adiungere conatur, de tur-
ri antè portam caſtelli, quod vocabatur Larignum, ex hac ma-
teriâ alternis trabibus tranſuerſis (vti pyra) inter ſe compoſitâ
altè, vt poſſent de ſummo ſudibus & lapidibus accedentes repel-
lere. Cum enim Cæſar imperâſſet faſciculos ex virgis alligatos, ac
faces ardentes ad eam munitionem accedentes mittere, & celerri-
mè milites congeſſiſſent, *poſtquam flamma circa illam