117105An exustione noua ſubſtantia gignatur.
comburendi obtinet, nec imbecilliorem, quàm ſi metallum mul-
ta ſcoriæ vis adhuc inſiceret. Illis igitur quoquè metalli particu-
lis, quarum forma non interit, comburendi virtus tribuenda eſt,
non quæ ex nouâ ſubſtantiali formâ ortum habeat, ſed quæ ve-
hementem calorem conſequitur. Eatenus itaque ignitum dicitur
metallum, quatenus, licèt ex incenſione non exuratur, quemad-
modum ea, quibus vulgus Ignibus nomen fecit, ijs tamen qualita-
tum communione iungitur, paremque in agendo efficacitatem ob-
tinet, ex inſignis caloris copiâ promanantem.
ta ſcoriæ vis adhuc inſiceret. Illis igitur quoquè metalli particu-
lis, quarum forma non interit, comburendi virtus tribuenda eſt,
non quæ ex nouâ ſubſtantiali formâ ortum habeat, ſed quæ ve-
hementem calorem conſequitur. Eatenus itaque ignitum dicitur
metallum, quatenus, licèt ex incenſione non exuratur, quemad-
modum ea, quibus vulgus Ignibus nomen fecit, ijs tamen qualita-
tum communione iungitur, paremque in agendo efficacitatem ob-
tinet, ex inſignis caloris copiâ promanantem.
Maur.
Si placet, ab alienis controuerſijs dirimendis abſtinea-
mus; non enim rarò qui duobus digladiantibus interuenit, locum
dat vulneri. Multa ſunt in illâ quæſtione enucleanda, quæ pen-
deant ex naturâ caloris, & qua ratione corporis denſitas agendi
efficacitatem augeat, quæ non ſunt huius loci. Nobis ſatis eſt,
ſi materiæ vnicâ ferri aut auri formâ imbutæ vehemens calor vim
vrendi tribuat, adeò vt etiam Ignis dici valeat. Quapropter
cùm ſola qualitatum mutatio, eâdem manente ſubſtantiâ, ignem
in candente metallo conſtituat; earundem qualitatum comple-
xio, citrà nouæ ſubſtantialis formæ procreationem, ignem pa-
riter excitabit ex materiâ, quæ combuſtione diſſipatur, ſiuè re-
pentè auolet in flammâ, ſiue ſenſim langueſcat & extenuetur in
prunis. Quamuis autem metalli particulæ tam tenaci vinculo co-
hæreant, vt concepto feruore non diſſoluantur, eoque extincto
eandem metalli ſpeciem præſeferant; contra verò lignum, char-
ta, hiſque ſimilia, cùm exardeſcunt, ita ſuas in particulas di-
ſtrahantur, vt ſpecies eadem non permaneat; ipſæ tamen natu-
ræ, quæ vnam in ſpeciem (lignum puta, aut chartam) tem-
perabantur, diſtractione non intereunt; ſed quæ valido calori
ſubiecta materies Ignis dicitur, illa ipſa eſt, quæ ligno aut char-
tæ inerat.
mus; non enim rarò qui duobus digladiantibus interuenit, locum
dat vulneri. Multa ſunt in illâ quæſtione enucleanda, quæ pen-
deant ex naturâ caloris, & qua ratione corporis denſitas agendi
efficacitatem augeat, quæ non ſunt huius loci. Nobis ſatis eſt,
ſi materiæ vnicâ ferri aut auri formâ imbutæ vehemens calor vim
vrendi tribuat, adeò vt etiam Ignis dici valeat. Quapropter
cùm ſola qualitatum mutatio, eâdem manente ſubſtantiâ, ignem
in candente metallo conſtituat; earundem qualitatum comple-
xio, citrà nouæ ſubſtantialis formæ procreationem, ignem pa-
riter excitabit ex materiâ, quæ combuſtione diſſipatur, ſiuè re-
pentè auolet in flammâ, ſiue ſenſim langueſcat & extenuetur in
prunis. Quamuis autem metalli particulæ tam tenaci vinculo co-
hæreant, vt concepto feruore non diſſoluantur, eoque extincto
eandem metalli ſpeciem præſeferant; contra verò lignum, char-
ta, hiſque ſimilia, cùm exardeſcunt, ita ſuas in particulas di-
ſtrahantur, vt ſpecies eadem non permaneat; ipſæ tamen natu-
ræ, quæ vnam in ſpeciem (lignum puta, aut chartam) tem-
perabantur, diſtractione non intereunt; ſed quæ valido calori
ſubiecta materies Ignis dicitur, illa ipſa eſt, quæ ligno aut char-
tæ inerat.
Quid verò non vna eſt ignibus omnibus agendi vis &
efficacitas,
ſi noua Ignis forma gignitur, nec perſeuerant naturæ, quæ in
combuſto corpore inſidebant? An Primam illam Materiam, pu-
ramque, vt vocant, potentiam diſſimiles ignium formæ im-
buunt? At eorum, quibuſcum nunc agimus, pudibunda adhuc
Philoſophia non eam ſibi vſurpauit comminiſcendi licentiam, vt
ſubſtantiales Ignis Formas ſpecie diſpares in medium produceret.
Similibus autem formis diſſimilem qualitatum complexionem
ſi noua Ignis forma gignitur, nec perſeuerant naturæ, quæ in
combuſto corpore inſidebant? An Primam illam Materiam, pu-
ramque, vt vocant, potentiam diſſimiles ignium formæ im-
buunt? At eorum, quibuſcum nunc agimus, pudibunda adhuc
Philoſophia non eam ſibi vſurpauit comminiſcendi licentiam, vt
ſubſtantiales Ignis Formas ſpecie diſpares in medium produceret.
Similibus autem formis diſſimilem qualitatum complexionem
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib