Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
31
31 (19)
32
32 (20)
33
33 (21)
34
34 (22)
35
35 (23)
36
36 (24)
37
37 (25)
38
38 (26)
39
39 (27)
40
40 (28)
< >
page |< < (25) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div13" type="section" level="1" n="12">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s951" xml:space="preserve">
              <pb o="25" file="0037" n="37" rhead="De ignis natura."/>
            non queant, ſibique manus viciſſim inijciant, ne rurſus ſponte ſe-
              <lb/>
            iungantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s952" xml:space="preserve">quemadmodum arena, aqua, oleum, in phialâ ſi agi-
              <lb/>
            tantur, confunduntur quidem, ſed pingui, vt aiunt, Mineruâ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s953" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quieſcente phialâ grauiores naturæ ſubſidunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s954" xml:space="preserve">Qualitas igitur A-
              <lb/>
            ctiua duplex eſt, altera, quæ craſſiores particulas attenuat, tenueſ-
              <lb/>
            que commouet, atque confundit: </s>
            <s xml:id="echoid-s955" xml:space="preserve">altera, quæ tenuiores cogit,
              <lb/>
            commiſtaſque cohibet, ne diſſoluantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s956" xml:space="preserve">*Calor* illi, huic *Frigus*
              <lb/>
            ṅomen eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s957" xml:space="preserve">Qualitas verò Paſſiua item duplex eſt, altera, cuius ope
              <lb/>
            natura facilem ſe præbet, vt attenuetur, reliquiſque congruens co-
              <lb/>
            hibeatur, ne ſecedat; </s>
            <s xml:id="echoid-s958" xml:space="preserve">altera, quæ naturam ad id paulò difficiliorem
              <lb/>
            reddit: </s>
            <s xml:id="echoid-s959" xml:space="preserve">illi nomen fecerunt *Humiditati*, huic *Siccitati.</s>
            <s xml:id="echoid-s960" xml:space="preserve">* Neque
              <lb/>
            mirum videri debet naturam ad hoc ipſum inſtitutam, vt cum alijs
              <lb/>
            commiſceatur, difficilem ſe præbere; </s>
            <s xml:id="echoid-s961" xml:space="preserve">quam enim infert moram dif-
              <lb/>
            ficultas vincenda, illud efficit, quod temporis diuturnitate com-
              <lb/>
            modiùs, atque perfectiùs, quàm breui momento, elementa permi-
              <lb/>
            ſcentur, temperamenti perfectione tarditatem compenſante.</s>
            <s xml:id="echoid-s962" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s963" xml:space="preserve">Gradon. </s>
            <s xml:id="echoid-s964" xml:space="preserve">Interrogare paratum præueniſti: </s>
            <s xml:id="echoid-s965" xml:space="preserve">videbatur ſiquidem
              <lb/>
            inſtituto Naturæ mixta corpora molientis noxia Siccitas, quamuis
              <lb/>
            illis iam conſtitutis vtilis ſit, vt diutiùs conſiſtant. </s>
            <s xml:id="echoid-s966" xml:space="preserve">Sed perge, ſi
              <lb/>
            placet.</s>
            <s xml:id="echoid-s967" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s968" xml:space="preserve">Mauroc. </s>
            <s xml:id="echoid-s969" xml:space="preserve">Ex his perſpicuum ſit nulli Elemento duas Qualitates
              <lb/>
            Primas actiuas, aut duas Paſſiuas ineſſe poſſe; </s>
            <s xml:id="echoid-s970" xml:space="preserve">nam frigori aduer-
              <lb/>
            ſatur calor, & </s>
            <s xml:id="echoid-s971" xml:space="preserve">ſiccitas humiditati. </s>
            <s xml:id="echoid-s972" xml:space="preserve">Quatuor igitur tantùm iſtiuſ-
              <lb/>
            modi Qualitatum complexiones haberi poſſunt, adeò vt ſingulis
              <lb/>
            Elementis binæ qualitates conueniant, altera Actiua, qua permi-
              <lb/>
            ſcet, altera Paſſiua, qua ſe permiſceri aut facilè, aut ægrè permit-
              <lb/>
            tit. </s>
            <s xml:id="echoid-s973" xml:space="preserve">Quæ enim natura vim habet attenuandi & </s>
            <s xml:id="echoid-s974" xml:space="preserve">commouendi, at-
              <lb/>
            que ipſa facilè attenuatur ac commiſcetur, illa Calida eſt & </s>
            <s xml:id="echoid-s975" xml:space="preserve">Humi-
              <lb/>
            da; </s>
            <s xml:id="echoid-s976" xml:space="preserve">quæ verò non niſi difficulter permiſcetur, cum tamen vim atte-
              <lb/>
            nuandi obtineat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s977" xml:space="preserve">commouendi, Calida & </s>
            <s xml:id="echoid-s978" xml:space="preserve">Sicca. </s>
            <s xml:id="echoid-s979" xml:space="preserve">Contrà quæ
              <lb/>
            facultatem habet cogendi, ſeque facilè ad aliarum partium nutum
              <lb/>
            fingi permittit & </s>
            <s xml:id="echoid-s980" xml:space="preserve">accommodari, Frigida eſt & </s>
            <s xml:id="echoid-s981" xml:space="preserve">Humida; </s>
            <s xml:id="echoid-s982" xml:space="preserve">ſed quæ
              <lb/>
            duriorem ſe præbet, tenues aliarum particulas ad craſſit udinem ad-
              <lb/>
            ducens, & </s>
            <s xml:id="echoid-s983" xml:space="preserve">cohibens, Frigida eſt & </s>
            <s xml:id="echoid-s984" xml:space="preserve">Sicca.</s>
            <s xml:id="echoid-s985" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s986" xml:space="preserve">Hinc quatuor Elementa; </s>
            <s xml:id="echoid-s987" xml:space="preserve">quæ ex quatuor maximè notis corpo-
              <lb/>
            ribus, Terrâ, Aquâ, Aëre, Igne nomen inuenerunt, cum ex iſtis
              <lb/>
            Qualitates illæ ſatis clarè explicari valeant. </s>
            <s xml:id="echoid-s988" xml:space="preserve">Nam ex Aquâ & </s>
            <s xml:id="echoid-s989" xml:space="preserve">Aëre
              <lb/>
            Humiditas declaratur, cum vtrumque corpus facillimè etiam </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>