Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N10136" level="2" n="1" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N10E2D" level="3" n="5" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N110EC">
                <s xml:id="N110FB" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Prime partis" file="0014" n="14"/>
                tera: capienda eſt vna tertia pro ṗma parte: et ſex­
                  <lb/>
                quitertia. / vna quarta et ſexquiquarta vna quinta
                  <lb/>
                et ſexquiquīta vna ſexta: et ſic cõſequēter. </s>
                <s xml:id="N11107" xml:space="preserve">Probat̄̄ /
                  <lb/>
                qm̄ ad diuidēdum corpus aliqua ꝓportione: pro
                  <lb/>
                prima parte capiēdus eſt exceſſus quo numerꝰ ma­
                  <lb/>
                ior et primus talis ꝓportionis excedit numerū mi­
                  <lb/>
                norē eiuſdē ꝓportiõis: vt facile educitur ex prima
                  <lb/>
                cõcluſione adiūcta ſcḋa ſuppoſitione: ſed primus
                  <lb/>
                numerꝰ et maior ꝓportionis ſuperparticularis ex­
                  <lb/>
                cedit numeꝝ minorē ſemꝑ vna parte aliquota ſui
                  <lb/>
                denoīta a numero maiore: vt primꝰ numerꝰ et ma­
                  <lb/>
                ior ꝓportionis ſexq̇altere excedit minorē per vnã
                  <lb/>
                tertiã ſui: et primꝰ numerꝰ et maior ꝓportiõis ſex-
                  <lb/>
                quitertie excedit minorē. </s>
                <s xml:id="N11120" xml:space="preserve">per vnã quartã ſui primꝰ
                  <lb/>
                vero numerꝰ et maior ꝓportiões ſexquiquarte ex­
                  <lb/>
                cedit minorē per vnã quintaꝫ ſui: vt ptꝫ ex genera-
                  <lb/>
                tione ſpecierū ꝓportionis ſuperparticularis ca-
                  <lb/>
                pite ſecūdo huius partis: igitur diuidendo ꝓpor­
                  <lb/>
                tione ſexquialtera debet capi vna tertia ꝓ prima
                  <lb/>
                parte: et ſexquitertia vna quarta: et ſic conſequen­
                  <lb/>
                ter. </s>
                <s xml:id="N11131" xml:space="preserve">Patet igitur concluſio.
                  <note position="left" xlink:href="note-0014-01a" xlink:label="note-0014-01" xml:id="N1117D" xml:space="preserve">Correla­
                    <lb/>
                  rium.</note>
                </s>
                <s xml:id="N11139" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione
                  <lb/>
                ſequitur /  diuiſo corpore per partes ꝓportiona­
                  <lb/>
                les proportiõe ſexquialtera reſiduū a prima par­
                  <lb/>
                te eſt duplum ad primū: et ſexquitertia triplū: et ſex­
                  <lb/>
                quiquarta quadruplã: et ſexquiquinta. / quintuplū
                  <lb/>
                et ſic in infinitū. </s>
                <s xml:id="N11146" xml:space="preserve">oppoſito modo ad ſpecies ꝓpor-
                  <lb/>
                tionis multiplicis incipiēdo a tripla. </s>
                <s xml:id="N1114B" xml:space="preserve">Probatur
                  <lb/>
                hoc correlariū. </s>
                <s xml:id="N11150" xml:space="preserve">qm̄ diuiſo corpore proportiõe ſex­
                  <lb/>
                quialtera prima pars eſt vna tertia. / vt ptꝫ ex pre­
                  <lb/>
                cedēti concluſione: ergo reſiduum a prima eſt due
                  <lb/>
                tertie. </s>
                <s xml:id="N11159" xml:space="preserve">Modo due tertie ſunt duplum ad vnã. </s>
                <s xml:id="N1115C" xml:space="preserve">Iteꝫ
                  <lb/>
                diuiſo corpore ꝓportiõe ſexquitertia prima pars
                  <lb/>
                corporis ē vna quarta: igit̄̄ reſiduū a prima eſt .3.
                  <lb/>
                quarte ſed triū quartarū ad vnã quartam eſt pro­
                  <lb/>
                portio tripla: igitur. </s>
                <s xml:id="N11167" xml:space="preserve">Iteꝫ diuiſo corpore ꝓportio­
                  <lb/>
                ne ſexquiquarta prima pars eſt vna quinta / vt ptꝫ
                  <lb/>
                ex prima concluſione: igit̄̄ totū reſiduū eſt .4. quin­
                  <lb/>
                te. </s>
                <s xml:id="N11170" xml:space="preserve">Modo .4. quītarum ad vnã quintam eſt pro-
                  <lb/>
                portio quadrupla et ſic de qualibet alia ꝓbabis
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N11176" xml:space="preserve">Patet iſte conſequētie ex ſecunda ſuppoſitione.</s>
              </p>
              <p xml:id="N11185">
                <s xml:id="N11186" xml:space="preserve">Quinta concluſio. </s>
                <s xml:id="N11189" xml:space="preserve">Ad diuidendum
                  <lb/>
                corpus qua placuerit ꝓportiõe ſuprapartiēti ge-
                  <lb/>
                nerentur ſpecies huiꝰ ꝓportionis ſereatim modo
                  <lb/>
                poſito in ſecundo capite huiꝰ partis: et diuidatur
                  <lb/>
                corpus in tot partes quotus eſt nūerus inferioris
                  <lb/>
                ordinis: et ex illis partibus capiantur tot pro re-
                  <lb/>
                ſiduo a prima parte ꝓportionali quotꝰ eſt nume­
                  <lb/>
                rus ſuperior: et reſiduū erit prima pars ꝓportio-
                  <lb/>
                nalis: </s>
                <s xml:id="N1119C" xml:space="preserve">Exemplū / vt cõſtituatur naturalis ſeries nu­
                  <lb/>
                meroꝝ incipiendo a ternario: et cõſtituatur inferꝰ
                  <lb/>
                ſeries omnium numerorum impariuꝫ incipiēdo a
                  <lb/>
                quinario / vt patet in figura.</s>
              </p>
              <xhtml:table xml:id="N111A5">
                <xhtml:tr xml:id="N111A6">
                  <xhtml:td xml:id="N111A7" xml:space="preserve"/>
                </xhtml:tr>
              </xhtml:table>
              <p xml:id="N111A9">
                <s xml:id="N111AA" xml:space="preserve">Tunc ſi vis diuidere aliquod corpus in ꝓportiõe
                  <lb/>
                ſuprabipartiente tertias: q2 numerus inferior in
                  <lb/>
                illa ſpecie eſt quinariꝰ diuidas totū corpꝰ ī quī
                  <lb/>
                quintas: et q2 nūerus ſuperior eſt ternariꝰ: capias
                  <lb/>
                ꝓ reſiduo a ṗma parte ꝓportionali tres quītas et
                  <lb/>
                manebūt due quīte: et ille due quīte ſunt ṗma pars
                  <lb/>
                ꝓportiõalis ꝓportiõe ſuprabipartiēte tertias. </s>
                <s xml:id="N111B9" xml:space="preserve">Et
                  <lb/>
                iſto modo in oībus aliis ſpecieꝰ operaberis. </s>
                <s xml:id="N111BE" xml:space="preserve">Et
                  <lb/>
                qm̄ in capite ſcḋo vbi generant̄̄ ſpecies huiꝰ ꝓpor­
                  <lb/>
                tionis nõ oēs generant̄̄ quãuis generent̄̄ infinite
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N111C6" xml:space="preserve">Ideo ad diuidendū corpꝰ qua volueris ꝓportiõe
                  <lb/>
                ſuprapartiēte vtaris doctrina ſecūde cõcluſionis
                  <cb chead="Capitulum quintū."/>
                </s>
                <s xml:id="N111CE" xml:space="preserve">Patet hec cõcluſio facile ex cõcluſiõe ſecūda. </s>
                <s xml:id="N111D1" xml:space="preserve">¶ Ex
                  <lb/>
                hac cõcluſione ſequit̄̄ /  in diuiſiõe corporis ṗma
                  <lb/>
                ſpecie ꝓportiõis ſuprapartientis ſignate inferiꝰ
                  <lb/>
                reſiduū a prima parte ꝓportiõali eſt ſexquialteꝝ
                  <lb/>
                ad primã: et in ſecūda ſpecie reſiduū a prima eſt ſex­
                  <lb/>
                quitertiū ad primã: et in tertia ſpecie eſt ſexquiq̈r­
                  <lb/>
                tū ad primã: et in q̈rta reſiduū a prima erit ſexqui­
                  <lb/>
                quītū ad primã: et ſic in īfinitū ꝓcedēdo ꝑ ſpecies
                  <lb/>
                ꝓportionis ſuꝑparticularis. </s>
                <s xml:id="N111E4" xml:space="preserve">Probat̄̄ hoc corre-
                  <lb/>
                lariū / qm̄ in prima ſpecie illaꝝ ſpecieꝝ generataꝝ
                  <lb/>
                in figura ꝓ reſiduo a prima parte ꝓportionali ca­
                  <lb/>
                piūtur tres quīte: et ꝓ prima parte manēt due quī­
                  <lb/>
                te / vt ptꝫ ex concluſione precedēti: ſed triū quītarū
                  <lb/>
                ad duas quītas eſt ꝓportio ſexquialtera: igr̄. </s>
                <s xml:id="N111F1" xml:space="preserve">Itē
                  <lb/>
                in ſcḋa ſpecie ꝓ reſiduo a prima parte ꝓportõali
                  <lb/>
                capiunt̄̄ quatuor ſeptime: et ꝓ prima tres ſeptime
                  <lb/>
                ſed quatuor ſeptimaꝝ ad tres ſeptimas in ꝓpor-
                  <lb/>
                tio ſexq̇tertia: igr̄. </s>
                <s xml:id="N111FC" xml:space="preserve">In tertia / vero ſpecie ꝓ reſiduo
                  <lb/>
                a prima capiūtur quī none: et pro prima reſidue
                  <lb/>
                q̈ttuor none: ſed q̇n nonaꝝ ad quattuor nonas
                  <lb/>
                eſt ꝓportio ſexquiq̈rta igit̄̄. </s>
                <s xml:id="N11205" xml:space="preserve">Et ſic ꝓbabis de qua­
                  <lb/>
                libet alia ſpecie illiꝰ figure. </s>
                <s xml:id="N1120A" xml:space="preserve">Ptꝫ igit̄̄ correlarium
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N1120E" xml:space="preserve">¶ Sed ad īueniēdã ꝓportionē reſidui a ṗma par­
                  <lb/>
                te proportiõali ad ipſam primam in reſiduis ſpe­
                  <lb/>
                ciebus conſulas ſecundam concluſionem.</s>
              </p>
              <p xml:id="N11215">
                <s xml:id="N11216" xml:space="preserve">Sexta concluſio. </s>
                <s xml:id="N11219" xml:space="preserve">Ad diuidendū cor­
                  <lb/>
                pus qua volueris ꝓportione multiplici ſuꝑparti­
                  <lb/>
                culari: generent̄̄ in nūeris ſpecies huiꝰ ꝓportiõis
                  <lb/>
                modo poſito in ſecūdo capite huiꝰ partis: et diui­
                  <lb/>
                datur corpus in tot partes quotꝰ eſt numerꝰ infe­
                  <lb/>
                rioris ordinis: et ex illis partibꝰ capiant̄̄ tot ꝓ re­
                  <lb/>
                ſiduo a prima parte ꝓportionali quotus eſt nume­
                  <lb/>
                rus ſuperior: et reſiduū erit prima pars ꝓportiõa­
                  <lb/>
                lis. </s>
                <s xml:id="N1122C" xml:space="preserve">Et eodē modo fiat diuidēdo ꝓportõe multipli­
                  <lb/>
                ci ſuprapartiēte: vt ad diuidendū corpꝰ ꝓportiõe
                  <lb/>
                dupla ſexquialtera: q2 numerꝰ maior ī illa ſpecie
                  <lb/>
                eſt quinariꝰ: diuidat̄̄ corpus in quī quītas: et q2
                  <lb/>
                numerꝰ minor eſt binariꝰ capiant̄̄ due quīte ꝓ re-
                  <lb/>
                ſiduo a prima parte ꝓportiõali: et tres quīte erūt
                  <lb/>
                ṗma pars ꝓportionalis: et tres quīte reſidui ſcḋa
                  <lb/>
                et iteꝝ tres quinte reſidui a prima et ſcḋa, tertia: et
                  <lb/>
                ſic ſine termīo. </s>
                <s xml:id="N1123F" xml:space="preserve">Itē ſi vis diuidere corpꝰ ꝓportione
                  <lb/>
                dupla ſuprabipartiēte tertias diuidas corpus in
                  <lb/>
                octo octauas: q2 nūerꝰ octonariꝰ eſt nūerꝰ maior
                  <lb/>
                illius ꝓportiõis: et capias ꝓ reſiduo a ṗma parte
                  <lb/>
                proportiõali tres octauas: et reſidue quī octaue
                  <lb/>
                erūt prima pars ꝓportiõalis: et quī octaue reſi
                  <lb/>
                dui erūt ſcḋa pars proportiõalis: et ſic cõſequēter
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N1124F" xml:space="preserve">Ptꝫ hec cõcluſio ex ſcḋa cõcluſiõe
                  <note position="right" xlink:href="note-0014-02a" xlink:label="note-0014-02" xml:id="N112F5" xml:space="preserve">Correla-
                    <lb/>
                  rium.</note>
                </s>
                <s xml:id="N11257" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequit̄̄ /
                  <lb/>
                 in oībus ſpeciebꝰ ꝓportiõis multiplicis ſuꝑpar­
                  <lb/>
                ticularis aut multiplicis ſuprapartiētis: et etiã in
                  <lb/>
                oībus aliis reſiduū a prima parte ꝓportionali hꝫ
                  <lb/>
                ſe ad primã partē ꝓportiõalē in ea proportõe qua
                  <lb/>
                ſe habēt nūeri ſuperiores in figuris ſuaꝝ genera-
                  <lb/>
                tionū ad nūeros ꝑ quos īferiores excedūt ſuperio­
                  <lb/>
                res: vt in proportiõe dupla ſexquialtera q2 nūerꝰ
                  <lb/>
                ſuperior eſt binariꝰ et nūerus īferior quinarius: et
                  <lb/>
                quinariꝰ excedit binariū ꝑ ternariū. </s>
                <s xml:id="N1126C" xml:space="preserve">reſiduū a pri­
                  <lb/>
                ma parte ꝓportionali in tali proportiõe ſe habet
                  <lb/>
                ad primã partē proportionalē ſicut duo ad tria et
                  <lb/>
                q2 in proportiõe dupla ſuprabipartiente tertias
                  <lb/>
                nūerus ſuperior eſt ternariꝰ: et inferior octonariꝰ
                  <lb/>
                et octonariꝰ excedit ternariū ꝑ quīariū. </s>
                <s xml:id="N11279" xml:space="preserve">ideo in ta­
                  <lb/>
                lis proportionis diuiſione reſiduū a prima parte
                  <lb/>
                proportiõali ſe hꝫ ad primã ſicut q̇nariꝰ ad terna­
                  <lb/>
                riū. </s>
                <s xml:id="N11282" xml:space="preserve">Probat̄̄ hoc correlariū ex ſecūda cõcluſione: </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>