Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N11E85" level="3" n="2" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N12881">
                <s xml:id="N129E4" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secunde partis" file="0029" n="29"/>
                lia demas etc. ſed modo manet proportio a. ad b.
                  <lb/>
                et c. ad .d. / ergo ille ſunt equales / quod fuit ꝓbãduꝫ
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12A07" xml:space="preserve">Sꝫ vniuerſaliter probatur /  ſi ſicut ſe hꝫ a.b. ad b.
                  <lb/>
                ita .cd. ad d. / tūc ſic̈ ſe hꝫ a. ad b. ita c. ad .d. </s>
                <s xml:id="N12A0C" xml:space="preserve">Qḋ ſic
                  <lb/>
                probatur / qr. ſicut ſe hꝫ a.b. ad b. ita c.d. ad d. / ergo
                  <lb/>
                ſicut ſe habet a.b. ad c.d. ita b. ad .d. / vt patet ex cõ­
                  <lb/>
                cluſione. </s>
                <s xml:id="N12A15" xml:space="preserve">Uolo igit̄̄ /  a.b. ꝑdat .b. et c.d. ꝑdat d. ita­
                  <lb/>
                 maneãt a. et c. / et tūc arguo ſic / a.b. et c.d. ſe habēt
                  <lb/>
                in ea proportione in qua ſe habent b. et d. q̄ ſit f.
                  <lb/>
                gr̄a argumenti: et a.b. terminus maior deperdit
                  <lb/>
                d. et c.d. terminꝰ minor deperdit d. / ergo inter de-
                  <lb/>
                perditum a maiori termino et deꝑditū a minori ē
                  <lb/>
                ꝓportio f. puta īter b. et d. et talis ꝓportio puta f.
                  <lb/>
                eſt īter a.b. et c.d. / vt ꝓbatū eſt: igit̄̄ facta tali deꝑ-
                  <lb/>
                ditione vel diminutione inter reſiduū ex a.b. et re-
                  <lb/>
                ſiduū ex c.d. manet ꝓportio f. / vt ptꝫ ex ſeptīo cor-
                  <lb/>
                relario quarte cõcluſionis octaui capitis huiꝰ par­
                  <lb/>
                tis: et reſiduū ex a.b. ē a: et reſiduū ex c.d. eſt c. / igit̄̄
                  <lb/>
                īter a. et c. eſt f. ꝓportio ſicut inter .b. et d. et ꝑ ↄ̨ñs ſi­
                  <lb/>
                cut ſe hꝫ a. ad c. ita b. ad d. puta in f. ꝓportione: et
                  <lb/>
                ex cõſequēti ſeq̇tur ex cõcluſione /  ſicut ſe habet a
                  <lb/>
                ad b. ita c. ad d. / qḋ fuit probandū. </s>
                <s xml:id="N12A36" xml:space="preserve">Et eodē mõ pro­
                  <lb/>
                bares ſi a. eēt terminꝰ minor et b. maior. </s>
                <s xml:id="N12A3B" xml:space="preserve">et ēt c. mi­
                  <lb/>
                nor et d. maior.
                  <note position="left" xlink:href="note-0029-01a" xlink:label="note-0029-01" xml:id="N12AF8" xml:space="preserve">5. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12A45" xml:space="preserve">¶ Seq̇tur quīto /  diſpoſitis ī hac
                  <lb/>
                medietate q̈tuor terminis: ſicut aggregatū ex q̈r-
                  <lb/>
                to et tertio ad tertiū ita aggregatum ex ſecūdo et
                  <lb/>
                prīo ad primū vt diſpoſitis his termīs .8.4.6.3. ſi­
                  <lb/>
                cut ſe hñt 3. et .6. ad .6 ita .4. et .8. ad .8. </s>
                <s xml:id="N12A50" xml:space="preserve">Probat̄̄ /
                  <lb/>
                ſint 4 ṫmini ī hac medietate ↄ̨ſtituti a.b.c.d. / tūc
                  <lb/>
                ſicut ſe habet d.c. ad c. ita b.a. ad a. </s>
                <s xml:id="N12A57" xml:space="preserve">Qḋ ſic probat̄̄ /
                  <lb/>
                q2 bñ ſeq̇tur ſicut ſe habet a. ad b. ita c. ad d. / igitur
                  <lb/>
                ſicut ſe habet a.b. ad b. ita ſe habet c.d. ad d. / vt ptꝫ
                  <lb/>
                ex ṗmo correlario huiꝰ concluſionis: et vltra ſicut
                  <lb/>
                ſe habet a.b. ad b. ita c.d. ad d. / igit̄̄ ſicut ſe hꝫ d. ad
                  <lb/>
                d.c. ita b. ad b.a. / quod fuit ꝓbandū. </s>
                <s xml:id="N12A64" xml:space="preserve">Ptꝫ hec cõſe-
                  <lb/>
                quētia ex ꝓbatione tertii correlarii huius ↄ̨cluſio­
                  <lb/>
                nis. </s>
                <s xml:id="N12A6B" xml:space="preserve">Et ſic patet correlariū.
                  <note position="left" xlink:href="note-0029-02a" xlink:label="note-0029-02" xml:id="N12AFE" xml:space="preserve">6. correl.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12A73" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſexto /  diſ­
                  <lb/>
                poſitis .3. terminis cõtinuo ꝓportionabilibus hac
                  <lb/>
                medietate: et aliis tribus etiã cõtinuo ꝓportiona-
                  <lb/>
                bilibꝰ eadē medietate: et eadē ꝓportione qua tres
                  <lb/>
                priores cõtinuo proportionant̄̄: ſicut ſe habēt ex-
                  <lb/>
                trema ṗmi ternarii: ita ſe habēt extrema ſecundi.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12A81" xml:space="preserve">vt cõſtitutis .4. et .1.21.6.3. ſicut ſe habēt .4. ad .1. ita
                  <lb/>
                21. ad .3. </s>
                <s xml:id="N12A86" xml:space="preserve">Sint ſex termini a.b.c.d.e.f. et continuo
                  <lb/>
                ꝓportionētur tres primi termini ꝓportione g. / et
                  <lb/>
                eadē ꝓportione cõtinuo ꝓportionent̄̄ alii tres pu­
                  <lb/>
                ta d.e.f. / et ſit ꝓportio cõpoſita adequate ex dupli­
                  <lb/>
                ci g.h. / tūc dico /  eadē eſt ꝓportio a. ad c. q̄ eſt d. ad
                  <lb/>
                f. </s>
                <s xml:id="N12A93" xml:space="preserve">Quod ſic oñditur. </s>
                <s xml:id="N12A96" xml:space="preserve">q2 ꝓportio a. ad .c. eſt .h. et ea-
                  <lb/>
                dē eſt d. ad .f. / igit̄̄ eadē eſt proportio a. ad c. q̄ eſt d.
                  <lb/>
                ad f. / qḋ fuit ꝓbãdū. </s>
                <s xml:id="N12A9D" xml:space="preserve">q2 vtrobi h. proportio </s>
                <s xml:id="N12AA0" xml:space="preserve">Pro­
                  <lb/>
                batur maior: quia proportio a. ad c. cõponitur ex
                  <lb/>
                duplici g. proportione adeq̈te puta ex proportio-
                  <lb/>
                ne que eſt a. ad b. q̄ eſt g. et b. ad .c. q̄ etiã eſt g. / igitur
                  <lb/>
                illa proportio a. ad c. eſt h. </s>
                <s xml:id="N12AAB" xml:space="preserve">Patet conſequētia / q2
                  <lb/>
                proportio h. vt ponit̄̄ cõponitur ex duplici g. ade-
                  <lb/>
                quate. </s>
                <s xml:id="N12AB2" xml:space="preserve">Et iſto mõ probabis minorē: qm̄ proportio
                  <lb/>
                d. ad f. componitur ex duplici g. puta ex proportio­
                  <lb/>
                ne g. q̄ eſt d. ad e. et ex proportione g. que eſt e. ad f.
                  <lb/>
                adequate. </s>
                <s xml:id="N12ABB" xml:space="preserve">Et ſic patet correlariū. </s>
                <s xml:id="N12ABE" xml:space="preserve">Et pari demon-
                  <lb/>
                ſtratione oſtendes:  conſtitutis tribus quaterna­
                  <lb/>
                riis continuo proportionabilibus eadem propor­
                  <lb/>
                tione: et quin quinariis: et in quo volueris nūe-
                  <lb/>
                ro: in quacun proportione ſe habent extrema
                  <lb/>
                vniꝰ in eadē ſe habent extrema cuiuſuis alterius.</s>
              </p>
              <note position="left" xml:id="N12B04" xml:space="preserve">5. ꝓp̄etaſ
                <lb/>
              medieta­
                <lb/>
              tis geo-
                <lb/>
              metrice.</note>
              <p xml:id="N12B0E">
                <s xml:id="N12B0F" xml:space="preserve">Quinta concluſio </s>
                <s xml:id="N12B12" xml:space="preserve">Quotlibet in hac
                  <lb/>
                medietate geometrica terminis conſtitutis conti­
                  <lb/>
                nuo proportionabilibus:: qualis eſt illoruꝫ termi­
                  <lb/>
                norū cõtinuo ꝓportio: talis eſt inter eorū differen­
                  <cb chead="Capitulum tertiū."/>
                tias ſiue exceſſns. </s>
                <s xml:id="N12B1E" xml:space="preserve">vt conſtitutis his terminis .16.8
                  <lb/>
                4.2.1. qualis eſt ꝓportio .6. ad .8. talis eſt exceſſus
                  <lb/>
                quo .16. excedunt .8. ad exceſſum quo .8. excedūt .4.
                  <lb/>
                et exceſſus quo .4. excedunt .2. ad exceſſum quo duo
                  <lb/>
                excedunt vnum / vt patet. </s>
                <s xml:id="N12B29" xml:space="preserve">Eſt enim inter illos exceſ-
                  <lb/>
                ſus proportio dupla quēadmodū īter terīos </s>
                <s xml:id="N12B2E" xml:space="preserve">Pro­
                  <lb/>
                bat̄̄ / ſint .3. ṫmini cõtinuo ꝓportionabiles .f. ꝓpor-
                  <lb/>
                tione puta .ab.cd.e. et exceſſus quo primus excedit
                  <lb/>
                ſecunduꝫ ſit a: et exceſſus quo ſecundus excedit ter­
                  <lb/>
                tium ſit c. / tūc dico /  ſicut f. ꝓportio eſt inter illos
                  <lb/>
                terminos: vcꝫ īter primum et ſecundum et inter ſe-
                  <lb/>
                cundum et tertium. </s>
                <s xml:id="N12B3D" xml:space="preserve">ita etiã eſt f. proportio inter a.
                  <lb/>
                et c. exceſſus ita  a. ad c. eſt proportio f. </s>
                <s xml:id="N12B42" xml:space="preserve">Quod ſic
                  <lb/>
                oſtendit̄̄ / q2 b. ad d. eſt ꝓportio f. et a. ad .c. eſt eadeꝫ
                  <lb/>
                proportio / igitur a. ad c. eſt f. proportio / quod fuit
                  <lb/>
                ꝓbandū. </s>
                <s xml:id="N12B4B" xml:space="preserve">Probatur maior / quia b. eſt equale c.d.
                  <lb/>
                q2 a.b: excedebat preciſe per a. ipſum .cd. et ſic re-
                  <lb/>
                moto exceſſu .b. manebit equale c.d. et d. eſt equale
                  <lb/>
                e. eadem rõne: et inter .cd. et e. eſt f. proportio / vt po­
                  <lb/>
                nitur: ergo inter b: et d. eſt eadem f. proportio </s>
                <s xml:id="N12B56" xml:space="preserve">Pa­
                  <lb/>
                tet conſequentia / q2 oīm equaliū eſt eadem ꝓpor-
                  <lb/>
                tio </s>
                <s xml:id="N12B5D" xml:space="preserve">Minor ꝓbatur / et capio vnū terminū ad quem
                  <lb/>
                a. habeat ꝓportionē f. qui ſit g. / et arguo ſic / ſicut ſe
                  <lb/>
                habet b. ad d. ita ſe habet a. ad g. puta in f. propor­
                  <lb/>
                tione: ergo ſicut ſe habet b. ad d: puta in f. ꝓportio­
                  <lb/>
                ne ita ſe habet a.b. ad g.d. puta in f. proportione.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12B69" xml:space="preserve">Patet hec conſequentia ex ſecundo correlario q̈r­
                  <lb/>
                te concluſionis: et .ab. etiam ad .cd. eſt proportio
                  <lb/>
                f. / vt ponitur igitur g.d. et c.d. ſunt equalia. </s>
                <s xml:id="N12B70" xml:space="preserve">Patet
                  <lb/>
                conſequentia / quia idem tertium eandē ꝓportiõeꝫ
                  <lb/>
                hꝫ ad vtrum illoꝝ: et vltra .gd. et c.d. ſūt eq̈lia: g̊
                  <lb/>
                eodē cõi dēpto puta d. r̄ſidua manebūt eq̈lia / ſꝫ re­
                  <lb/>
                ſidua ſunt g. et c. / g̊ g. et c. ſunt eq̈lia et a. ad g. eſt f.
                  <lb/>
                proportio / vt poſitū eſt / ergo a. ad c. eſt f. proportio /
                  <lb/>
                quod fuit ꝓbandum </s>
                <s xml:id="N12B7F" xml:space="preserve">Patet hec conſequētia / quia
                  <lb/>
                eiuſdē tertii ad vtrū duorū equaliū eſt eadem ꝓ­
                  <lb/>
                portio. </s>
                <s xml:id="N12B86" xml:space="preserve">Et ſic ptꝫ concluſio </s>
                <s xml:id="N12B89" xml:space="preserve">Qm̄ eo modo quo pro­
                  <lb/>
                batū eſt in illis tribus terminis probabitur quot­
                  <lb/>
                cnn diſpoſitis cõtinuo proportionabilibus hac
                  <lb/>
                medietate. </s>
                <s xml:id="N12B92" xml:space="preserve">Et hec ſit quinta proprietas medieta-
                  <lb/>
                tis geometrice.
                  <note position="right" xlink:href="note-0029-03a" xlink:label="note-0029-03" xml:id="N12BDF" xml:space="preserve">1. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12B9C" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione ſequitur pri-
                  <lb/>
                mo /  ſi duo numeri inequales continuo diminuã­
                  <lb/>
                tur continuo in eadem ꝓportione manentes: con-
                  <lb/>
                tinno deperditū maiori numero ſe habet in eadeꝫ
                  <lb/>
                ꝓportione ad deperditū minori numero in qua cõ­
                  <lb/>
                tinuo ſe habent illi numeri qui diminuuntur. </s>
                <s xml:id="N12BA9" xml:space="preserve">vt ſi
                  <lb/>
                numerus octonarius et quaternarius continuo di­
                  <lb/>
                minuantur continuo manētes in ꝓportiõe dnpla:
                  <lb/>
                continuo deperditum ab octonario ſe habebit in
                  <lb/>
                ꝓportione dupla ad deperditum a quaternario.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12BB5" xml:space="preserve">Hoc correlarium facile ex demonſtratione conclu­
                  <lb/>
                ſionis probatur.
                  <note position="right" xlink:href="note-0029-04a" xlink:label="note-0029-04" xml:id="N12BE5" xml:space="preserve">2. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12BBF" xml:space="preserve">¶ Sequit̄̄ ſecundo /  ſi nõ conti-
                  <lb/>
                nuo deperditum maiori numero ſe habeat ad de­
                  <lb/>
                perditum a minori numero in eadem proportiõe:
                  <lb/>
                in qua continuo ſe habent illi numeri q̇ diminuun­
                  <lb/>
                tur: illi duo numeri inequales q̇ cõtinuo diminuū­
                  <lb/>
                tur non ſe habent in eadem ꝓportione etc. </s>
                <s xml:id="N12BCC" xml:space="preserve">Patet
                  <lb/>
                hoc correlarium ex priori / qm̄ p̄cedens correlariū
                  <lb/>
                eſt vna conditionalis a: igitur ex oppoſito ↄ̨ñtis
                  <lb/>
                eius ſequit̄̄ oppoſitum añcedentis: et ꝑ conſequēs
                  <lb/>
                conditionalis in qua arguitur ex oppoſito conſe­
                  <lb/>
                quentis illius ad oppoſitum añtis eſt vera: et ta-
                  <lb/>
                lis eſt correlarium / igitur correlarium verum.</s>
              </p>
              <note position="right" xml:id="N12BEB" xml:space="preserve">3. correĺ.</note>
              <p xml:id="N12BEF">
                <s xml:id="N12BF0" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  ſi continuo deperdita a duo­
                  <lb/>
                bus numeris inequalibus manent in eadem pro-
                  <lb/>
                portione in qua ſe habent illi numeri in principio
                  <lb/>
                deperditionis: numeri remanētes cõtinuo manēt
                  <lb/>
                in eadem ꝓportione. </s>
                <s xml:id="N12BFB" xml:space="preserve">vt ſi numerus duodenarius
                  <lb/>
                et ſenarius diminuantur: et continuo deperdituꝫ </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>