Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 290 > >|
46 quia aggregatum ex aliquo et medietate eiꝰ ē ſex­
quialterum
ad illud / vt conſtat ex diffinitione ſex-
quialteri
.
Et iſto modo inuenitur octuplam ſex­
quialteram
ad quadruplam.
Si vero inueſtigare
et
ſcire velis an q̈drupla habeat ſexquiquartam
ſcias
primo doctrinam ſecundi correlarii: an ip­
ſa
proportio quadrupla habeat ſubquadruplaꝫ
rationalem
: et ſi ſic concludas / habet ſexquiq̈r-
tam
rationalem: quoniam reperta quarta ipſius
quadruple
ad dandam ſexquiquartam ad ipſam
quadruplam
nihil aliud oportet quaꝫ addere ipſi
quadruple
ſuam quartam: et tunc aggregatuꝫ ex
ipſa
quadrupla et ſua quarta rationali ſe habet
ad
ipſaꝫ quadrumplam in proportiõe ſexquiquar­
ta
.
Continet enim illud aggregatum ipſam qua-
druplam
et vnam quartam eius adequate.
Et iſto
modo
inuenitur trigecuplam ſecūdam eſſe ſexqui­
quartam
ad ſexdecuplam.
Et iſto modo in quali-
bet
proportione rationali īueſtigare poteris: an
habeat
ſexquioctauam, ſexquiſexdecimam, et ſic
conſequēter
rationales.
Et ſic patet correlarium
114. correl.
Ex quo ſequitur quarto / ſi aliqua ꝓportio ra­
tionalis
non habet ſubduplam rationalem: ipſa
non
habet ſexquialteram rationalem, nec ſexqui­
q̈rtã
: nec ſexquioctauam: nec ſexquiſexdecimam: et
ſic
conſequenter.
Probatur / quia ſi talis ꝓportio
non
habeat ſubduplam rationaleꝫ: ſequitur /
habet
numerum qui ſit medium ꝓportionale īter
ſua
extrema: et ſi hꝫ numerū mediū etc. / ſequit̄̄
non habet ſubquadruplam, nec ſuboctuplam,
nec
ſubſexdecuplam rationalem / et ſic in infinituꝫ
aſcendendo
per numeros pariter pares / vt patet
ex
nona concluſione huius: et ſi non habet ſubdu-
plam
, nec ſubquadruplam: nec ſuboctuplam ra-
tionales
: et ſic conſequenter: iam manifeſtum eſt /
non habet ſexquialteram rationalem: nec ſex-
quiquartam
: nec ſexquioctauam: et ſic ſine fine / vt
patet
ex probatione precedentis correlarii.
Et ſic
ſi
data proportio rationalis habet ſubduplaꝫ
rationalem
: ipſa non habet ſexquialteram ratio­
nalem
: nec ſexquiquartaꝫ: nec ſexquioctauã etc. / qḋ
fuit
probandum.
Et ſic patet correlarium. 225. correl. Se-
quitur
quinto / ſi aliqua proportio ꝓpoſita non
habuerit
ſubduplam rationalem: ipſa non habe­
bit
duplam ſexquialteram rationalem nec duplã
ſexquiquartam
nec ſuprapartienteꝫ quartas, nec
aliquam
ſuprapartientem denominatam ab vni­
tate
et partibus aliquotis denominatis a nume-
ro
pariter pari: nec aliquam multiplicē ſuperpar­
ticularem
, aut multiplicē ſuprapartientem deno­
minatã
a numero et a parte vel partibus aliquo-
tis
que denominantur a numeris pariter paribꝰ
Patet hoc correlarium facile: quia ſi data ꝓpor­
tio
non habuerit ſubduplam rationalem: iam
habet
illas partes aliquotas rationales deno-
minatas
a numeris pariter paribus: vt patet ex
quarto
correlario: et ſi non habet illas partes ali­
quotas
que ſunt ꝓportiones rationales: iam non
habet
illas proportiones rationales denomina-
tas
ab illis partibus / vt conſtat. 336. correl.
Ex quo ſequi-
tur
ſexto / nec tripla, nec dupla, habent ꝓportio­
ſexquialterã: ſexquiquartam: ſexquioctauam:
duplã
ſupratripartientē quartas rationalem: et
ſic
de multis aliis.
Patet / quia neutra illarum ha­
bet
ſubduplam rationalem: vt patet ex primo cor­
relario
: igitur neutra illarum habet ſexquialterã
ſexquiquartam
etc. / vt patet ex īmediate preceden-
ti
.
Inferas tu ſimilia correlaria particularia ex
dictis
.

Undecima concluſio. Nulla propor-
tio
rõnalis ſe habet ī aliqua proportiõe multipli­
ci
ad aliquam rationalem niſi inter primos nūe-
ros
eius reperiantur tot numeri cõtinuo ꝓportio­
nabiles
computatis etiam extremis vno plꝰ ade-
quate
: quotus eſt numerus a quo denomīatur da­
ta
ꝓportio multiplex.
Exemplum. vt ſi velis inue-
ſtigare
et ſcire vtrum ꝓportio quadrupla ſe habe­
at
in ꝓportione dupla ad aliquam ꝓportioneꝫ
rationalem
: conſidera primum a quo numero de­
nominatur
proportio dupla: et īuenies / a bina­
rio
iuxta doctrinam primi correlarii ſecunde ſup­
poſitionis
quarti capitis huius: tunc capias pri­
mos
numeros eius qui ſunt .4. et .1: et vide ſi inue-
nias
ibi tres numeros continuo ꝓportionabiles
eadem
ꝓportione cõputatis extremis: et ſi ſic dico /
ꝓportio quadrupla ſe habet in ꝓportione du-
pla
ad aliquaꝫ rationalem.
Si enim ibi ſunt tres
numeri
continuo ꝓportionabiles computatis ex­
tremis
: iam illa ꝓportio quadrupla que eſt extre-
mi
ad extremum eſt dupla ad vtrã interdiarum:
vt
patet ex octaua concluſione: et ſi velis ſcire an
quadrupla
ſit tripla ad aliquam ꝓportionem ra­
tionalem
: quia tripla denominatur a numero ter­
nario
.
videas vtrum inter primos numeros ꝓpor­
tionis
quadruple reperiantur tres nūeri vno plꝰ
puta
quatuor continuo ꝓportionabiles aliqua ꝓ­
portione
: et ſi ſic: tunc quadrupla ſe habet in pro-
portione
tripla ad aliquam ꝓportionē rationalē
puta
ad quãlibet illarum conſtitutarum inter ali­
quos
ex illis numeris continuo ꝓportionabilibꝰ
et
īmediatis: et quia tu non inuenies inter primos
numeros
ꝓportionis quadruple quatuor nume-
ros
continuo ꝓportionabiles computatis extre-
mis
: concludas / quadrupla habet ſubtriplã
rationalem
.
Probatur hec concluſio. q2 ſi data ꝓ­
portio
rationalis que ſit a. ſe habeat in aliqua ꝓ­
portione
multiplici ad aliquam proportioneꝫ ra­
tionalem
que ſit b. / ſequitur / a. aliquoties conti-
net
b. adequate / et ſic b. erit pars aliquota ipſius
a
denominata a numero a quo denominatur pro­
portio
multiplex in qua a. ſe habet ad b. / vt puta ſi
a
. ſe habet ad b: in proportione quadrupla erit b.
vna
quarta ipſius a. et ſic erit b. pars aliquota de­
nominata
a numero quaternario a quo denomi-
natur
ꝓportio illa multiplex puta quadrupla in
qua
a. ſe habet ad b: et ſi ſic iam neceſſe eſt b. re-
periatur
inter aliquos numeros ipſius a. toties
quoties
eſt numerus a quo denominatur talis ꝓ-
portio
multiplex in qua a. ſe habet ad b. et ſi ſic
inter
terminos ipſius a. computatis extremis re-
perientur
tot nūeri quotus eſt ille numerus a quo
denominatur
data ꝓportio multiplex in qua a. ſe
habet
ad b. vno plus: quoniam ſemper termini ſi­
ue
numeri continuo ꝓportionabiles ſunt vno plu­
res
proportionibus inter ipſos ad inuentis / vt ptꝫ
ex
octaua concluſione huius: et ex conſequēti ſi
fuerint
reperti tot numeri continuo ꝓportionabi-
les
inter aliquos numeros ipſius proportionis a.
quotus
eſt numerus a quo denominatur propor-
tio
multiplex in qua ponitur a. ſe habere ad b. / di-
co
/ tūc b. non eſt ꝓportio rationalis nec a. ſe ha­
bet
in tali ꝓportione multiplici ad aliquam pro-
portionem
rationalem.
Probatur hec conſequē-
tia
/ quia ſi ſe haberet ad b. proportioneꝫ rationa­
lem
in tali ꝓportione multiplici: iam aliquoties
componeretur
ex ipſa b. ꝓportione rationali et
conſequens
aliquoties reperiretur b. inter nume-
ros
eius: puta toties quotus ē numerus a quo de-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index