Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N11E85" level="3" n="2" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N120DC">
                <s xml:id="N12136" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secūde partis" file="0024" n="24"/>
                tione ſequitur /  ſi duo numeri ſe habentes in ali­
                  <lb/>
                qua proportione acquirãt ↄ̨tinuo partes aliquo­
                  <lb/>
                tas eiuſdem denominationis: ſemper manebunt
                  <lb/>
                in eadem proportione. </s>
                <s xml:id="N12144" xml:space="preserve">Patet / q2 vter illorū eq̈­
                  <lb/>
                lem proportionem acquirit. </s>
                <s xml:id="N12149" xml:space="preserve">Patet / quia ſi vter
                  <lb/>
                illorum numerorum illas partes aliquotas eiuſ-
                  <lb/>
                dem denominationis deperderet eq̈lē ꝓportionē
                  <lb/>
                deꝑderet / vt patet ex ſuppoſitione: igitur quando
                  <lb/>
                acquirit equalem acquirit.</s>
              </p>
              <p xml:id="N12154">
                <s xml:id="N12155" xml:space="preserve">Duodecima ſuppoſitio. </s>
                <s xml:id="N12158" xml:space="preserve">Si aliquid
                  <lb/>
                componitur ex duobus ſiue equalibus ſiue īequa­
                  <lb/>
                libus: et quantum deperdit vnum illorum tantuꝫ
                  <lb/>
                acquirit reliquum: compoſitum ex illis nichil ac-
                  <lb/>
                quirit vel deperdit ſed ſemper manet equale. </s>
                <s xml:id="N12163" xml:space="preserve">Et
                  <lb/>
                hanc peto quia nota eſt ex ſe.</s>
              </p>
              <note position="left" xml:id="N12168" xml:space="preserve">cal. de in­
                <lb/>
              duc. gra-
                <lb/>
              ſum et de
                <lb/>
              mo. 10.</note>
              <p xml:id="N12172">
                <s xml:id="N12173" xml:space="preserve">Prima concluſio </s>
                <s xml:id="N12176" xml:space="preserve">Omne compoſitū
                  <lb/>
                ex duobus inequalibus inter que eſt mediuꝫ eſt du­
                  <lb/>
                plum ad medium inter illa vt compoſitum ex .4. et
                  <lb/>
                2. eſt duplum ad ternarium numerum qui mediat
                  <lb/>
                inter illos </s>
                <s xml:id="N12181" xml:space="preserve">Probatur / ſint a.c. duo īequalia .a ma­
                  <lb/>
                ius et .c. minus et ſit .b. medium inter .a.c. compoſi­
                  <lb/>
                tum ex a.c. ſit .d. / tunc dico /  .d. eſt duplum ad .b.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N12189" xml:space="preserve">Quod ſic probo / quia cū .b. ſit medium: equali dif­
                  <lb/>
                ferentia diſtat ab extremis ex prima ſuppoſitiõe /
                  <lb/>
                capio igitur illam differentiã ſiue exceſſum qua .a
                  <lb/>
                excedit b. / et addo illam .c. / et manifeſtum eſt /  .a. et
                  <lb/>
                b. manēt equalia: et ſimiliter .c. et .b. quia ipſi .c. ad
                  <lb/>
                dictus eſt exceſſꝰ / quo excedebatur a.b. / igitur ag-
                  <lb/>
                gregatum ex .a. et .c. componitur ex duobus equa­
                  <lb/>
                lidus .b. adequate. </s>
                <s xml:id="N1219A" xml:space="preserve">igitur tale aggregatum eſt du­
                  <lb/>
                plum ad .b. et tale aggregatum eſt .d. / igitur d. eſt
                  <lb/>
                duplum ad .b. et .d. eſt in tantum quantum erat añ
                  <lb/>
                variationem .a.c. / vt patet ex vltima ſuppoſitione /
                  <lb/>
                igitut .d. ante variationem a.c. eſt duplum ad .b. /
                  <lb/>
                quod fuit probandum.
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-01a" xlink:label="note-0024-01" xml:id="N12298" xml:space="preserve">p̄mū cor-
                    <lb/>
                  relarium</note>
                </s>
                <s xml:id="N121AC" xml:space="preserve">¶ Ex hac concluſione ſequi­
                  <lb/>
                tur:  mediū inter duo inequalia eſt medietas ag­
                  <lb/>
                gregati ex eis. </s>
                <s xml:id="N121B3" xml:space="preserve">Patet / quia eſt ſubdupluꝫ / ergo me­
                  <lb/>
                dietas.
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-02a" xlink:label="note-0024-02" xml:id="N122A0" xml:space="preserve">Secūduꝫ
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N121BD" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecūdo /  medietas aggrega­
                  <lb/>
                ti ex duobus inequalibus inter que eſt mediuꝫ: eq̈­
                  <lb/>
                liter ab vtro illorum diſtat. </s>
                <s xml:id="N121C4" xml:space="preserve">Probatur / q2 medi­
                  <lb/>
                etas illorum eſt equalis medio inter illa / vt patet
                  <lb/>
                ex precedenti correlario: ergo ſequitur /  equali-
                  <lb/>
                ter diſtat ab vtro. </s>
                <s xml:id="N121CD" xml:space="preserve">cum mediuꝫ ſit /  equaliter di­
                  <lb/>
                ſtat ab extremis / vt patet ex prima ſuppoſitione.
                  <lb/>
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-03a" xlink:label="note-0024-03" xml:id="N122AA" xml:space="preserve">Tercium
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                ¶ Sequitur tertio /  omnis numerus circū ſe poſi­
                  <lb/>
                torum numerorum et equaliter ab eo diſtantium
                  <lb/>
                eſt medietas. </s>
                <s xml:id="N121DD" xml:space="preserve">Quod ſi eoruꝫ fuerit medietas illos
                  <lb/>
                ab eo eque diſtare conueniet. </s>
                <s xml:id="N121E2" xml:space="preserve">Probatur / ſint .a.c.
                  <lb/>
                duo numeri inter quos mediat .b. ſit aggregatū
                  <lb/>
                ex .a.c.d. / tunc .b. eſt medietas ipſius .d. / vt patet ex
                  <lb/>
                ṗmo correlario et ſi .b. eſt medietas aggregati .a.c.
                  <lb/>
                equaliter diſtat ab .a. et .c. / vt patet ex ſecundo cor-
                  <lb/>
                relario / ergo .a.c. equaliter diſtant .a.b.
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-04a" xlink:label="note-0024-04" xml:id="N122B4" xml:space="preserve">Quartū
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N121F4" xml:space="preserve">¶ Sequi-
                  <lb/>
                tur quarto /  cõiuncte arithmetice medietatis me­
                  <lb/>
                diis terminus extremorum ſimul iunctorum ē me­
                  <lb/>
                dietas: vt captis his terminis .a.bc. continuo ꝓ-
                  <lb/>
                portionabilibꝰ arithmetice .b. medius terminus
                  <lb/>
                eſt medietas aggregati ex .a.c. </s>
                <s xml:id="N12201" xml:space="preserve">Patꝫ ex primo cor­
                  <lb/>
                relario
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-05a" xlink:label="note-0024-05" xml:id="N122BE" xml:space="preserve">prima ꝓ­
                    <lb/>
                  prietas
                    <lb/>
                  medieta-
                    <lb/>
                  tis arith­
                    <lb/>
                  metice.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1220B" xml:space="preserve">Et hec ſit prima ꝓprietas arithmetice me­
                  <lb/>
                dietatis </s>
                <s xml:id="N12210" xml:space="preserve">Et intelligas hanc proprietatem quan-
                  <lb/>
                do tales termini continuo proportionaabiles hac ꝓ­
                  <lb/>
                portionalitate fuerint impares: vel quantitates
                  <lb/>
                continue. </s>
                <s xml:id="N12219" xml:space="preserve">Alias plerū non inuenires medium in­
                  <lb/>
                ter tales terminos. </s>
                <s xml:id="N1221E" xml:space="preserve">ſicut inter .2.3.4.5
                  <note position="left" xlink:href="note-0024-06a" xlink:label="note-0024-06" xml:id="N122CC" xml:space="preserve">Quintū
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N12226" xml:space="preserve">¶ Sequitur
                  <lb/>
                quinto /  diſpoſitis .3. terminis continuo ꝓportio­
                  <cb chead="Capitulum ſecundum"/>
                nabilibꝰ arithmetice: aggregatū ex maxīo termīo
                  <lb/>
                et mīmo ē due tertie aggregati ex illis tribꝰ termi­
                  <lb/>
                nis: et diſpoſitis .5. continuo proportionalibus
                  <lb/>
                arithmetice aggregatum ex maximo et minimo ē
                  <lb/>
                due quinte:
                  <note position="right" xlink:href="note-0024-07a" xlink:label="note-0024-07" xml:id="N122D6" xml:space="preserve">Secūda
                    <lb/>
                  ꝓprietas
                    <lb/>
                  medietaſ
                    <lb/>
                  arithme-
                    <lb/>
                  tice.</note>
                et etiam aggregatum ex ſecūdo termi­
                  <lb/>
                no et quarto eſt due quinte: et poſitis .7. aggrega­
                  <lb/>
                tum ex maximo et minimo eſt due ſeptime ſimili-
                  <lb/>
                ter aggregatum ex ſecundo et ſexto et ex tertio et
                  <lb/>
                quinto. </s>
                <s xml:id="N12243" xml:space="preserve">et vniuerſaliter vbicū plures termini in
                  <lb/>
                numero impari arithmetice continuo proportio­
                  <lb/>
                nantur ſemper aggregatum ex quibuſcū duo-
                  <lb/>
                bus equaliter diſtantibus a medio eſt due partes
                  <lb/>
                aliquote. </s>
                <s xml:id="N1224E" xml:space="preserve">aggregati ex omnibus illis quarū par­
                  <lb/>
                tium aliquotarum vtra denominatur a numero
                  <lb/>
                impari a quo denominantur illi termini. </s>
                <s xml:id="N12255" xml:space="preserve">vt ſi ter­
                  <lb/>
                mini ſint vndeci3 denominabuntur due vndecime
                  <lb/>
                et ſi .13. due tridecime. </s>
                <s xml:id="N1225C" xml:space="preserve">Probatur hoc correlarium /
                  <lb/>
                et ſigno tres terminos .a.b.c. / et arguo ſic / aggrega­
                  <lb/>
                tum ex .a.c. eſt duplum ad .b. quia .b. eſt terminꝰ me­
                  <lb/>
                dius inter .a.c. ſed aggregatum ex a.b.c. componi­
                  <lb/>
                tur adeq̈te ex .b. et aggregato ex .a.c. duplo ad .b. /
                  <lb/>
                vt patet ex concluſione: ergo b. eſt vna tertia totiꝰ
                  <lb/>
                aggregati cum ter in illo contineatur adequate et
                  <lb/>
                per conſequens aggregatum ex .a.c. due tertie / qḋ
                  <lb/>
                fuit probandum. </s>
                <s xml:id="N1226F" xml:space="preserve">Item poſitis quin trrminis .a
                  <lb/>
                b.c.d.e. aggregatum ex .a. et .e. eſt duplum ad ter-
                  <lb/>
                minum medium .c. et ſimiliter aggregatum ex .b. et
                  <lb/>
                d. / vt patet ex concluſioīe et totum aggregatum ex
                  <lb/>
                illis quin terminis componitur adequate ex c. et
                  <lb/>
                ex aggregato .a. et .e. et aggregato ex .b. et .d. et vtrū­
                  <lb/>
                 illorum aggregatorum eſt duplum ad .c. / vt pro­
                  <lb/>
                batum eſt: ergo .c. eſt vna quinta totius aggrega-
                  <lb/>
                ti ex illis quin terminis: cum quīquies in illo ag­
                  <lb/>
                gregato contineatur: et per conſequens aggrega­
                  <lb/>
                tum ex .a. et .e. eſt due quinte: et ſimiliter aggrega-
                  <lb/>
                tum ex .b.d. cum ſit duplum ad .c </s>
                <s xml:id="N12288" xml:space="preserve">Et iſto modo pro­
                  <lb/>
                babis capiendo quotcū alios terminos īpares
                  <lb/>
                continuo arithmetice ꝓportionabiles. </s>
                <s xml:id="N1228F" xml:space="preserve">Et iſta ſit
                  <lb/>
                ſecunda proprietas medietatis arithmetice.</s>
              </p>
              <p xml:id="N122E4">
                <s xml:id="N122E5" xml:space="preserve">Secunda concluſio </s>
                <s xml:id="N122E8" xml:space="preserve">Si duo nume-
                  <lb/>
                ri a duobus numeris circum ſe poſitis equaliṫ di­
                  <lb/>
                ſtent: illis coniunctis erunt equales. </s>
                <s xml:id="N122EF" xml:space="preserve">Quod ſi eis
                  <lb/>
                equales fuerint: ab eis equidiſtare neceſſe eſt vt ca­
                  <lb/>
                ptis his terminis .2.3.4.5. numerus quinarus et
                  <lb/>
                binarius circunſtantes quaternarium et ternariū
                  <lb/>
                equaliter ſimul iuncti equantur quaternario et ter­
                  <lb/>
                nario ſimul iunctis et quia quinarius et binariꝰ
                  <lb/>
                ſimul iuncti equales ſunt quaternario et binario
                  <lb/>
                ſimul iuncti: ideo neceſſario ab illis equaliter di-
                  <lb/>
                ſtant. </s>
                <s xml:id="N12302" xml:space="preserve">Probatur concluſio / et ſint .a.b.c.d.a.d. cir-
                  <lb/>
                cunſtantes reliqui vero intermedii: et diſtat .a. ab
                  <lb/>
                b.g. dnr̄a ita  .a. ſit maior numerus et eadem .g
                  <lb/>
                dnr̄ia excedat .c. ipſum .d. / tunc dico /  aggregatū
                  <lb/>
                ex .a.d. extremis numeris eſt equale aggregato ex
                  <lb/>
                b.c. intermediis a quibus alii equaliter diſtant.</s>
              </p>
              <p xml:id="N1230F">
                <s xml:id="N12310" xml:space="preserve">Quod probatur ſic / et volo /  .a. perdat .g. dnr̄iaꝫ /
                  <lb/>
                ita  fiat equale b. et .d. acquirat illam ita  fiat
                  <lb/>
                equale .c. / et arguo ſic / facta tali variatione in a.d.
                  <lb/>
                aggregatū ex .a.d. ↄ̨ponit̄̄ adeq̈te ex duobꝰ eq̈libꝰ
                  <lb/>
                aliis duobus ex quibus adequate cõponitur ag-
                  <lb/>
                gretatum ex .b.c. / igitur facta tali variatiõe in .a.
                  <lb/>
                d. aggregatum ex .a.d. eſt equale aggregato ex .b
                  <lb/>
                c. et illud aggregatum ex .a.d. facta tali variatio­
                  <lb/>
                ne eſt equale aggregato .a.d. ante talem variatio­
                  <lb/>
                nem / vt patet ex vltima ſuppoſitione: igitur aggre­
                  <lb/>
                gatum ex .a.c. ante talem variationem eſt equale </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>