Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of figures

< >
< >
page |< < of 290 > >|
111 maiori in qua proportione maius medium excedit
minꝰ: tūc cõtinuo vniformiter et eque velociter oīno
ille potentie mouētur.
Uolo dicere /  ſi ſint duo me­
dia ſe habentia in proportione dupla, per que ex-
tenditur cõſimilis latitudo reſiſtentie vniformiter
difformis terminata ad non gradum: et moueatur
vna potentia in minori medio incipiendo a nõ gra­
du medii, et a nõ gradu potentie, continuo creſcen-
do vniformiter: et in medio maiori moueatur vna
alia potentia incipiēdo ſimiliter creſcere a nõ gra­
du potentie, et a non gradu reſiſtentie: quia inter
illa media eſt proportio dupla creſcat cõtinuo po-
tentia que mouetur in medio minori in duplo velo-
cius altera que mouetur in medio maiori: tunc di-
co  ille potentie mouentur equaliter.
Probatur
correlariū vniuerſaliter.
Et ſuppono /  in quacū
proportione ſe habent talia media per que extendi­
tur latitudo eadem vel cõſimilis reſiſtentie vnifor-
miter difformis terminate ad nõ gradū: in ea pro-
portione ſe habēt puncta equi diſtantia a nõ gradu
in illis mediis.
Quod ptꝫ facile ex diffinitione qua­
litatis vniformiter difformis quarto tractatu.
Hoc
ſuppoſito probatur correlarium.
Et ſint duo me-
dia ſe habentia in f. proportione et moueatur a. po­
tentia in maiori continuo vniformiter: et b. in mino­
ri: et creſcat b. cõtinuo in f. proportione velocius a.
Quo poſito ſic argumentor / potentia b. que moue-
tur in medio minori nõ mouetur velocius a. nec tar­
dius: igitur cõtinuo equaliter.
Patet conſequētia /
et probatur maior: quia ſi b. mouetur velocius quã
a. / ſequitur /  b. eſt in puncto magis diſtante a non
gradu ſui medii ꝙ̄ a. / igitur mouetur a. minori pro-
portione ꝙ̄ a. / et per conſequēs tardius.
Patet hec
conſequentia / quia ſi eſſent in punctis equidiſtanti­
bus mouerentur ab eadem proportione: quoniam
tunc f. proportio eſſet inter illa puncta / vt patet ex
ſuppoſitione: et inter potentias etiam eſſet f. pro-
portio: ergo ſequitur /  ille potentie haberent e-
quales proportiones ad ſuas reſiſtentias.
Patet
conſequentia / quia ſi inter b. et a. eſt f. proportio: et
inter reſiſtentiam ipſius b. et reſiſtentiam ipſius a.
eſt f. proportio: igitur qualis eſt proportio ipſiꝰ b.
ad a. talis eſt reſiſtentie ipſius b. ad reſiſtentiam
ipſius a. et ſi talis eſt proportio ipſius b. ad a. qua-
lis eſt reſiſtentie ipſius b. ad reſiſtentiam ipſius a. /
ſequitur permutatim ex ſecunda concluſione tertii
capitis ſecunde partis /  talis eſt proportio ipſius
b. ad reſiſtentiam ipſius b. qualis eſt ipſiꝰ a. ad re-
ſiſtentiam ipſius a. / et ſic ptꝫ conſequentia.
Et vltra
ex ↄ̨ſequēti ille potentie a. et b. / tunc haberent equa-
les proportiones ad ſuas reſiſtentias: ergo modo
proportio ipſius b. ad ſuam reſiſtentiam eſt minor
quam proportio ipſius a. ad ſuam reſiſtentiam: et
per conſequens mouetur tardius.
Patet conſequē­
tia / quia b. eſt in maiori reſiſtentia quam tunc eſſet.
Et per hoc ptꝫ minor / quia ſi b. mouetur tardiꝰ quã
a. / ſequitur /  eſt in minori reſiſtentia quam eſſet ſi
moueretur equaliter ſicut a. ſed ſi moueret̄̄ equali-
ter ſicut a. moueretur ab eadem proportione: et mo­
do mouetur in minori reſiſtentia quam tunc: ergo
a. maiori proportione/ et per conſequens velocius et
nõ tardius / quod eſt oppoſitum conceſſi.
Et ſic patꝫ
antecedens et per conſequens totum correlarium.
113. correĺ.
¶ Sequitur tertio /  ſi ſint duo media ineq̈lia qua­
lificata eadem vel conſimili reſiſtentia vniformiter
difformi terminata ad nõ gradum: et incipiant due
potentie non variate in eodem inſtanti moueri per
illa media: et talis ſit proportio potentie mouentis
in medio minori ad reliquam potentiaꝫ qualis eſt
proportio medii maioris ad medium minus: tunc
tales potētie cõtinuo eque velociter mouētur.
Pro­
batur: et ſint duo media īter que eſt ꝓportio f. et ſint
due potentie a. et b. et b. ad a. ſit f. proportio: et in-
cipiat b. moueri in minori medio ad non gradu et
a. in maiori.
Quo poſito arguo ſic / a. et b. continuo
ſunt in punctis equidiſtantibus a nõ gradu ſui me-
dii: ergo continuo eque velociter mouentur.
Patet
conſequentia / quia pūcta equaliter diſtantia ſe ha­
bent in f. proportione: vt patet ex ſuppoſitione ſu-
perioris correlarii: ergo ſequitur /  ſi potētie ſunt
in punctis eque diſtantibus  ipſe mouentur ab e-
quali proportione.
Patet conſequentia vt in ſupe­
riori correlario.
Et ex conſequenti ſequitur:  ſi b.
eſt in puncto magis propinquo non gradui ꝙ̄ a. 
iã mouetur a. maiori ꝓportione ꝙ̄ a. q2 eſt in remiſ­
ſiori puncto quã eſſet ſi eſſet in puncto equidiſtanti
ſicut a. / et per cõſequens moueretur velocius ꝙ̄ a.
Et
ſi eſſet in puncto magis diſtanti a nõ gradu ꝙ̄ a. / iã
ſequitur /  tunc moueretur cū reſiſtentia intenſiori
quã ſi eſſet in puncto equidiſtãti ſicut pūctus in quo
eſt a. / et per ↄ̨ſequēs moueret̄̄ tardiꝰ quã a. et ſic nõ ve­
lociꝰ.
Patet cõſequētia / q2 ſi eſſet in puncto equidi-
ſtanti ſicut a. moueretur ab equali ꝓportione: ergo
quãdo eſt in intēſiori mouetur a minori.
Et ſic patꝫ
veritas correlarii / qm̄ ad b. moueri velociꝰ a. / ſequit̄̄
ipſum moueri tardius: et ad b. moueri tardius, ſe-
quitur ipſum moueri velocius.
Opus eſt dicere igi­
tur /  continuo mouetur equaliter cum ipſo a.
224. correĺ.
¶ Sequitur quarto:  dabile eſt medium vniformi­
ter difforme in reſiſtentia ad nõ gradum termina-
tum: quod potentia a non gradu potentie creſcens
vniformiter continuo, nõ valet vniformiter conti-
nuo mouendo ſuo motu abſoluere ab extremo re-
miſſiori inchoando.
Probatur / et capio vnū mediū
difforme in quantitate vniformiter difforme in re-
ſiſtentia terminata ad non gradū: cuius medii pri-
ma medietas puta remiſſior ſit longior quam ſecū­
da in ſexquialtero / vt patet in figura.
8[Figure 8]
Et incipiat b. potentia ab extremo remiſſiori talis
medii moueri creſcendo a nõ gradu potentie conti-
nuo vniformiter inchoando ab extremo remiſſiori
vt ſepius poſitū eſt: et moueatur quo ad vſ ad ex-
tremū intenſius deueniat per lineã rectam: tunc di­
co /  ipſa potentia b. nõ cõtinuo vniformiter moue­
tur illud medium tranſeundo.
Quod ſic probatur /
q2 ſi b. potentia cõtinuo vniformiter moueretur pu­
ta a. proportione f. exempli gratia in ſexquialtero
minori tēpore totam ſecundã medietatē magis re-
ſiſtentē abſolueret quaꝫ primã quia ipſa eſt in ſex-
quialtero breuior ex hypotheſi: et ex cõſequenti ſe-
quitur /  b. potentia tranſeundo ſecundã medieta-
tem in ſexquialtero minorē potētiam acquirit quã
tranſeundo primam medietatem: cum vniformiter
continuo intendatur: et tranſeundo eandē ſecundã
medietatē ſue reſiſtentie, tantam latitudinē acqui-
rit adequate ſicut tranſeūdo primã q2 reſiduã me-
dietatē latitudinis: igitur tranſeundo ſecundã me-
dietatem inter acquiſitū potentie et acquiſitū reſi-
ſtentie nõ eſt tanta proportio ſicut tranſeundo pri-
mam: et tranſeundo primam eſt proportio f. / vt pa-
tet / quia continuo ab f. proportiõe mouetur per te:

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index