Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of figures

< >
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15C22" level="3" n="1" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1A8D1" level="4" n="12" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N1ABB6">
                  <s xml:id="N1ABF8" xml:space="preserve">
                    <pb chead="Primi tractatus" file="0111" n="111"/>
                  maiori in qua proportione maius medium excedit
                    <lb/>
                  minꝰ: tūc cõtinuo vniformiter et eque velociter oīno
                    <lb/>
                  ille potentie mouētur. </s>
                  <s xml:id="N1AC12" xml:space="preserve">Uolo dicere /  ſi ſint duo me­
                    <lb/>
                  dia ſe habentia in proportione dupla, per que ex-
                    <lb/>
                  tenditur cõſimilis latitudo reſiſtentie vniformiter
                    <lb/>
                  difformis terminata ad non gradum: et moueatur
                    <lb/>
                  vna potentia in minori medio incipiendo a nõ gra­
                    <lb/>
                  du medii, et a nõ gradu potentie, continuo creſcen-
                    <lb/>
                  do vniformiter: et in medio maiori moueatur vna
                    <lb/>
                  alia potentia incipiēdo ſimiliter creſcere a nõ gra­
                    <lb/>
                  du potentie, et a non gradu reſiſtentie: quia inter
                    <lb/>
                  illa media eſt proportio dupla creſcat cõtinuo po-
                    <lb/>
                  tentia que mouetur in medio minori in duplo velo-
                    <lb/>
                  cius altera que mouetur in medio maiori: tunc di-
                    <lb/>
                  co  ille potentie mouentur equaliter. </s>
                  <s xml:id="N1AC2D" xml:space="preserve">Probatur
                    <lb/>
                  correlariū vniuerſaliter. </s>
                  <s xml:id="N1AC32" xml:space="preserve">Et ſuppono /  in quacū
                    <lb/>
                  proportione ſe habent talia media per que extendi­
                    <lb/>
                  tur latitudo eadem vel cõſimilis reſiſtentie vnifor-
                    <lb/>
                  miter difformis terminate ad nõ gradū: in ea pro-
                    <lb/>
                  portione ſe habēt puncta equi diſtantia a nõ gradu
                    <lb/>
                  in illis mediis. </s>
                  <s xml:id="N1AC3F" xml:space="preserve">Quod ptꝫ facile ex diffinitione qua­
                    <lb/>
                  litatis vniformiter difformis quarto tractatu. </s>
                  <s xml:id="N1AC44" xml:space="preserve">Hoc
                    <lb/>
                  ſuppoſito probatur correlarium. </s>
                  <s xml:id="N1AC49" xml:space="preserve">Et ſint duo me-
                    <lb/>
                  dia ſe habentia in f. proportione et moueatur a. po­
                    <lb/>
                  tentia in maiori continuo vniformiter: et b. in mino­
                    <lb/>
                  ri: et creſcat b. cõtinuo in f. proportione velocius a.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1AC53" xml:space="preserve">Quo poſito ſic argumentor / potentia b. que moue-
                    <lb/>
                  tur in medio minori nõ mouetur velocius a. nec tar­
                    <lb/>
                  dius: igitur cõtinuo equaliter. </s>
                  <s xml:id="N1AC5A" xml:space="preserve">Patet conſequētia /
                    <lb/>
                  et probatur maior: quia ſi b. mouetur velocius quã
                    <lb/>
                  a. / ſequitur /  b. eſt in puncto magis diſtante a non
                    <lb/>
                  gradu ſui medii ꝙ̄ a. / igitur mouetur a. minori pro-
                    <lb/>
                  portione ꝙ̄ a. / et per conſequēs tardius. </s>
                  <s xml:id="N1AC65" xml:space="preserve">Patet hec
                    <lb/>
                  conſequentia / quia ſi eſſent in punctis equidiſtanti­
                    <lb/>
                  bus mouerentur ab eadem proportione: quoniam
                    <lb/>
                  tunc f. proportio eſſet inter illa puncta / vt patet ex
                    <lb/>
                  ſuppoſitione: et inter potentias etiam eſſet f. pro-
                    <lb/>
                  portio: ergo ſequitur /  ille potentie haberent e-
                    <lb/>
                  quales proportiones ad ſuas reſiſtentias. </s>
                  <s xml:id="N1AC74" xml:space="preserve">Patet
                    <lb/>
                  conſequentia / quia ſi inter b. et a. eſt f. proportio: et
                    <lb/>
                  inter reſiſtentiam ipſius b. et reſiſtentiam ipſius a.
                    <lb/>
                  eſt f. proportio: igitur qualis eſt proportio ipſiꝰ b.
                    <lb/>
                  ad a. talis eſt reſiſtentie ipſius b. ad reſiſtentiam
                    <lb/>
                  ipſius a. et ſi talis eſt proportio ipſius b. ad a. qua-
                    <lb/>
                  lis eſt reſiſtentie ipſius b. ad reſiſtentiam ipſius a. /
                    <lb/>
                  ſequitur permutatim ex ſecunda concluſione tertii
                    <lb/>
                  capitis ſecunde partis /  talis eſt proportio ipſius
                    <lb/>
                  b. ad reſiſtentiam ipſius b. qualis eſt ipſiꝰ a. ad re-
                    <lb/>
                  ſiſtentiam ipſius a. / et ſic ptꝫ conſequentia. </s>
                  <s xml:id="N1AC8B" xml:space="preserve">Et vltra
                    <lb/>
                  ex ↄ̨ſequēti ille potentie a. et b. / tunc haberent equa-
                    <lb/>
                  les proportiones ad ſuas reſiſtentias: ergo modo
                    <lb/>
                  proportio ipſius b. ad ſuam reſiſtentiam eſt minor
                    <lb/>
                  quam proportio ipſius a. ad ſuam reſiſtentiam: et
                    <lb/>
                  per conſequens mouetur tardius. </s>
                  <s xml:id="N1AC98" xml:space="preserve">Patet conſequē­
                    <lb/>
                  tia / quia b. eſt in maiori reſiſtentia quam tunc eſſet.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1AC9E" xml:space="preserve">Et per hoc ptꝫ minor / quia ſi b. mouetur tardiꝰ quã
                    <lb/>
                  a. / ſequitur /  eſt in minori reſiſtentia quam eſſet ſi
                    <lb/>
                  moueretur equaliter ſicut a. ſed ſi moueret̄̄ equali-
                    <lb/>
                  ter ſicut a. moueretur ab eadem proportione: et mo­
                    <lb/>
                  do mouetur in minori reſiſtentia quam tunc: ergo
                    <lb/>
                  a. maiori proportione/ et per conſequens velocius et
                    <lb/>
                  nõ tardius / quod eſt oppoſitum conceſſi. </s>
                  <s xml:id="N1ACAD" xml:space="preserve">Et ſic patꝫ
                    <lb/>
                  antecedens et per conſequens totum correlarium.
                    <lb/>
                    <note position="left" xlink:href="note-0111-01a" xlink:label="note-0111-01" xml:id="N1AD2C" xml:space="preserve">3. correĺ.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1ACB9" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  ſi ſint duo media ineq̈lia qua­
                    <lb/>
                  lificata eadem vel conſimili reſiſtentia vniformiter
                    <lb/>
                  difformi terminata ad nõ gradum: et incipiant due
                    <lb/>
                  potentie non variate in eodem inſtanti moueri per
                    <lb/>
                  illa media: et talis ſit proportio potentie mouentis
                    <lb/>
                  in medio minori ad reliquam potentiaꝫ qualis eſt
                    <cb chead="Capitulū duodecimū."/>
                  proportio medii maioris ad medium minus: tunc
                    <lb/>
                  tales potētie cõtinuo eque velociter mouētur. </s>
                  <s xml:id="N1ACCB" xml:space="preserve">Pro­
                    <lb/>
                  batur: et ſint duo media īter que eſt ꝓportio f. et ſint
                    <lb/>
                  due potentie a. et b. et b. ad a. ſit f. proportio: et in-
                    <lb/>
                  cipiat b. moueri in minori medio ad non gradu et
                    <lb/>
                  a. in maiori. </s>
                  <s xml:id="N1ACD6" xml:space="preserve">Quo poſito arguo ſic / a. et b. continuo
                    <lb/>
                  ſunt in punctis equidiſtantibus a nõ gradu ſui me-
                    <lb/>
                  dii: ergo continuo eque velociter mouentur. </s>
                  <s xml:id="N1ACDD" xml:space="preserve">Patet
                    <lb/>
                  conſequentia / quia pūcta equaliter diſtantia ſe ha­
                    <lb/>
                  bent in f. proportione: vt patet ex ſuppoſitione ſu-
                    <lb/>
                  perioris correlarii: ergo ſequitur /  ſi potētie ſunt
                    <lb/>
                  in punctis eque diſtantibus  ipſe mouentur ab e-
                    <lb/>
                  quali proportione. </s>
                  <s xml:id="N1ACEA" xml:space="preserve">Patet conſequentia vt in ſupe­
                    <lb/>
                  riori correlario. </s>
                  <s xml:id="N1ACEF" xml:space="preserve">Et ex conſequenti ſequitur:  ſi b.
                    <lb/>
                  eſt in puncto magis propinquo non gradui ꝙ̄ a. 
                    <lb/>
                  iã mouetur a. maiori ꝓportione ꝙ̄ a. q2 eſt in remiſ­
                    <lb/>
                  ſiori puncto quã eſſet ſi eſſet in puncto equidiſtanti
                    <lb/>
                  ſicut a. / et per cõſequens moueretur velocius ꝙ̄ a. </s>
                  <s xml:id="N1ACFA" xml:space="preserve">Et
                    <lb/>
                  ſi eſſet in puncto magis diſtanti a nõ gradu ꝙ̄ a. / iã
                    <lb/>
                  ſequitur /  tunc moueretur cū reſiſtentia intenſiori
                    <lb/>
                  quã ſi eſſet in puncto equidiſtãti ſicut pūctus in quo
                    <lb/>
                  eſt a. / et per ↄ̨ſequēs moueret̄̄ tardiꝰ quã a. et ſic nõ ve­
                    <lb/>
                  lociꝰ. </s>
                  <s xml:id="N1AD07" xml:space="preserve">Patet cõſequētia / q2 ſi eſſet in puncto equidi-
                    <lb/>
                  ſtanti ſicut a. moueretur ab equali ꝓportione: ergo
                    <lb/>
                  quãdo eſt in intēſiori mouetur a minori. </s>
                  <s xml:id="N1AD0E" xml:space="preserve">Et ſic patꝫ
                    <lb/>
                  veritas correlarii / qm̄ ad b. moueri velociꝰ a. / ſequit̄̄
                    <lb/>
                  ipſum moueri tardius: et ad b. moueri tardius, ſe-
                    <lb/>
                  quitur ipſum moueri velocius. </s>
                  <s xml:id="N1AD17" xml:space="preserve">Opus eſt dicere igi­
                    <lb/>
                  tur /  continuo mouetur equaliter cum ipſo a.</s>
                </p>
                <note position="right" xml:id="N1AD32" xml:space="preserve">4. correĺ.</note>
                <p xml:id="N1AD36">
                  <s xml:id="N1AD37" xml:space="preserve">¶ Sequitur quarto:  dabile eſt medium vniformi­
                    <lb/>
                  ter difforme in reſiſtentia ad nõ gradum termina-
                    <lb/>
                  tum: quod potentia a non gradu potentie creſcens
                    <lb/>
                  vniformiter continuo, nõ valet vniformiter conti-
                    <lb/>
                  nuo mouendo ſuo motu abſoluere ab extremo re-
                    <lb/>
                  miſſiori inchoando. </s>
                  <s xml:id="N1AD44" xml:space="preserve">Probatur / et capio vnū mediū
                    <lb/>
                  difforme in quantitate vniformiter difforme in re-
                    <lb/>
                  ſiſtentia terminata ad non gradū: cuius medii pri-
                    <lb/>
                  ma medietas puta remiſſior ſit longior quam ſecū­
                    <lb/>
                  da in ſexquialtero / vt patet in figura.</s>
                </p>
                <figure xml:id="N1AD4F" number="8">
                  <image file="0111-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/YHKVZ7B4/figures/0111-01"/>
                </figure>
                <p xml:id="N1AD53">
                  <s xml:id="N1AD54" xml:space="preserve">Et incipiat b. potentia ab extremo remiſſiori talis
                    <lb/>
                  medii moueri creſcendo a nõ gradu potentie conti-
                    <lb/>
                  nuo vniformiter inchoando ab extremo remiſſiori
                    <lb/>
                  vt ſepius poſitū eſt: et moueatur quo ad vſ ad ex-
                    <lb/>
                  tremū intenſius deueniat per lineã rectam: tunc di­
                    <lb/>
                  co /  ipſa potentia b. nõ cõtinuo vniformiter moue­
                    <lb/>
                  tur illud medium tranſeundo. </s>
                  <s xml:id="N1AD63" xml:space="preserve">Quod ſic probatur /
                    <lb/>
                  q2 ſi b. potentia cõtinuo vniformiter moueretur pu­
                    <lb/>
                  ta a. proportione f. exempli gratia in ſexquialtero
                    <lb/>
                  minori tēpore totam ſecundã medietatē magis re-
                    <lb/>
                  ſiſtentē abſolueret quaꝫ primã quia ipſa eſt in ſex-
                    <lb/>
                  quialtero breuior ex hypotheſi: et ex cõſequenti ſe-
                    <lb/>
                  quitur /  b. potentia tranſeundo ſecundã medieta-
                    <lb/>
                  tem in ſexquialtero minorē potētiam acquirit quã
                    <lb/>
                  tranſeundo primam medietatem: cum vniformiter
                    <lb/>
                  continuo intendatur: et tranſeundo eandē ſecundã
                    <lb/>
                  medietatē ſue reſiſtentie, tantam latitudinē acqui-
                    <lb/>
                  rit adequate ſicut tranſeūdo primã q2 reſiduã me-
                    <lb/>
                  dietatē latitudinis: igitur tranſeundo ſecundã me-
                    <lb/>
                  dietatem inter acquiſitū potentie et acquiſitū reſi-
                    <lb/>
                  ſtentie nõ eſt tanta proportio ſicut tranſeundo pri-
                    <lb/>
                  mam: et tranſeundo primam eſt proportio f. / vt pa-
                    <lb/>
                  tet / quia continuo ab f. proportiõe mouetur per te: </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>