Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 14
[out of range]
>
<
1 - 14
[out of range]
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N15C22
"
level
="
3
"
n
="
1
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N16983
"
level
="
4
"
n
="
6
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N170ED
">
<
s
xml:id
="
N170FE
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
Primi tractatus
"
file
="
0072
"
n
="
72
"/>
per conſequens talis potentia agit a proportiõe
<
lb
/>
dupla alterius proportionis </
s
>
<
s
xml:id
="
N17110
"
xml:space
="
preserve
">Nã antea agebat a
<
lb
/>
dupla et mõ a quadrupla. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17115
"
xml:space
="
preserve
">ſed quadrupla eſt du-
<
lb
/>
pla duple. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1711A
"
xml:space
="
preserve
">vt patet intelligenti ſextū capitulum ſe
<
lb
/>
cunde partis: igitur agit a duplo maiori velocita
<
lb
/>
te. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17121
"
xml:space
="
preserve
">quoniam velocitas ſequitur proportionem pro
<
lb
/>
portionū / vt patet ex prima ſuppoſitione precedē
<
lb
/>
tis capitis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17128
"
xml:space
="
preserve
">et per conſequens corrumpit tantū re
<
lb
/>
ſiſtentie in ſecunda parte proportionali propor-
<
lb
/>
tione dupla: et per conſequens non vniformiter /
<
lb
/>
quod fuit probandum.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0072-01a
"
xlink:label
="
note-0072-01
"
xml:id
="
N17146
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N17136
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices forte concedendo
<
lb
/>
quod infertur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1713B
"
xml:space
="
preserve
">videlicet nulla reſiſtentia poteſt
<
lb
/>
vniformiter deperdi in aliquo tempore: ſꝫ hoc nõ
<
lb
/>
eſt contra concluſiones.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1714C
">
<
s
xml:id
="
N1714D
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra / quia manifeſtum ē hoc
<
lb
/>
eſſe contra viceſimã concluſionem igitur </
s
>
<
s
xml:id
="
N17152
"
xml:space
="
preserve
">Item re-
<
lb
/>
ſiſtentia poteſt vniformiter remitti a potentia / igi
<
lb
/>
tur ſolutio nulla. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17159
"
xml:space
="
preserve
">Arguitur antecedens / et pono ca
<
lb
/>
ſum / eque velociter proportionabiliter ſicut re-
<
lb
/>
mittitur reſiſtentia ab aliqua potentia ita ꝓpor-
<
lb
/>
tionabiliter potentia decreſcat: ita potentie ad
<
lb
/>
reſiſtentiam maneat cõtinuo eadē proportio: quo
<
lb
/>
poſito motus continuo erit vniformis / igitur vni-
<
lb
/>
formiter deperdetur tunc reſiſtentia. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17168
"
xml:space
="
preserve
">Quod vero
<
lb
/>
tunc motus erit vniformis / patet ex decima octa-
<
lb
/>
ua concluſione precedentis capitis.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1716F
">
<
s
xml:id
="
N17170
"
xml:space
="
preserve
">Reſpondeo / igitur ad argumentum
<
lb
/>
negando antecedens et ad probationem pono du
<
lb
/>
as concluſiones.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N17177
"
xml:space
="
preserve
">inq̇rit̄̄ an
<
lb
/>
poſſit re
<
lb
/>
ſiſtentia
<
lb
/>
vniformi
<
lb
/>
ter deꝑdi</
note
>
<
p
xml:id
="
N17183
">
<
s
xml:id
="
N17184
"
xml:space
="
preserve
">Prima concluſio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17187
"
xml:space
="
preserve
">Nulla reſiſtentia
<
lb
/>
poteſt vniformiter deperdi per actionem alicuius
<
lb
/>
potentie non variate, nec ab extrinſeco impedite.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N1718F
"
xml:space
="
preserve
">Patet hec concluſio ex deductione argumenti.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N17192
">
<
s
xml:id
="
N17193
"
xml:space
="
preserve
">Secunda concluſio </
s
>
<
s
xml:id
="
N17196
"
xml:space
="
preserve
">Aliqua reſiſten
<
lb
/>
tia poteſt vniformiter remitti ab aliqua potentia
<
lb
/>
continuo eque proportionabiliter variata et mi-
<
lb
/>
norata cum ſua reſiſtentia: vel eque proportiona
<
lb
/>
biliter impedita ſicut reſiſtentia remittitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N171A1
"
xml:space
="
preserve
">Pa-
<
lb
/>
tet hec concluſio ex deductione replice </
s
>
<
s
xml:id
="
N171A6
"
xml:space
="
preserve
">Et dico no-
<
lb
/>
tanter aut eque proportionabiliter impedita etc.
<
lb
/>
quoniaꝫ ſi ſit aliqua reſiſtentia vt .4. que remitta
<
lb
/>
tur a potentia vt .8. non variata ſed ab aliquo ex
<
lb
/>
trinſeco impedita: taliter quando reſiſtētia fue
<
lb
/>
rit vt .3. impediantur duo gradus actiuitatis ipſi
<
lb
/>
us potentie: et quando reſiſtentia fuerit vt duo im
<
lb
/>
pediantur alii duo gradus actiuitatis ipſius po
<
lb
/>
tentie: continuo fiet actio a proportione dupla.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N171B9
"
xml:space
="
preserve
">correla.</
note
>
<
p
xml:id
="
N171BD
">
<
s
xml:id
="
N171BE
"
xml:space
="
preserve
">¶ Sequitur ex iſtis correlarium / vbicū aliqua
<
lb
/>
potentia agit in ſuam reſiſtentiam eam corrumpē
<
lb
/>
do ſine reactione: neceſſe eſt reſiſtentiam difformi
<
lb
/>
ter remitti ceteris aliis paribus. </
s
>
<
s
xml:id
="
N171C7
"
xml:space
="
preserve
">et vbicun potē-
<
lb
/>
tia introducit in aliquod paſſuꝫ ſuam qualitatē:
<
lb
/>
difformiter eam introducit ceteris aliis paribus.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N171CE
"
xml:space
="
preserve
">argumē-
<
lb
/>
tū calcu.</
note
>
<
p
xml:id
="
N171D4
">
<
s
xml:id
="
N171D5
"
xml:space
="
preserve
">Quarto contra eaſdes concluſio-
<
lb
/>
nes arguitur ſic / quia ſi ille eſſent vere: ſequeretur
<
lb
/>
hec concluſio / omnes potentie inuariate ſiue eq̈
<
lb
/>
les ſiue inequales idem mediū non variatum trã-
<
lb
/>
ſeuntes in quo acquiritur aut deperditur motus:
<
lb
/>
eandem latitudinem motus acquirerent vel deꝑ
<
lb
/>
derent. </
s
>
<
s
xml:id
="
N171E4
"
xml:space
="
preserve
">ſed conſequens eſt falſum: igitur illud ex
<
lb
/>
quo ſequitur </
s
>
<
s
xml:id
="
N171E9
"
xml:space
="
preserve
">Sequela eſt nota / quia equales pro-
<
lb
/>
portiones acquirerent vel deperderent / igitur eq̈-
<
lb
/>
les latitudines motus. </
s
>
<
s
xml:id
="
N171F0
"
xml:space
="
preserve
">Sed falſitas conſequētis
<
lb
/>
oſtenditur / et pono caſum / ſit vnum medium vni
<
lb
/>
formiter difforme a gradu vſ ad certum graduꝫ
<
lb
/>
intenſiorem: et volo / ſint due potentie equa-
<
cb
chead
="
Capitulum ſextum
"/>
les a. et b. quarū vna puta a. incipiat moueri a me
<
lb
/>
dio gradu verſus extremum intenſius: et alia pu-
<
lb
/>
ta b. īcipiat moueri ab extremo remiſſiori verſus
<
lb
/>
medium. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17202
"
xml:space
="
preserve
">quo poſito ſic argumentor maiorem ꝓ-
<
lb
/>
portioneꝫ habet b. potentia ad quodlibet punctū
<
lb
/>
medietatis remiſſioris quam habeat a. ad ſimile
<
lb
/>
punctum ſiue correſpondens medietatis intenſio
<
lb
/>
ris: creſcat igitur ipſum a. quo ad vſ ad quodli-
<
lb
/>
bet punctum medietatis intenſioris habeat maio
<
lb
/>
rem proportionem quam b. ad ſimile punctuꝫ me
<
lb
/>
dietatis remiſſioris: et capio inſtans in quo a. ha
<
lb
/>
bet equalem proportionem ad quodlibet punctuꝫ
<
lb
/>
medietatis intenſioris ſicut b. ad ſimile punctum
<
lb
/>
medietatis remiſſioris: et volo / continuo mouea
<
lb
/>
tur a tali proportione. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1721B
"
xml:space
="
preserve
">quo poſito ſequitur / a. eq̈
<
lb
/>
liter mouebitur per medietatem intenſiorem ſicut
<
lb
/>
b. per medietatem remiſſiorem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17222
"
xml:space
="
preserve
">et equalem latitu
<
lb
/>
dinem motus deperdet a. per intenſiorem mouen
<
lb
/>
do ſicut b. ꝑ medietatē remiſſiorē: ſꝫ b. minorē la-
<
lb
/>
titudinem deperdet per intenſiorem medietatem
<
lb
/>
mouendo quam per remiſſiorem / ergo per intēſio
<
lb
/>
rem medietatem minorem latitudinem motus de
<
lb
/>
perdit b. quam a. / et per conſequens non equalem /
<
lb
/>
quod fuit probandum.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N17233
">
<
s
xml:id
="
N17234
"
xml:space
="
preserve
">Reſpondeo ad argumentum admit-
<
lb
/>
tendo caſum et negando illud quod aſſumitur vel
<
lb
/>
ſupponitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1723B
"
xml:space
="
preserve
">videlicet / dabile ſit inſtãs in quo a.
<
lb
/>
habeat talem proportionem ad quodlibet pūctū
<
lb
/>
medietatis intenſioris qualem habet b. ad pūctū
<
lb
/>
ſimile ſiue correſpondens ī medietate remiſſiori.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N17244
">
<
s
xml:id
="
N17245
"
xml:space
="
preserve
">Quãuis enim poſſibile ſit habeat maiorem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17248
"
xml:space
="
preserve
">et
<
lb
/>
habeat minorem: non tamen habeat equaleꝫ
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0072-02a
"
xlink:label
="
note-0072-02
"
xml:id
="
N172AA
"
xml:space
="
preserve
">1. correl.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N17254
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ex quo ſequitur primo / hec conſequentia ni-
<
lb
/>
chil valet a. tranſit de minori ad maiꝰ: ergo a. trã
<
lb
/>
ſit per eq̈le </
s
>
<
s
xml:id
="
N1725B
"
xml:space
="
preserve
">Inſtantia enim eſt in propoſito </
s
>
<
s
xml:id
="
N1725E
"
xml:space
="
preserve
">Trã-
<
lb
/>
ſit enī a. de minori proportione reſpectu cuiuſlib3
<
lb
/>
puncti ad maiorem: et non equalem cuilibet pun-
<
lb
/>
cto: </
s
>
<
s
xml:id
="
N17267
"
xml:space
="
preserve
">Analogia poteſt faciliter capi quoniaꝫ dato
<
lb
/>
ſint hic tres homines quorum nullus eſt ſortes:
<
lb
/>
et mīmus illorum ſit pedalis, alter bipedalis, et
<
lb
/>
maximus tripedalis, et ſit ſortes ſemipedalis: et
<
lb
/>
creſcat ſucceſſiue ſortes quo ad vſ ſit quadrupe-
<
lb
/>
dalis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17274
"
xml:space
="
preserve
">tunc manifeſtum eſt / ſortes tranſibit a mi
<
lb
/>
nori quantitate / quam ſit quantitas alicuius iſto
<
lb
/>
rum ad maiorem quantitatem quam ſit quãtitas
<
lb
/>
alicuius iſtorum: et tamen nunquaꝫ tranſibit per
<
lb
/>
quantitatem equalem cuilibet quantitati illorum
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N17280
"
xml:space
="
preserve
">Quare iſta conſequentia nichil valet a. tranſibit
<
lb
/>
a minori quãtitate quantitate iſtorū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N17285
"
xml:space
="
preserve
">ad maioreꝫ
<
lb
/>
quantitatem quãtitate iſtorum / ergo per equalem
<
lb
/>
quantitatem cuilibet quantitati iſtorum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1728C
"
xml:space
="
preserve
">Et totū
<
lb
/>
hoc prouenit a termino diſtributo.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0072-03a
"
xlink:label
="
note-0072-03
"
xml:id
="
N172B0
"
xml:space
="
preserve
">2. correĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N17296
"
xml:space
="
preserve
">¶ Sequitur ſe
<
lb
/>
cundo / iſta conſequentia nihil valet iſte angulꝰ
<
lb
/>
tranſit a minori augulo quam ſit angulus ſemi-
<
lb
/>
circuli ad maiorem angulum quam ſit angulꝰ ſe-
<
lb
/>
micirculi / ergo tranſit per equalem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N172A1
"
xml:space
="
preserve
">Patet hoc
<
lb
/>
correlarium in hac figura.</
s
>
</
p
>
<
figure
xml:id
="
N172B6
"
number
="
7
">
<
image
file
="
0072-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/YHKVZ7B4/figures/0072-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
right
"
xml:id
="
N172BA
"
xml:space
="
preserve
">Cãpanꝰ ī
<
lb
/>
ↄ̨mē. 16.
<
lb
/>
ↄ̨clu. ter-
<
lb
/>
tii. ele. eu</
note
>
<
p
xml:id
="
N172C4
">
<
s
xml:id
="
N172C5
"
xml:space
="
preserve
">Et eſt campani in cõmento decime ſexte concluſio
<
lb
/>
nis tertii elementorum euclidis / vbi oſtendit ſimi-
<
lb
/>
les argumentationes non valere.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0072-04a
"
xlink:label
="
note-0072-04
"
xml:id
="
N172DA
"
xml:space
="
preserve
">Brauar-
<
lb
/>
dinꝰ capi
<
lb
/>
te .4. con
<
lb
/>
cluſio .7.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N172D1
"
xml:space
="
preserve
">Et idem ponit
<
lb
/>
brauardinꝰ in capitulo de circulis ↄ̨cluſiõe ſeptīa</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>