263 babilius eſt.
Prima pars ptꝫ per rationem in op-
poſitum queſtionis factam. Et ſecunda probatur /
quia non tot apparentia incõuenientia ſecūtur ad
qualitates ↄ̨trarias ſe compati quot ad oppoſitū /
vt patet ex deductione queſtionis: igitur probabi
lius eſt qualitates ↄ̨trarias ſe cõpati ꝙ̄ oppoſitū.
poſitum queſtionis factam. Et ſecunda probatur /
quia non tot apparentia incõuenientia ſecūtur ad
qualitates ↄ̨trarias ſe compati quot ad oppoſitū /
vt patet ex deductione queſtionis: igitur probabi
lius eſt qualitates ↄ̨trarias ſe cõpati ꝙ̄ oppoſitū.
Ad rões ãte oppoſitū.
Ad primã rñſū
eſt ibi vſ ad vltimã replicã. Ad quã rñdeo / pḣs
ītelligit de mētalibꝰ actualibꝰ: et nego / aſſumit ꝓ
bandū: q2 nõ intēdit ꝓbare / q̈litates actuales mē
tales nõ ſe cõpatiunt̄̄. Sꝫ aſſenſus ↄ̈dictorii nõ ſe
cõpatiunt̄̄. ¶ Ad ↄ̨firmationē rñdeo negãdo ſeq̄lã: et
rõ ē / q2 duo accidētia pñt eē ī eodē loco. Sed nõ due
ſbē ↄ̨plete. qḋ fierit ſi due for̄e ſbãles ſe ↄ̨paterentt̄̄.
eſt ibi vſ ad vltimã replicã. Ad quã rñdeo / pḣs
ītelligit de mētalibꝰ actualibꝰ: et nego / aſſumit ꝓ
bandū: q2 nõ intēdit ꝓbare / q̈litates actuales mē
tales nõ ſe cõpatiunt̄̄. Sꝫ aſſenſus ↄ̈dictorii nõ ſe
cõpatiunt̄̄. ¶ Ad ↄ̨firmationē rñdeo negãdo ſeq̄lã: et
rõ ē / q2 duo accidētia pñt eē ī eodē loco. Sed nõ due
ſbē ↄ̨plete. qḋ fierit ſi due for̄e ſbãles ſe ↄ̨paterentt̄̄.
Ad ſcḋam rõnē rñdet ſcḋa concluſio.
¶ Ad ↄ̨firmationē dico / dabiles ſūt maxī q̇ ſe cõ-
patiunt̄̄ q̇lꝫ em̄ q̇ ſe ↄ̨patiunt̄̄ ſūt maxī q̇ ſe ↄ̨patiūt̄̄
copulatim. ¶ Ad aliud dico / frigiditas ſumma
eſt minima cū qua caliditas remiſſa nõ poteſt ſtare
¶ Ad ↄ̨firmationē dico / dabiles ſūt maxī q̇ ſe cõ-
patiunt̄̄ q̇lꝫ em̄ q̇ ſe ↄ̨patiunt̄̄ ſūt maxī q̇ ſe ↄ̨patiūt̄̄
copulatim. ¶ Ad aliud dico / frigiditas ſumma
eſt minima cū qua caliditas remiſſa nõ poteſt ſtare
Ad tertiã rõnē rñdeo negãdo ſequelã
et ad ꝓbationē nego ↄ̨ñaꝫ. ¶ Ad primã ↄ̨firmatiõeꝫ
nego mīorē: et ad pūctū ꝓbatiõis: dico / et ſi ſe ↄ̨pa
tiunt̄̄ tñ in ſuis denoīatiõibꝰ ſe īpediūt. q̇cq̇d ſit de
datis diffinitiõibꝰ. ¶ Ad pūctū .2. ↄ̨fir̄atiõis dico /
̄uis ille q̈litates ſe īpediãt ne alṫa illaꝝ totaliṫ
denoīet: nõ tñ ſe īpediūt a denoīatiõe ꝑtiali gñica.
¶ Ad .3. ↄ̨firmationē ↄ̨cedo ſequelã et nego falſitatē
ↄ̨ñtis et ad ꝓbationē concedo añs et nego ↄ̨ñam: q2
̄uis in aliquo non tamen ſunt ei eque ↄ̨uenientia.
et ad ꝓbationē nego ↄ̨ñaꝫ. ¶ Ad primã ↄ̨firmatiõeꝫ
nego mīorē: et ad pūctū ꝓbatiõis: dico / et ſi ſe ↄ̨pa
tiunt̄̄ tñ in ſuis denoīatiõibꝰ ſe īpediūt. q̇cq̇d ſit de
datis diffinitiõibꝰ. ¶ Ad pūctū .2. ↄ̨fir̄atiõis dico /
̄uis ille q̈litates ſe īpediãt ne alṫa illaꝝ totaliṫ
denoīet: nõ tñ ſe īpediūt a denoīatiõe ꝑtiali gñica.
¶ Ad .3. ↄ̨firmationē ↄ̨cedo ſequelã et nego falſitatē
ↄ̨ñtis et ad ꝓbationē concedo añs et nego ↄ̨ñam: q2
̄uis in aliquo non tamen ſunt ei eque ↄ̨uenientia.
Ad quartã rõne rñdeo negãdo ſeq̄lã
de actualibꝰ. Nã et ſi q̈litates ↄ̈rie corporales ſe cõ
patiant̄̄: nõ tñ mētales actules: cuiꝰ rõ eſt ſola expe
riētia. ¶ Ad primã ↄ̨fir̄atiõeꝫ ↄ̨cedo ſeq̄lã de hītua-
libꝰ: et cū ꝓbat̄̄ q2 nõ dico / nõ q̄lꝫ tꝰ denoīat qñ ē
ꝑmixta ↄ̈rio. ¶ Ad ſcḋaꝫ ↄ̨fir̄atiõeꝫ ↄ̨cedo ſeq̄lã ne-
gata fĺitate ↄ̨ñtis et ad ꝓbatiõeꝫ q̄ īnitit̄̄ diffinitiõi
ſanitatꝪ dico / diffinitio d3 ſic ītelligi ſanitas eſt
diſpõ nat̄̄alis etc̈. a q̈ ꝓueniūt vĺ ꝓuenirēt oꝑatiões
ꝓportiõate ſi nõ eēt īpedimētū egritudīs. Auctori-
tas aūt pḣi ītelligr̄ de his ṫmīs ſanū et egrū. ¶ Ad
tertiã ↄ̨fir̄atiõeꝫ dico / auctoritas pḣi ītelligr̄ de
ṫmīs ṗmis. Nõ aūt de ṫmīs ↄ̨comitãtibꝰ. 11Doctor
ſubtilis ī
4. d. 10. q̄
.2. Sūt aūt
ṫmī primi ṗuatio ṫmī ad quē et ṫminꝰ ad quē vt be
ne dicit doctor ſubtilis in q̈rto d. 10. q̄ſtione ſecūda.
de actualibꝰ. Nã et ſi q̈litates ↄ̈rie corporales ſe cõ
patiant̄̄: nõ tñ mētales actules: cuiꝰ rõ eſt ſola expe
riētia. ¶ Ad primã ↄ̨fir̄atiõeꝫ ↄ̨cedo ſeq̄lã de hītua-
libꝰ: et cū ꝓbat̄̄ q2 nõ dico / nõ q̄lꝫ tꝰ denoīat qñ ē
ꝑmixta ↄ̈rio. ¶ Ad ſcḋaꝫ ↄ̨fir̄atiõeꝫ ↄ̨cedo ſeq̄lã ne-
gata fĺitate ↄ̨ñtis et ad ꝓbatiõeꝫ q̄ īnitit̄̄ diffinitiõi
ſanitatꝪ dico / diffinitio d3 ſic ītelligi ſanitas eſt
diſpõ nat̄̄alis etc̈. a q̈ ꝓueniūt vĺ ꝓuenirēt oꝑatiões
ꝓportiõate ſi nõ eēt īpedimētū egritudīs. Auctori-
tas aūt pḣi ītelligr̄ de his ṫmīs ſanū et egrū. ¶ Ad
tertiã ↄ̨fir̄atiõeꝫ dico / auctoritas pḣi ītelligr̄ de
ṫmīs ṗmis. Nõ aūt de ṫmīs ↄ̨comitãtibꝰ. 11Doctor
ſubtilis ī
4. d. 10. q̄
.2. Sūt aūt
ṫmī primi ṗuatio ṫmī ad quē et ṫminꝰ ad quē vt be
ne dicit doctor ſubtilis in q̈rto d. 10. q̄ſtione ſecūda.
Ad quintã rõne rñdeo negando ſeq̄lã
et ad ꝓbationē negat̄̄ mīor ad ꝓbatiõeꝫ negat̄̄ ↄ̨ña
Et rõ eſt / q2 qñ eſt mutua actio īter q̈litates primas
nõ ſolū q̈litas ṗma īducit ī paſſū ſibi ſimilē q̈litatē
verū etiã ꝓducit q̈litatē ſcḋaꝫ ita cū calidū agit ī
frigidū ex actiõe calididatꝪ et frigiditatꝪ ꝓducit̄̄ q̈li
tas ſcḋa tualr̄ ↄ̨tinēs caliditatē et frigiditatē et ſi
caliditas et frigiditas ab eq̈li ꝓportiõe agãt tunc
q̈litas illa ſcḋa eq̈liṫ tualr̄ ↄ̨tinet caliditatē et fri-
giditatē et ſi caliditas agat a maiori ꝓportiõe tūc
taĺ q̈litas ſcḋa tualr̄ magis ↄ̨tinet caliditatē et a
minori minus etc. Ratio in oppoſitū facile ex dictis
ſoluitur. Et hec de queſtione.
et ad ꝓbationē negat̄̄ mīor ad ꝓbatiõeꝫ negat̄̄ ↄ̨ña
Et rõ eſt / q2 qñ eſt mutua actio īter q̈litates primas
nõ ſolū q̈litas ṗma īducit ī paſſū ſibi ſimilē q̈litatē
verū etiã ꝓducit q̈litatē ſcḋaꝫ ita cū calidū agit ī
frigidū ex actiõe calididatꝪ et frigiditatꝪ ꝓducit̄̄ q̈li
tas ſcḋa tualr̄ ↄ̨tinēs caliditatē et frigiditatē et ſi
caliditas et frigiditas ab eq̈li ꝓportiõe agãt tunc
q̈litas illa ſcḋa eq̈liṫ tualr̄ ↄ̨tinet caliditatē et fri-
giditatē et ſi caliditas agat a maiori ꝓportiõe tūc
taĺ q̈litas ſcḋa tualr̄ magis ↄ̨tinet caliditatē et a
minori minus etc. Ratio in oppoſitū facile ex dictis
ſoluitur. Et hec de queſtione.
Capitulū q̈rtū / in quo principalr̄ q̄rit̄̄ penes quid
attendi intenſio qualitatis difformis debeat.
attendi intenſio qualitatis difformis debeat.
AGgrediēdo vnū de precipuis
mēbris huiꝰ .4. tractatꝰ q̄ro. Utrū ītēſio
q̈litatꝪ vniformis attēdi d3 penes multi
tudinē graduū penetratiue et vnitiue ſe habētiū. Et
vniformiter: et difformiter difformis intēſio penes
reductionem ad vniformitatem.
mēbris huiꝰ .4. tractatꝰ q̄ro. Utrū ītēſio
q̈litatꝪ vniformis attēdi d3 penes multi
tudinē graduū penetratiue et vnitiue ſe habētiū. Et
vniformiter: et difformiter difformis intēſio penes
reductionem ad vniformitatem.
Et argr̄ primo ↄ̨̨tra primã partē / nõ
q2 intēſio taĺ q̈litatꝪ d3 attendi penes diſtãtiã a nõ
g̈du: igr̄ nõ d3 attendi penes multitudinē g̈dus .etc̈.
Probat̄̄ añs / q2 quãto aliq̈ q̈litas eſt intēſior: tan
to ipſa magis diſtat a non gradu qualitatis: igr̄
ſua intenſio mētiri d3 penes diſtantiã a nõ gradu.
22Dicitur ¶ Dices et bene ↄ̨cedendo añs et negando ↄ̨ñam: et
rõ eſt / q2 vtro mõ mēſurari põt q̈litatis intēſio vcꝫ
et penes mĺtitudinē g̈duū et penes diſtãtiã a nõ g̈du
q2 intēſio taĺ q̈litatꝪ d3 attendi penes diſtãtiã a nõ
g̈du: igr̄ nõ d3 attendi penes multitudinē g̈dus .etc̈.
Probat̄̄ añs / q2 quãto aliq̈ q̈litas eſt intēſior: tan
to ipſa magis diſtat a non gradu qualitatis: igr̄
ſua intenſio mētiri d3 penes diſtantiã a nõ gradu.
22Dicitur ¶ Dices et bene ↄ̨cedendo añs et negando ↄ̨ñam: et
rõ eſt / q2 vtro mõ mēſurari põt q̈litatis intēſio vcꝫ
et penes mĺtitudinē g̈duū et penes diſtãtiã a nõ g̈du
Sed ↄ̨̨tra q2 tūc ſeq̄ret̄̄ / deberet attē
di penes ꝓpinq̇tatē ad nõ gradū. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄:
(q2 tūc quãto pauciores gradꝰ ↄ̨tineret tanto eſſet
intēſior) / igr̄ illud ex q̊ ſequit̄̄. Seq̄la ꝓbat̄̄: q2 intē-
ſio ꝑ te attēdit̄̄ penes diſtantiã a nõ gradu. Et oīs
diſtãtiã a nõ gradu eſt ꝓpinquitas ad nõ gradum
(ſuppono em̄ opinionē noīaliū nõ diſtīguentē ꝓpī
quitatē a diſtãtia) / igr̄ intēſio attēdit̄̄ penes ꝓpin-
quitatē ad nõ gradū. Ptꝫ hec ↄ̨ña in .4. figura. Si-
mile argumētū põt fieri ꝓbãdo / nõ attēdit̄̄ penes
multitudinē graduū: hoc addito / oīs multitudo
graduū eſt paucitas. 33Confir. ¶ Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi attenderet̄̄
intēſio penes diſtantiã a nõ gradu: ſequeret̄̄ gradū
ſummū eſſe remiſſum. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄: igr̄ illud ex q̊
ſequit̄̄. Seq̄la ꝓbat̄̄: q2 in duplo plus diſtat a non
gradu ꝙ̄ gradꝰ mediꝰ vt ↄ̨ſtat: g̊ eſt in duplo magꝪ
intēſus ꝙ̄ g̈dꝰ mediꝰ et ꝑ ↄ̨ñs in duplo minꝰ remiſſus /
et ſic ſequit̄̄ / eſt remiſſus / quod fuit ꝓbandum:
di penes ꝓpinq̇tatē ad nõ gradū. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄:
(q2 tūc quãto pauciores gradꝰ ↄ̨tineret tanto eſſet
intēſior) / igr̄ illud ex q̊ ſequit̄̄. Seq̄la ꝓbat̄̄: q2 intē-
ſio ꝑ te attēdit̄̄ penes diſtantiã a nõ gradu. Et oīs
diſtãtiã a nõ gradu eſt ꝓpinquitas ad nõ gradum
(ſuppono em̄ opinionē noīaliū nõ diſtīguentē ꝓpī
quitatē a diſtãtia) / igr̄ intēſio attēdit̄̄ penes ꝓpin-
quitatē ad nõ gradū. Ptꝫ hec ↄ̨ña in .4. figura. Si-
mile argumētū põt fieri ꝓbãdo / nõ attēdit̄̄ penes
multitudinē graduū: hoc addito / oīs multitudo
graduū eſt paucitas. 33Confir. ¶ Et ↄ̨firmat̄̄ / q2 ſi attenderet̄̄
intēſio penes diſtantiã a nõ gradu: ſequeret̄̄ gradū
ſummū eſſe remiſſum. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄: igr̄ illud ex q̊
ſequit̄̄. Seq̄la ꝓbat̄̄: q2 in duplo plus diſtat a non
gradu ꝙ̄ gradꝰ mediꝰ vt ↄ̨ſtat: g̊ eſt in duplo magꝪ
intēſus ꝙ̄ g̈dꝰ mediꝰ et ꝑ ↄ̨ñs in duplo minꝰ remiſſus /
et ſic ſequit̄̄ / eſt remiſſus / quod fuit ꝓbandum:
Scḋo prīcipalr̄ ↄ̨̨tra ſcḋaꝫ ꝑtē q̄ſtio-
nis argr̄ ſic: q2 nulla ē q̈litas vniformiṫ difformis:
igr̄ illa pars ſupponit flm̄. Cõſequētia ptꝫ et ꝓbat̄̄
añs. q2 ſi eſſet aliqua. Seq̄ret̄̄ / quelꝫ q̈litas cuius
oēs partes īmediate ſcḋm extēſionē ſunt īmediate
ſcḋm intenſionē: q̄ vcꝫ ſic ſe hꝫ / captis quibuſcun
duabꝰ partibꝰ īmediatis remiſſiſſimꝰ gradꝰ qui eſt
in vna eſt remiſſimꝰ qui nõ eſt in alia: eſſet vniformi
ter difformis. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄: igr̄ et añs: ſeq̄la patꝫ
mediãte loco a diffinitione. Sed falſitas ↄ̨ñtis ꝓ-
batur. Et ſigno vnū bipedale cuiꝰ vna medietas ſit
vniformiter difformis a .4. vſ ad .8. Et alia medie
tas ſit ab .8. vſ ad .16. Quo poſito ſic argumētor /
illa eſt q̈litas cuiꝰ oēs partes īmediate ſcḋm extēſi-
onē ſūt īmediate ſcḋm intēſionē etc̈. Et tñ nõ eſt vni
formiter difformis: igr̄ illud ↄ̨ñs eſt flm̄. Probatur
mīor: q2 illa nõ correſpõdet g̈dui medio hoc eſt exi-
ſtenti in medio illiꝰ q̈ualitatis qui eſt vt .8. / igr̄ illa
nõ eſt vniformiṫ difformis. ↄ̨ña patꝫ et ꝓbat̄̄ añr: q2
tota illa q̈litas eſt intēſa vt .9. cū vna medietas ſit
vt .12. et denoīet vt .6. et alia ſit vt .6. et denoīet vt .3. /
igr̄ tota denoīatio eſt vt .9. et nõ vt .8. / quod fuit ꝓ-
bandum. Maior ptꝫ: q2 .4. īmediate .5, īmediate, 6.
īmediate, et ſic de quibuſcū duabꝰ partibꝰ īmedia
tis ſunt īmediate ſunt intēſionē: igr̄ oēs partes il-
liꝰ īmediate ſcḋm extēſionē ſunt īmediate ſcḋm in-
tenſionē. 44Dicitur. ¶ Dices et bene negando añs: et ad ꝓba-
tionē negando ſequelã. Et cū ꝓbat̄̄ negando illam
eſſe diffinitionē q̈litatis vniformiter difformis vt
bene ꝓbat argumentū. 55Calcula. ¶ Et ſi querat̄̄ diffinitio: dicit̄̄
forte cū calculatore in capĺo de inductione gradus
ſummi q̈litas vniformiter difformis eſt illa que
ſic ſe hꝫ cuiuſlꝫ partis eius gradꝰ medius .1. qui
eſt in medio tantū exceditur a ſumo eiuſdem par-
tis quantum excedit infimum.
nis argr̄ ſic: q2 nulla ē q̈litas vniformiṫ difformis:
igr̄ illa pars ſupponit flm̄. Cõſequētia ptꝫ et ꝓbat̄̄
añs. q2 ſi eſſet aliqua. Seq̄ret̄̄ / quelꝫ q̈litas cuius
oēs partes īmediate ſcḋm extēſionē ſunt īmediate
ſcḋm intenſionē: q̄ vcꝫ ſic ſe hꝫ / captis quibuſcun
duabꝰ partibꝰ īmediatis remiſſiſſimꝰ gradꝰ qui eſt
in vna eſt remiſſimꝰ qui nõ eſt in alia: eſſet vniformi
ter difformis. Sed ↄ̨ñs eſt flm̄: igr̄ et añs: ſeq̄la patꝫ
mediãte loco a diffinitione. Sed falſitas ↄ̨ñtis ꝓ-
batur. Et ſigno vnū bipedale cuiꝰ vna medietas ſit
vniformiter difformis a .4. vſ ad .8. Et alia medie
tas ſit ab .8. vſ ad .16. Quo poſito ſic argumētor /
illa eſt q̈litas cuiꝰ oēs partes īmediate ſcḋm extēſi-
onē ſūt īmediate ſcḋm intēſionē etc̈. Et tñ nõ eſt vni
formiter difformis: igr̄ illud ↄ̨ñs eſt flm̄. Probatur
mīor: q2 illa nõ correſpõdet g̈dui medio hoc eſt exi-
ſtenti in medio illiꝰ q̈ualitatis qui eſt vt .8. / igr̄ illa
nõ eſt vniformiṫ difformis. ↄ̨ña patꝫ et ꝓbat̄̄ añr: q2
tota illa q̈litas eſt intēſa vt .9. cū vna medietas ſit
vt .12. et denoīet vt .6. et alia ſit vt .6. et denoīet vt .3. /
igr̄ tota denoīatio eſt vt .9. et nõ vt .8. / quod fuit ꝓ-
bandum. Maior ptꝫ: q2 .4. īmediate .5, īmediate, 6.
īmediate, et ſic de quibuſcū duabꝰ partibꝰ īmedia
tis ſunt īmediate ſunt intēſionē: igr̄ oēs partes il-
liꝰ īmediate ſcḋm extēſionē ſunt īmediate ſcḋm in-
tenſionē. 44Dicitur. ¶ Dices et bene negando añs: et ad ꝓba-
tionē negando ſequelã. Et cū ꝓbat̄̄ negando illam
eſſe diffinitionē q̈litatis vniformiter difformis vt
bene ꝓbat argumentū. 55Calcula. ¶ Et ſi querat̄̄ diffinitio: dicit̄̄
forte cū calculatore in capĺo de inductione gradus
ſummi q̈litas vniformiter difformis eſt illa que
ſic ſe hꝫ cuiuſlꝫ partis eius gradꝰ medius .1. qui
eſt in medio tantū exceditur a ſumo eiuſdem par-
tis quantum excedit infimum.
Sed ↄ̨̨tra q2 aliqua qualitas eſt vni-
formiter difformis, et tamen non cuiuſlibet partis
eius gradus qui eſt in medio tantum exceditur etc̈ /
igitur illa diffinitio nulla: probatur antecedēs. Et
capio vnam lineam giratiuam ad ymaginationē
nominaliū girantem oēs partes proportionales
vniꝰ colūne per totum vniformiter difformis ab .8.
vſ ad non gradum. quo poſito argr̄ ſic: illa linea
giratiua eſt pars illꝰ q̈litatis vniformiṫ difformis
formiter difformis, et tamen non cuiuſlibet partis
eius gradus qui eſt in medio tantum exceditur etc̈ /
igitur illa diffinitio nulla: probatur antecedēs. Et
capio vnam lineam giratiuam ad ymaginationē
nominaliū girantem oēs partes proportionales
vniꝰ colūne per totum vniformiter difformis ab .8.
vſ ad non gradum. quo poſito argr̄ ſic: illa linea
giratiua eſt pars illꝰ q̈litatis vniformiṫ difformis