Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
101
101
102
102
103
103
104
104
105
105
106
106
107
107
108
108
109
109
110
110
< >
page |< < of 290 > >|
104 quam in maiori proportione ꝙ̄ ſexquialtera in mi­
nori tamen velocius quam dupla.
Probatur et ſit
a. potentia / que continuo c. medium tranſeundo mo­
uetur a ꝓportione dupla per ſue potentie a nõ gra­
du vniforme et continuū crementum: ſit b. potētia
que idem c. medium tranſeundo creſcit a non gra-
du continuo in triplo velocius quam a. poña.
tunc
dico /  b. poña mouetur continuo velocius ꝙ̄ a. po-
tentia in maiori ꝓportione ꝙ̄ ſexquialtera: et in mi­
nori quam dupla.
Quod ſic ꝓbatur / quia b. potētia
nõ mouetur in ſexquialtera ꝓportione velociꝰ ade-
quate: nec in minori.
Similiter b. poña nõ mouetur
in dupla ꝓportione velocius: nec in maiori: igitur
b. potentia mouetur in maiori ꝓportione velocius
quam ſexquialtera: et in minori ꝙ̄ dupla: quod fuit
ꝓbandum.
Maior ꝓbatur / quia ſi b. mouetur in ſex­
quialtera ꝓportione velocius ꝙ̄ ipſa poña a. ade-
quate: ſequitur /  cõtinuo reſiſtentia ipſius b. eſt in
ſexquialtero maior reſiſtentia ipſius a. (quia c. me­
dium eſt vniformiter difforme ad non graduꝫ ter-
minatum) et vltra reſiſtentia ipſius b. eſt in ſexqui-
altero maior reſiſtentia ipſius a. et ipſius b. ad reſi­
ſtentiam ipſius a. eſt ꝓportio ſextupla (cum compo­
natur ex tripla que eſt ipſius b. ad potentiam a. et
ex dupla que eſt ipſius a. ad ſuam reſiſtentiam) / igi-
tur ipſius b. ad reſiſtentiam eiuſdem b. eſt propor-
tio quadrupla quia ſexquialterum ad ſubſextuplū
ad aliquod eſt ſubquadruplum ad illud et per cõſe-
quens b. mouetur a ꝓportione quadrupla: et ex hoc
in duplo velocius ꝙ̄ a. continuo mouens a ꝓportio­
ne dupla: et non in ſexquialtero velocius adequate /
quod fuit ꝓbandum.
Sed  b. non moueatur in
minori ꝓportione velocius quam ſexquialtera pro­
batur: quia tunc reſiſtentia ipſius b. ad reſiſtentiaꝫ
ipſius a. eſſet minor proportio quam ſexquialtera:
vt patet ex correlario ſuppoſitionis huius et ipſiꝰ
b. ad reſiſtentiam ipſius a. eſt ꝓportio ſextupla (vt
ſupra argutum eſt) / ergo ipſius b. ad reſiſtentiaꝫ ip­
ſius b. eſſet maior ꝓporio quam quadrupla.
Pa-
tet conſequentia per hoc /  quando aliquis nume-
rus eſt ſextuplus ad alterum talis numerus eſt ma­
ior quam quadruplus ad omnem numerum qui eſt
minor ſexquialtero ad ſuum ſubſextuplum (vt pa-
tet intelligenti quartum caput ſecunde partis)
Iaꝫ
ꝓbatur minor / quia ſi b. mouetur in duplo velocius
̄ a. / ſequitur cum caſu /  reſiſtentia ipſius b. conti-
nuo eſt dupla ad reſiſtentiam ipſius a. / vt patet ex
correlario ſuppoſitionis (cum c. mediuꝫ terminetur
ad non gradum) et vltra reſiſtentia ipſius b. conti-
nuo eſt dupla ad reſiſtentiaꝫ ipſius a. et ipſius b. ad
reſiſtentiam ipſius a. eſt ꝓportio ſextupla (vt ꝓba-
tum eſt) / ergo ipſius b. ad reſiſtentiam eiuſdem b. eſt
ꝓportio tripla.
Patet hec conſequentia per hoc / 
omne duplum ad ſubſextuplum alicuius numeri ē
ſubtriplum ad talem numerum (vt patet intelligen­
ti quartam concluſionem quarti capitis ſecunde ꝑ­
tis cum ſuis correlariis) / et per conſequens ſequitur /
 b. mouetur a ꝓportione tripla que non eſt dupla
duple (vt patet intelligenti ſextum caput ſecunde ꝑ­
tis) / et ex hoc b. non mouetur in duplo velocius a. po­
tentia mota a ꝓportione dupla: quod fuit ꝓbandū
Sed  non moueatur a maiori dupla: patet / q2 tūc
reſiſtentia ipſius b. eſſet maior quam dupla ad reſi­
ſtentiam ipſius a. et ſic ipſius b. ad reſiſtentiam ipſi­
us b. eſſet minor ꝓportio quam tripla (vt facile de­
ducitur ex dictis) / et per conſeqnens non mouetur a
maiori ꝓportione quam dupla cuꝫ nulla minor tri­
pla: nec ipſa tripla ſit dupla ad duplam.
Et ſic pa-
tet correlarium. 113. correl.
¶ Sequitur tertio /  duabus potē­
tiis aliquod medium vniformiter difforme ad non
gradum terminatum tranſeundo.
vniformiter cõ-
tinuo mouentibus per earuꝫ a non gradu poñe vni­
forme et continuum crementum: vna altera in du­
plo velocius continuo creſcente: et poña que tardiꝰ
creſcit continuo mouente a ꝓportione ſexquialte-
ra: poña que velocius continuo creſcit velocius cõ­
tinuo mouetur: in minori tamen ꝓportione quã du­
pla: et maiori quam ſexquialtera.
Probatur / et ſit
b. poña que in duplo velocius continuo creſcat po­
tentia a. continuo mouēte a ꝓportione ſexquialte­
ra c. medium terminatum ad non gradum pertran­
ſeundo
Quo poſito arguitur ſic / b. poña nõ moue-
tur in dupla ꝓportione velocius nec in maiori (vt
patet ex concluſione) / nec b. poña mouetur in ſexqui­
altera ꝓportione velocius adequate, nec in minori /
igitur b. potentia mouetur continuo in minori pro­
portione quam dupla velocius, et in maiori quam
ſexquialtera: quod fuit ꝓbandum.
Conſequentia
patet cum maiore et arguitur minor / quia ſi b. po-
tentia mouetur in ſexquialtera ꝓportione velociꝰ
quam a. / ſequitur /  reſiſtentia ipſius b. eſt ſexquial­
tera ad reſiſtentiam ipſius a. / vt patet ex correlario
ſuppoſitiõis (quia medium eſt terminatum ad non
gradum) / et vltra reſiſtentia ipſius b. eſt ſexquialte-
ra ad reſiſtentiam ipſius a. et ipſius b. ad reſiſten-
tiaꝫ ipſius a. eſt proportio tripla: ergo ipſius b. ad
reſiſtentiam ipſius b. eſt ꝓportio dupla / et per con-
ſequens b. mouetur a proportione dupla.
Patet tamen cõſequentia per hoc /  omne tripluꝫ
ad aliquem numerum eſt duplum ad numerum ſex­
quialterum ad illum numerum ſubtriplum (vt con­
ſtat intelligenti quartum caput ſepius allegatum
et vltra b. mouetur a ꝓportione dupla, et dupla nõ
eſt ſexquialtera ad duplam:
Sed maior quaꝫ ſexqui­
altera: vt patet ex ſexto capite ſecunde partis: igi-
tur b. mouetur in maiori ꝓportione velocius quaꝫ
ſexquialtera / quod fuit ꝓbandum.
Sed  b. nõ mo­
ueatur in minori ꝓportione quam ſexquialtera ve­
locius: ꝓbatur / quia tunc reſiſtentia ipſius b. eſt mi­
nor quam ſexquialtera ad reſiſtentiam ipſius a. / et
per conſequens ipſius b. ad reſiſtentiam ipſius b.
eſt maior ꝓportio quam dupla: vt patet per hanc
maximam.
Omnis numerus triplus ad alterum eſt
maior quam duplus ad omnem numerum minorē
numero ſexquialtero ad illum ſubtriplum (vt pa-
tet intuenti) / et ſi b. mouetur a maiori ꝓportiõe quã
dupla: conſequens eſt /  b. mouetur in maiori pro-
portione quam ſexquialtera velocius ipſa a. poña
mouente continuo a ꝓportione ſexquialtera (ſiqui­
dem dupla, et omnis maior ea, maior eſt quam ſex-
quialtera ad ſexquialteram)
Componitur em̄ du-
pla ex ſexquialtera, et ſexquitertia: et ſexquitertia
maior eſt quam medietas ſexquialtere: vt patet ex
nono correlario tertie concluſionis quarti capitis
ſecunde partis.
¶ Infinita ſimilia correlaria intel­
ligens primam et ſecundam partem huius operis
ex his / que dicta ſunt / et ſtatim dicent̄̄ propria indu­
ſtria poterit inferre. 22Nota q̄-
ſtionem.
¶ Et ſi queras / ex quo b. moue-
tur in minori ꝓportione quam dupla velocius a. et
in maiori quaꝫ ſexquialtera in qua ꝓportione ade­
quate b. mouetur velocius quam a.
Reſpõdeo  dico primo /  in nulla ſu-
perparticulari (vt patet) / q2 nulla ſuperparticula-
ris eſt maior proportione ſexquialtera, nec in ali-
qua multiplici ſuperparticulari, nec multiplici ſu­
prapartiente: quia nulla talis eſt minor dupla (vt
conſtat intelligenti ſextum caput ſecunde partis)
Reſtat igitur / vt moueatur in aliqua ꝓportione ſu-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index