Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
>
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N15C22
"
level
="
3
"
n
="
1
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N15E89
"
level
="
4
"
n
="
3
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N160AB
">
<
s
xml:id
="
N160B6
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
Primi tractatus
"
file
="
0062
"
n
="
62
"/>
magnes ſufficiat ſibi ſuppoſitum ferrum altera-
<
lb
/>
re / vbi multa de virtute motiua magnetis ſubtili-
<
lb
/>
ter et calculatorie inquirit. </
s
>
<
s
xml:id
="
N160C6
"
xml:space
="
preserve
">Non tamen pretereū
<
lb
/>
da cenſeo duo correlaria que thomas brauardi-
<
lb
/>
nus in hac materia perpulchre infert.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0062-01a
"
xlink:label
="
note-0062-01
"
xml:id
="
N1610A
"
xml:space
="
preserve
">1. correl.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N160D2
"
xml:space
="
preserve
">¶ Quorum
<
lb
/>
primum eſt / ſi ſortes habeat in manu magneteꝫ
<
lb
/>
que ſufficiat alterare ferrum vnius libre: et eleue-
<
lb
/>
tur illud ferrum ad magnetem et coniungatur ei:
<
lb
/>
ita tã magnes ꝙ̄ ferrū pendeat a manu ſortis:
<
lb
/>
non plus ponderat magnes ꝙ̄ magnes et ferrum
<
lb
/>
ſimul nec econtra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N160E1
"
xml:space
="
preserve
">Huius ratio eſt quoniam ma-
<
lb
/>
gnes non attrahit ferrū ſed ferrū alteratū ſuapte
<
lb
/>
natura magnetem expedit.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0062-02a
"
xlink:label
="
note-0062-02
"
xml:id
="
N16110
"
xml:space
="
preserve
">2. correl.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N160ED
"
xml:space
="
preserve
">¶ Secundum correla
<
lb
/>
riū / ſi in aliqua equilibra ſiue ſtatera ex vno la-
<
lb
/>
tere ponatur ſcutum: et ex alio ponatur pondꝰ ſcu
<
lb
/>
ti factum ex magnete: et ſimul cum pondere pona
<
lb
/>
tur aliquod ferrum quod magnes ille ſufficit alte
<
lb
/>
rare / non plus ponderabit ferrum et pondus ſcu-
<
lb
/>
ti ꝙ̄ pondus ſcuti preciſe. </
s
>
<
s
xml:id
="
N160FC
"
xml:space
="
preserve
">Cuius ratio eſt quoniaꝫ
<
lb
/>
ſtatera non ſuſtinet ferrū ſed magnes. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16101
"
xml:space
="
preserve
">Iſta tamen
<
lb
/>
correlaria vulgo afferunt admirationem.</
s
>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
N16116
"
level
="
4
"
n
="
4
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
head
xml:id
="
N1611B
"
xml:space
="
preserve
">Quartum capitulum / in quo
<
lb
/>
ponunt̄̄ ſeptē regule de propor
<
lb
/>
tionalitate motus quas ponit
<
lb
/>
philoſophus ſeptimo phiſico-
<
lb
/>
rum quas etiam in preſenti ca-
<
lb
/>
pite examinandas duxi.</
head
>
<
p
xml:id
="
N16128
">
<
s
xml:id
="
N16129
"
xml:space
="
preserve
">QUoniam philoſophi regulas
<
lb
/>
de comparabilitate motuum facile dã-
<
lb
/>
nãt: ideo nõ inconcinue hoc in loco eas
<
lb
/>
examinare decreuimus</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16132
">
<
s
xml:id
="
N16133
"
xml:space
="
preserve
">Prima regula / ſi aliqua virtus ſiue
<
lb
/>
aliqua potentia moueat aliquod mobile per ali-
<
lb
/>
quod ſpacium in aliquo tempore: eadem potentia
<
lb
/>
mouebit medietatem illius mobilis per duplum
<
lb
/>
ſpacium in eodem tempore.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1613E
">
<
s
xml:id
="
N1613F
"
xml:space
="
preserve
">Secunda regula / ſi aliqua potentia
<
lb
/>
moueat aliquod mobile per aliquod ſpaciuꝫ ī ali
<
lb
/>
aliquo tempore eadem virtus mouebit medieta-
<
lb
/>
tem illius mobilis per idem ſpacium in ſubduplo
<
lb
/>
tempore. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1614A
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ex quibus regulis infertur talis regu
<
lb
/>
la. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1614F
"
xml:space
="
preserve
">Si aliqua potentia moueat aliquod mobile ꝑ
<
lb
/>
aliquod ſpacium in aliquo tempore: dupla virtꝰ
<
lb
/>
mouebit idem mobile per duplum ſpacium in eo
<
lb
/>
dem tempore.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16158
">
<
s
xml:id
="
N16159
"
xml:space
="
preserve
">Tertia regula / ſi aliqua potentia mo
<
lb
/>
ueat aliquod mobile per aliquod ſpacium in ali-
<
lb
/>
quo tempore: eadem potentia mouebit idem mo-
<
lb
/>
bile per medietatem illius ſpacii in ſubduplo tem
<
lb
/>
pore.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16164
">
<
s
xml:id
="
N16165
"
xml:space
="
preserve
">Quarta regula / ſi aliqua potētia mo
<
lb
/>
ueat aliquod mobile per aliquod ſpacium in ali-
<
lb
/>
quo tempore: medietas talis potētie mouebit me
<
lb
/>
dtetatem mobilis per idem ſpacium in eodem tē-
<
lb
/>
pore.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16170
">
<
s
xml:id
="
N16171
"
xml:space
="
preserve
">Quinta regula / ſi aliqua potētia mo
<
lb
/>
ueat aliquod mobile per aliquod ſpacium in ali-
<
lb
/>
quo tempore: non eſt neceſſe eandem potentiã mo
<
lb
/>
uere duplum mobile per idem ſpacium in duplo
<
lb
/>
tempore.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N1617C
">
<
s
xml:id
="
N1617D
"
xml:space
="
preserve
">Sexta regula / ſi aliqua potētia mo-
<
lb
/>
ueat aliquod mobile per aliquod ſpacium in ali-
<
lb
/>
quo tempore: non eſt neceſſe medietatem talis vir
<
lb
/>
tutis mouere idem mobile in duplo tempore.</
s
>
</
p
>
<
cb
chead
="
Capitulum quartum
"/>
<
p
xml:id
="
N16188
">
<
s
xml:id
="
N16189
"
xml:space
="
preserve
">Septima regule / ſi aliqua potentie
<
lb
/>
moueant aliqua mobilia per aliquod ſpacium in
<
lb
/>
aliquo tempore diuiſim: et eedem potentie coniun
<
lb
/>
ctim mouebunt illa mobilia coniuncta per idem
<
lb
/>
ſpacium in aliquo eodem tempore. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16194
"
xml:space
="
preserve
">¶ Sed ꝓ cla-
<
lb
/>
riori intelligentia harum regularum.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16199
">
<
s
xml:id
="
N1619A
"
xml:space
="
preserve
">Contra primã arguitur / ſi b. moueat
<
lb
/>
reſiſtentiam / vt quatuor medietas talis reſiſten-
<
lb
/>
tie non mouebitur a tali virtute per duplū ſpaciū
<
lb
/>
in eodem tempore: igitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161A3
"
xml:space
="
preserve
">Añs probatur / quoniaꝫ
<
lb
/>
virtus vt ſex mouebit reſiſtentiam vt duo magis ̄
<
lb
/>
ī duplo velocius / igitur nõ mouebit in eodē tēpore
<
lb
/>
per duplū ſpaciū adequate. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161AC
"
xml:space
="
preserve
">Probatur ãtecedēs /
<
lb
/>
qm̄ ꝓportio .6. ad duo que eſt tripla excedit ꝓpor
<
lb
/>
tionē ſexquialterã que eſt .6. ad .4. pluſ̄ in duplo /
<
lb
/>
igitur velocitas ab ea ꝓueniens eſt maior ꝙ̄ du-
<
lb
/>
pla reſpectu velocitatis ꝓuenientis a ꝓportione
<
lb
/>
ſexquialtera. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161B9
"
xml:space
="
preserve
">Patet cõſequētia ex opinione quar
<
lb
/>
ta quã ſuſtentamus. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161BE
"
xml:space
="
preserve
">Sed antecedens ꝓbatur / quia
<
lb
/>
ꝓportio tripla adequate ex proportione dupla / et
<
lb
/>
ꝓportione ſexquialtera cõponitur / vt ptꝫ ex quar-
<
lb
/>
to capite ſecūde partis / et ille due ſunt inequales /
<
lb
/>
vt ptꝫ ex eodē quarto capite / ergo ad minorē illaꝝ
<
lb
/>
que eſt ſexquialtera ipſa proportio tripla eſt ma-
<
lb
/>
ior ꝙ̄ dupla / patet hec conſequentia ex ſexta ſup-
<
lb
/>
poſitione quarti capitis ſecunde partis.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0062-03a
"
xlink:label
="
note-0062-03
"
xml:id
="
N1621D
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N161D4
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices
<
lb
/>
forte / argumentū nõ concludit contra regulam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N161DA
"
xml:space
="
preserve
">quoniã in regula non ponitur / preciſe illa potē-
<
lb
/>
tia mouebit medietatem in duplo velocius: ſed di
<
lb
/>
cit / mouebit in duplo velociꝰ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161E1
"
xml:space
="
preserve
">Sed hoc nichil eſt
<
lb
/>
dicere quoniam eodē modo dixiſſet in ſexquialte-
<
lb
/>
ro velocius vel in ſexquitertio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161E8
"
xml:space
="
preserve
">Et ideo non ſatiſ-
<
lb
/>
cit. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161ED
"
xml:space
="
preserve
">Item nec ſic intellecta regula eſt vera quoniaꝫ
<
lb
/>
ſi virtus / vt .12. moueat reſiſtentiaꝫ / vt quatuor ali
<
lb
/>
qua velocitate eadeꝫ potentia non poterit medie
<
lb
/>
tatem reſiſtentie / que eſt vt duo dupla velocitate
<
lb
/>
immo mouebit minus ꝙ̄ dupla velocitate / igit̄̄ re-
<
lb
/>
gula ſic intellecta falſa. </
s
>
<
s
xml:id
="
N161FA
"
xml:space
="
preserve
">Probatur antecedens /
<
lb
/>
quoniã virtus / vt .12. mouet reſiſtentiam / vt quatu-
<
lb
/>
or a proportione tripla et reſiſtentiam / vt duo a ꝓ
<
lb
/>
pprtione ſextupla modo proportio ſextupla ē mi
<
lb
/>
nor ꝙ̄ dupla reſpectu triple / igitur non mouet ī du
<
lb
/>
plo velocius. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16207
"
xml:space
="
preserve
">Patet conſequentia ex opinione / et
<
lb
/>
arguitur antecedens quoniã ſextupla cõponitur
<
lb
/>
ex tripla et dupla adequate / vt patet ex quarto ca
<
lb
/>
pite preallegato / et tripla eſt maior dupla: vt pa-
<
lb
/>
tet ex eodem capite / igitur ipſa ſextupla eſt minor
<
lb
/>
̄ dupla reſpectu triple. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16214
"
xml:space
="
preserve
">patet conſequentia ex ſex
<
lb
/>
ta ſuppoſitione eiuſdem capitis</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16223
">
<
s
xml:id
="
N16224
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra illam regulam quam in
<
lb
/>
tuli ex duabus primis arguitur ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16229
"
xml:space
="
preserve
">Aliqua poten
<
lb
/>
tia mouet aliquam reſiſtentiam aliquanta velo-
<
lb
/>
citate: et tamen ipſa duplicata non mouet in du-
<
lb
/>
plo velocius eandem reſiſtentiam: igit̄̄ regula fal
<
lb
/>
ſa. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16234
"
xml:space
="
preserve
">Probatur antedens et volo / aliqua poten-
<
lb
/>
tia moueat reſiſtentiam a proportione ſexquial-
<
lb
/>
tera qualis eſt .6. ad .4. aliquanta velocitate. </
s
>
<
s
xml:id
="
N1623B
"
xml:space
="
preserve
">quo
<
lb
/>
poſito ipſa potentia duplata / que erit vt .12. mo-
<
lb
/>
uebit reſiſtentiam vt .4. pluſ̄ in duplo velocius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N16243
"
xml:space
="
preserve
">igitur aſſumptum verum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N16246
"
xml:space
="
preserve
">Probatur antecendens /
<
lb
/>
quoniã .12. ad .4. eſt proportio tripla modo tripla
<
lb
/>
maior ꝙ̄ dupla eſt ad ſexquialteram / vt probatuꝫ
<
lb
/>
eſt in primo argumento / igitur velocitas ab ea ꝓ-
<
lb
/>
ueniens maior ꝙ̄ dupla eſt ad proportionem ſex-
<
lb
/>
quialteram.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N16253
">
<
s
xml:id
="
N16254
"
xml:space
="
preserve
">Tertio arguitur contra quintam re
<
lb
/>
gulam / quoniã ſi potentia vt octo moueat reſiſten </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>