1milem: Sed his uapore et flammis pertactus illico finditur et diſ
ſilit: quam ipſam rem euenire aſſeuerant cuique lapidi qui fortis ſit:
preſertim albo ſilici et item nigro ut igniſ nequicquam perferat. In
Campania lapis eſt fuſco cineri ſimillimus: cui etiam mixtos pu
tes et interiectos eſſe carbones: is quidem ſupra quam poſſis exiſtima
re pondere leuis eſt & ferro dolabilis et prorſus tenax / et item con
ſtans: et contra ignes et contra tempeſtates non inualidus: ſed adeo
arens & ſitiens / ut calcis humores confeſtim abſorbeat et uret:
Exhauſtaque et uanida pulueris inſtar relinquet illimenta: Hinc
breui diſſolutis compaginibus labeſcit opus ultro atque corruit.
At lapidi huic natura contrarius eſt globoſus lapis / præſertim qui
ſit fluuiatilis: nam ſemper madens cementis non coheret. Quid il
lud quod in marmorariis lapidicinis compertum habent marmora
excreſcere. Romæ per hæc tempora inuenta ſub tellure ſunt fiſtu
loſi lapidis tyburtini minutalia unum in ſolidum lapidem tempo
ris terræque ut ita loquar fomento concreuiſſe. Ex lacu Reatino ui
debis quo loci per abruptum illud praecipitium aqua redundans
in Nar fluentem corruit ripæ ſupremum labrum in dies concreuiſ
ſe : ut argumentum hinc non nulli ſumpſerint ex iſtiuſmodi addi
mento lapidiſque incremento conualle ipſa faucibus abſtruſa effec
tam lacum. Sub agro Lucano non longe a Silari fluuio qua par
te ad orientem uerſus ex altis rupibus aquæ ſtillanteſ defluunt con
creſcere in dieſ uidebiſ grandia pendentium lapidum glaceonia /
ad magnitudinem ut ſint eorum quodque onuſ carrorum per quam plu
rimorum. Iſ lapiſ recenſ & materno ſucco madenſ admodum te
ner eſt: Vbi uero aruerit / fit duriſſimuſ: et ad omneſ uſuſ accom
modatiſſimuſ. Id ipſum euenire ex non nulliſ ueteribuſ aquæduc
tibuſ ſpectaui: ut formarum latera concreta quadam gummatione
lapidiſ concruſtetur. In Gallia duo ſpectaſſe hac ætate licebit di
gna memoratu: Namque extat quidem agro Corneliano per alta tor
rentiſ ripa: ex qua grandeſ & plurimi globoſi lapideſ terræ uiſce
ribuſ intimiſ concepti paſſim in dieſ crebriſ lociſ parturiuntur.
In agro Fauentino propter lamoniſ fluenti ripam adſunt natura pro
tenſi uaſti lapideſ: qui non modicam in dieſ uim ſaliſ uomant:
ſilit: quam ipſam rem euenire aſſeuerant cuique lapidi qui fortis ſit:
preſertim albo ſilici et item nigro ut igniſ nequicquam perferat. In
Campania lapis eſt fuſco cineri ſimillimus: cui etiam mixtos pu
tes et interiectos eſſe carbones: is quidem ſupra quam poſſis exiſtima
re pondere leuis eſt & ferro dolabilis et prorſus tenax / et item con
ſtans: et contra ignes et contra tempeſtates non inualidus: ſed adeo
arens & ſitiens / ut calcis humores confeſtim abſorbeat et uret:
Exhauſtaque et uanida pulueris inſtar relinquet illimenta: Hinc
breui diſſolutis compaginibus labeſcit opus ultro atque corruit.
At lapidi huic natura contrarius eſt globoſus lapis / præſertim qui
ſit fluuiatilis: nam ſemper madens cementis non coheret. Quid il
lud quod in marmorariis lapidicinis compertum habent marmora
excreſcere. Romæ per hæc tempora inuenta ſub tellure ſunt fiſtu
loſi lapidis tyburtini minutalia unum in ſolidum lapidem tempo
ris terræque ut ita loquar fomento concreuiſſe. Ex lacu Reatino ui
debis quo loci per abruptum illud praecipitium aqua redundans
in Nar fluentem corruit ripæ ſupremum labrum in dies concreuiſ
ſe : ut argumentum hinc non nulli ſumpſerint ex iſtiuſmodi addi
mento lapidiſque incremento conualle ipſa faucibus abſtruſa effec
tam lacum. Sub agro Lucano non longe a Silari fluuio qua par
te ad orientem uerſus ex altis rupibus aquæ ſtillanteſ defluunt con
creſcere in dieſ uidebiſ grandia pendentium lapidum glaceonia /
ad magnitudinem ut ſint eorum quodque onuſ carrorum per quam plu
rimorum. Iſ lapiſ recenſ & materno ſucco madenſ admodum te
ner eſt: Vbi uero aruerit / fit duriſſimuſ: et ad omneſ uſuſ accom
modatiſſimuſ. Id ipſum euenire ex non nulliſ ueteribuſ aquæduc
tibuſ ſpectaui: ut formarum latera concreta quadam gummatione
lapidiſ concruſtetur. In Gallia duo ſpectaſſe hac ætate licebit di
gna memoratu: Namque extat quidem agro Corneliano per alta tor
rentiſ ripa: ex qua grandeſ & plurimi globoſi lapideſ terræ uiſce
ribuſ intimiſ concepti paſſim in dieſ crebriſ lociſ parturiuntur.
In agro Fauentino propter lamoniſ fluenti ripam adſunt natura pro
tenſi uaſti lapideſ: qui non modicam in dieſ uim ſaliſ uomant: