Alberti, Leone Battista, De re aedificatoria, 1485

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 406 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N40001A">
            <p id="N400C14" type="main">
              <s id="N401029">
                <pb xlink:href="004/01/025.jpg"/>
              tudines: omniumque denique linearum et angulorum conſenſum et
                <lb/>
              coheſionem in unum opus: una hæc partitio utilitatis / dignitatis
                <lb/>
              amænitat iſque habita ratione commetitur. </s>
              <s id="N401036">quod ſi ciuitas philoſopho
                <lb/>
              rum ſententia maxima quædam eſt domuſ: & contra domus
                <expan abbr="ipã">ipsa</expan>
                <lb/>
              minima quædam eſt ciuitas: quid ni harum ipſarum membra mi
                <lb/>
              nima quædam eſſe domicilia dicentur? </s>
              <s id="N401043">uti eſt atrium / xiſtus / ce
                <lb/>
              naculum / porticus et huiuſmodi: Et in horum quo uis quid nam
                <lb/>
              erit aut in curia aut negligentia prætermiſſum: quod non digni
                <lb/>
              tati & laudi operis officiat? </s>
              <s id="N40104C">Plurimum igitur curæ & diligentiæ
                <lb/>
              adhibendum eſt his rebus conſiderandis: quæ ad uniuerſum opus
                <lb/>
              faciunt: dandaque opera ut etiam minime partes eſſe ingenio et ar
                <lb/>
              te conformes factæ uideantur. </s>
              <s id="N401055">Hanc ad rem apte & commode per
                <lb/>
              ficiendam ſuperiora omnia quæ de regione deque area dicta ſunt /
                <lb/>
              per pulchre conueniunt: ac ueluti inanimante membra membris /
                <lb/>
              ita in ædificio partes partibus reſpondeant / condecet. </s>
              <s id="N40105E">Ex quo il
                <lb/>
              lud dictum eſt quod aiunt: Maximorum ædificiorum maxima
                <lb/>
              oportere eſſe membra: Quam quidem rem ita obſeruarunt uete
                <lb/>
              res / ut cum cætera / tum & lateres ponerent publicis & ampliſſi
                <lb/>
              mis ædificiis maiores
                <expan abbr="">quam</expan>
              in priuatis. </s>
              <s id="N401069">Itaque cuique
                <expan abbr="mẽbro">membro</expan>
              apta regio
                <lb/>
              accomodatus ſitus: & contribuetur non amplior
                <expan abbr="">quam</expan>
              rei uſus exi
                <lb/>
              gat / non minor
                <expan abbr="">quam</expan>
              dignitas poſtulet: non loco alieno &
                <expan abbr="impertinẽ">impertinen</expan>
                <lb/>
              ti / ſed ſuo & ita proprio ut alibi commodius eſſe
                <expan abbr="nuſq̈">nuſquam</expan>
              potuerit.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N40107F">Non enim quæ honeſtiſſima ædis pars futura eſt reiecto in loco:
                <lb/>
              Non quæ maxime publica in abdito: Non item quæ priuata in
                <lb/>
              propatulo collocabitur. </s>
              <s id="N401086">Adde quod etiam temporum rationes haben
                <lb/>
              dæ ſunt / ut alia æſtiuis / alia hybernis locis attribuantur: Nanque a
                <lb/>
              liæ aliis debentur & ſitus & magnitudines: æſtiuas laxiores eſſe
                <lb/>
              oportet: hybernæ uero compreſſiores ſi erunt / non
                <expan abbr="improbabunt̃">improbabuntur</expan>
              .
                <lb/>
              </s>
              <s id="N401094">Tum eſtiuis umbra & uenti: hybernis ſoles debentur: Et in his ca
                <lb/>
              uendum eſt / ne incolis eueniat ut ex hoc loco frigenti alterum in
                <lb/>
              locum æſtuoſum equabili non intermiſſo aere exeant: Aut iſto ex
                <lb/>
              tepenti in alterum brumis & uentis infeſtum: Nam id
                <expan abbr="omniũ">omnium</expan>
              ma
                <lb/>
              xime ſaluti corporum officeret: Et cedant ea quidem inter ſe
                <expan abbr="mẽbra">men
                  <lb/>
                bra</expan>
              mutuo oportet ad communem totius operis laudem &
                <expan abbr="grãm">gratiam</expan>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>